Ottoman History

Author(s): Hafez, Melis | Advisor(s): Gelvin, James L | Abstract: This dissertation traces the establishment of a binary between work and laziness from 1839 to 1920, the last century of the Ottoman Empire. Over this period, Ottoman society experienced an epochal shift in the discourses and practices of work. This study examines this shift, first, by exploring how concepts of work and productivity were moralized, socially practiced, militarized and politicized in a non-European modernity project, and second, by demonstrating how this emergent discourse, formulated as an issue of `national' importance, became a constitutive element of the general nation-formation process within the last Ottoman century. I examine the configuration and development of the moralistic discourse of an `Islamic work ethic' as an integral part of creating productive citizens. To do this, I consult an underutilized source, morality books, which display the connection between the mobilization for produ...

Avrupa ülkelerinin Doğu'ya olan ilgisinin ve merakının bir sonucu olarak 16. yüzyıldan beri önemli bir okuyucu kitlesi bulmuş eserlerdir. Seyyahlar, gezdikleri yerleri ve insanları anlatırken yalnızca şahit olduklarının bir resmini sunmazlar. Kendilerinden önceki seyyahların anlattıkları, gezdikleri yerlerde duyduğu hikâyeler, efsaneler, rivayetler bazen dedikodular seyyahın kendi kaleminden tekrar okuyucusuna aktarılır. Bu açıdan bakıldığında seyahatnameler ve gezi yazıları, yazıldıkları dönemin popüler kültürüne ve folkloruna açılan kapılardır. Bununla birlikte bir seyahatnamenin belki de en önemli anlatısı, bizzat yazarın ait olduğu kültüre dair çizdiği resimdir. Çünkü seyyah, gördüklerini ve duyduklarını kendi eğitim düzeyi, ahlaki değerleri ve dünya görüşüyle değerlendirmekte ve kayda geçirmektedir. Bu nedenle seyahatnameler farklı kültürlerin karşılaşma alanlarını oluşturur. Seyahatname yazarı, aynı zamanda politik duruşu, mesleği ve inançları ve seyahat amacı çerçevesinde metnini kurgular. Bu durumda seyahat yazılarının en çok yazarını ve onun kültürünü tanımladığı çok açıktır. Avrupa ülkelerinde olduğu gibi İngiltere'de de seyahatname türü oldukça ilgi gören bir tür olagelmiştir. Özellikle 19. yüzyıl, İngiltere'nin "Doğu"yu tüm veçheleriyle tanıma ve yönetebilme biçimindeki politik hedefine de * Bu makaleyi şu şekilde kaynak gösterebilirsiniz:

Tarih araştırmalarında başarı, yazılı belgelerin çokluğu ile doğru orantılıdır. Ancak yazılı belge az olunca pek çok konu tarihin karanlıklarında yok olup gitmiştir. Orta Karadeniz Bölgesi'nin (Ordu-Giresun Yöresi) 1071 Malazgirt Savaşı'ndan sonra nasıl fethedildiği karanlıkta kalan konulardan biridir. Bu karanlığı aydınlatabilmek için onlarca yıldır araştırmalarımıza devam etmekteyiz. Bulduğumuz her delili, her küçük belgeyi ve bilgiyi, küçük de olsa, değerlendirmeye gayret etmekteyiz. Bu yolla parçaları bir araya getirip resmi netleştirmeye çalışmaktayız. Çalışmalarımız sırasında karşınıza çıkan ilginç konulardan birisi de Karadeniz Bölgesi'nin bir bölümünü (Ordu-Giresun Yöresi) 1071 Malazgirt Savaşı'ndan sonra fetheden Kuştoğan Bey olmuştur. Dikkatimizi çektikten sonra yılarca hakkında araştırma yaptık. O, Ünye'den Trabzon sınırlarına kadar adı ile anılan yerleşim birimleri kurmuş ve adını bu yolla günümüze ulaştırmayı başarmıştır. Yaptığımız araştırmaları bir makale haline getirdik ve bilim dünyası ile paylaşmaya çalıştık.

Çepniler, Oğuz Türklerinin 24 boyundan birisidir. 1071'de yapılan Malazgirt Savaşı'ndan sonra Çepni Türkmenlerinin ağırlıkta olduğu Dânişmendliler, Anadolu'nun kuzey bölgesinin fethini üzerine almış ve ilk olarak Sivas'ı başkent yapmışlardır. Başkent, daha sonra Niksar'a taşınmıştır. Sivas ve Niksar çevresinde Çepniler ile ilgili yer isimlerinin çokluğu dikkat çekici durumdadır. Dânişmendliler yıkıldıktan sonra Çepni Türkmenleri Mesudiye'nin Kale köyü merkez olmak üzere Hacıemiroğulları Beyliği'ni kurmuştur. Beylik merkezi daha sonra Ordu ilinin 4 km kuzeyinde bulunan Eskipazar'a taşınmıştır. Mesudiye çevresinde kayaların üzerinde sık rastlanılan Çepni damgaları dikkate değerdir. Tarihî kaynaklarda beyliğin yöneticileri "Mir-i Çepniyan" olarak anılmaktadır. Fethettikleri Kürtün ve çevresi tahrir defterlerinde Vilayet-i Çepni olarak kaydedilmiştir. Hacı Bektaş Velî, bu bölgedeki Çepni Türkmenlerinin yerleşmesine yardımcı olmak ve onları dinî konularda aydınlatmak amacıyla Güvenç Abdal'ı, Kürtün'de bulunan Süme Kalesi'nin batısındaki Taşlıca köyüne göndermiştir. Bölgedeki Aleviler, hâlâ merkezi Ordu'nun Gürgentepe ilçesinde bulunan Güvenç Abdal Ocağı'na bağlıdır. Çepni Türkmenleri Ünye'nin batısından Vakfıkebir'e kadar olan bölgeye Hacıemiroğulları Beyliği zamanında yerleşmişlerdir. Çepni Türkmenlerinin kurduğu Hacıemiroğulları Beyliği, 1427'de Osmanlı Devleti'ne bağlanmış ve tarih sahnesinden çekilmiştir. Çepni Türkmenleri; 1461'de Trabzon'un fethi ile daha doğulara göçmüşler, Artvin sınırlarına kadar yer yer iskân etmişlerdir. Bölgede Çepni kültürü hâlâ canlıdır. Giresun'un doğusu ile Trabzon'a bağlı Şalpazarı ve Beşikdüzü ilçelerinde yaşayanlara hâlâ Çepniler denilmektedir. Bu yörenin giyiniş tarzı ve sözlü kültürü de Çepni kültürü olarak adlandırılmaktadır. Kayaların üzerindeki Çepni damgaları ve Çepni kilimleri bunlara ilave edilebilir.

Gazi ve onların dönemleri ile ilgili çok önemli bilgiler vermektedir. Bunlara ek olarak Oğuz Türklerinin Anadolu'yu vatan yapmaları ve Anadolu'daki şehirler ayrıntılı denebilecek şekilde ele alınmıştır. Bu çalışmada Tevârih-i Âl-i Selçuk (Selçuk-nâme) adlı eser değerlendirilecek; Türk dili, tarihi ve kültürü açısından taşıdığı değer üzerinde durulacaktır.

Çağdaşlaşan Osmanlı Eğitimi Üzerine Seçilmiş Yazılar

Halki yahut Heybeliada; Marmara Denizi’nde yer alan, “Prens Adaları” olarak bilinen takım adalardan biri olup Osmanlı Devleti’nin Heybeliada olarak tesmiye ettiği, önceki yüzyıllarda ise Halki olarak bilinen bir adadır. Takımadaların büyüklük itibarıyla ikincisidir. Halki namı, Yunanca “bakır” anlamına gelen “Halkos” kelimesinden mülhem olarak adaya verilmiş
olup adadan çıkan bakırın bolluğuna işaret etmektedir. Ada, XIX. yüzyılın ilk yarısına kadar uzun yüzyıllar gayrimüslimlerin meskûn olduğu bir hüviyeti haizdir. Ada’nın, Osmanlı dönemiyle alakalı olarak yapılan çalışmalar içerisinde yer alan demografik verilerinde, bu durum ön plana çıkmaktadır.
Tespitlere göre ise Ada’ya Müslüman nüfusun ilk gelişlerinin 1851’de kalıcı olarak Bahriye Mektebi’nin buraya taşınmasıyla olduğu ifade edilmektedir. Müslüman Osmanlı tebaasının adaya gelişi ve XIX. yüzyılın başında hız kazanan Osmanlı modernleşmesiyle beraber eğitim hayatında yaşanan gelişmelerin, Heybeliada’ya da tesirleri olduğu görülmektedir. Bu manada Halki yahut diğer namıyla Heybeliada’da, modern eğitim veren mektepler
açılmaya başlamıştır. Örnek okul manasında açılmaya başlayan numune mekteplerinin yaygınlaşmasıyla Heybeliada’da Müslüman nüfusun eğitim gördüğü ve ismi daha sonra “Orhan Gazi Numune Mektebi” olacak olan, kız ve erkek öğrencilerin devam ettiği Heybeliada Orhan Gazi Numune
Mektebi’nin mirasçısı, bugün de eğitim-öğretim faaliyetlerine devam eden Heybeliada İlkokulu’dur. Bu çalışma, Osmanlı’da maarif modernleşmesinin başlamasından sonra yaşanan gelişmelere paralel olarak açılan numune
mekteplerinden Orhan Gazi Numune Mektebi’nin yapısı ve eğitim faaliyetlerine bir bakışı içermektedir. Çalışma metni, konuyu ihtiva eden arşiv belgeleri ekseninde ve literatür desteğiyle tesis edilecektir.

Bu çalışmanın konusu, Karaman'ın yaklaşık 70 km uzağında bulunan ve Karaman il merkezine bağlı olan Akcaalan köyü ve tarihidir. Hz. İsa zamanına kadar giden köyün tarihi eldeki kaynaklar ışığında ortaya konulmaya çalışılmıştır. Özellikle antik dönemden kaldığı tahmin edilen ve bölge halkı tarafından hâlâ kullanılan bazı yer isimleri, köyün antik tarihi hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. Nitekim köy yakınında bulunan ve antik dönemden kaldığı tahmin edilen "kandevir" bölgesi, Rum Kayserlerinden Herkül ile Acem kumandanlarından Şehrizar'ın uzun süre devam eden savaşlarından dolayı bu isimle anılmıştır. Hz. İsa'nın havarilerinden Paul ve Barnabas'ın Konya-Karaman civarındaki bu yerleşim yerlerine sığınarak kurtuldukları bilinmektedir. Paul ve Barnabas, Konya/Sille, Karaman/Philadelphia'da kaldıkları süre içerisinde Lykaonia halkına Hristiyanlığı Grek lisanıyla anlattıkları bilinmektedir. Bölgeye verilen "Philadelphia" isminin de bu dönemden kaldığı tahmin edilmektedir. Köyün özellikle yakın tarihi açısından Karamanoğulları zamanından kalan kitabe ayrı bir önem arz etmektedir. Kitabede, Akcaalan köyünün Karaman Bey ile oğulları Mehmet ve Mahmut beylerin Balkusan köyünde bulunan türbelerinin vakfı olduğu belirtilmiştir. Osmanlılar zamanında yapılan arazi ve nüfus tahrirlerinde ise Akcaalan köyü hakkında çok daha detaylı bilgilere ulaşılmıştır. Söz konusu bu belgeler vasıtasıyla köyün zaman içinde geçirdiği demografik ve sosyo-ekonomik yapısı tahlil edilerek; XIX. yüzyılın ilk yarısında oluşturulmaya çalışılan yeni askeri düzen için Akcaalan köyünden toplanan asker sayısı ve niteliği hakkında bilgi verilmiştir.

Bu calismanin konusu, Karaman’in yaklasik 70 km uzaginda bulunan ve Karaman il merkezine bagli Akcaalan Koyu’dur. Tarihi Hz. Isa zamanina kadar giden koyun tarihi ve sosyo-ekonomik yapisi, eldeki kaynaklar isiginda, ortaya konulmaya calisilmistir. Ozellikle Osmanlilar zamaninda yapilan arazi ve nufus tahrirlerinden faydalanilarak koyun zaman icinde gecirdigi demografik ve sosyo-ekonomik yapi tahlil edilmistir. XIX. Yuzyilin ilk yarisinda olusturulmaya calisilan yeni askeri duzen icin Akcaalan koyunden de asker toplanmistir. Belgelerde askere alinacak kisilerden aranan hususlar bu calismanin kapsami icerisinde degerlendirilmistir.

Conformément à la coutume adoptée par le périodique de la Section des Sciences Historiques et Archéologiques, nous présentons un bref texte dédié à la célébration de lʼAcadémicien Victor Spinei, dont le jalon biographique impressionnant nous incite à évoquer les moments les plus significatifs du parcours de son activité scientifique.

Bu makale, II. Abdülhamit devri İstanbul'unun varlıklı Ermeni tüccarlarından Uncuyan Apik Efendi'nin ticarî kariyerine odaklanmaktadır. Amaç, seçkin bir Ermeni tüccarın devletle olan ilişkilerini merkeze alarak, bilgilerin sınırlı olduğu biyografisine katkı sunmaktır. Maden işletmeciliğinden kereste-kömür ticaretine, orduya zahire tedarikinden vapur işletmeciliğine kadar Osmanlı Devleti kurumlarıyla yaptığı ticaret, hatırı sayılır bir servet edinmesini sağlamıştır. Daha da önemlisi Sultan'ın mutfağıyla kurmuş olduğu kişisel ağlar sayesinde, Saray ve ordunun un ihtiyacını büyük ölçüde karşılamıştır. İstanbul Ermeni cemaati ile Saray arasındaki irtibatı sağlayan birkaç muteberden biri olsa da İstanbul Kumkapı Hadisesi (1890), ticarî hayatında önemli bir dönemeçtir. Sultanın emriyle Ermeni müteahhitlerin ihalelerden uzaklaştırılmaları, Apik Efendi’nin de Osmanlı yönetimi ile arasını açmıştır. Osmanlı Bankası Baskını (1896) sonrası tutuklansa da hastalığı dolayısıyla serbest bırakılmış, 1905’te Hınçak örgütünün düzenlediği bir suikastla hayatını kaybetmiştir. Apik Efendi’nin ölümü sonrası ailenin devletle olan ilişkileri daha ziyade hazine ile olan hesapların kapatılması ve Uncuyanlar’a ait gayrimenkul değerlerinin tespit ve düzenlemeleriyle ilgili olmuştur. Çalışmanın ana kaynakları daha ziyade Osmanlı Arşiv kaynaklarına dayanırken, hatıratlardan ve dönemin yerli-yabancı gazetelerindeki haberlerden de istifade edilmiştir.

The formation and development of the Jewish community in Sarajevo is accompanied by numerous uncertainties to which answers that could eliminate the doubts arising from individual interpretations have not been found yet. The author chronologically follows the news in published sources of various provenances, critically questions some of the already accepted opinions in historical literature, but also compares them with unpublished sources, both with those that were partly used in the literature and with those yet unknown or not sufficiently explored. This approach resulted in two separate components. The first is of dominantly synthetizing and critical character with the elements of a new original perspective, while in the second one, the author presents a census of Sarajevo’s Jews from the end of the 17th century, which may serve as an argumentation for some of the theses deriving out of this paper.

Sosyal ve beşerî tarihi Prehistorik Çağlara kadar uzanan Karaman, ilk çağlardan Karamanoğulları Beyliğine başkentlik yaptığı dönemden günümüze kadar önemli medeniyetlere ev sahipliği yapmış ve bu medeniyetlerin maddi manevi kültür izlerini taşıyan bir destinasyon noktası olmuştur. Gerek kültürel geçmişi gerekse doğal özellikleriyle ülkemizin istisnaî yerleşim yerlerinden birisi olan Karaman, adeta bir şehir müzesi niteliğini taşımaktadır. İlimizin taşıdığı bu kültürel zenginlik, gelecek nesillere aktarılmadığı takdirde tarihin tozlu sayfalarında kaybolup gidecektir. Bu nedenle elinizdeki bu çalışma tarihî değerlerini göz ardı etmeyen ve yeniliğe açık olan Karaman'ın zenginliklerinin kalıcılığının sağlanması açısından önemli bir husus olarak karşımıza çıkmaktadır. Bizler de geçmişte olduğu gibi şimdi de şehirleri güçlü kılan etkenlerin başında o şehrin sosyal ve kültürel birikimi olduğuna inanan bir valilik anlayışı ile çalışmaktayız. Arkeoloji, sanat tarihi, tarih, coğrafya, dil ve edebiyat, eğitim, gastronomi, turizm, güzel sanatlar, iktisat, işletme, ilahiyat, kamu yönetimi, siyaset bilimi, turizm, iletişim gibi alanların tanıtımı ile ülkemizde özel bir yere sahip ilimizin birikimine katkı sunmayı hedefleyen "Karaman Araştırmaları" isimli bu eserler, ilerde yapılacak yeni bilimsel çalışmalara ışık tutacaktır. Karaman Araştırmaları kitabının oluşmasında önemli yer tutan, "Sosyal ve Beşerî Bilimler" temalı Karaman Sempozyumunda; bölgenin potansiyeli ve ihtiyaçları üzerine pek çok konu ele alınmıştır. Bölge tarihinden coğrafyasına, ekonomik faaliyetlerden turizme kadar geniş bir yelpazede 150'yi aşkın bildiri ve bunlardan doğan makaleler, Karaman için faydalı bir bilimsel toplantının en güzel meyvelerini oluşturmuştur. Valiliğimiz işbirliği ve Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi tarafından düzenlenen bu sempozyumun ilimiz tarihi ve kültürel mirası ile Karaman ekonomisine büyük katkı sağladığı, Karaman'ın her alanda yürüttüğü çalışmalara yeni bir ivme kazandırdığı çok açıktır. İlimizin tanıtımında, tarihî ve kültürel birikiminin ortaya çıkarılmasında ve bu güzide eserin hazırlanmasında büyük emeği geçen başta Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Rektörüne, Karaman Belediyesine, editörlere, editör yardımcılarına ve makaleleriyle bu çalışmaya katkıda bulunan değerli araştırmacılara ve bilim insanlarına özellikle teşekkürlerimi sunarım. Karaman ili ve yakın çevresi, yüzyıllar boyunca pek çok farklı medeniyetin durağı olmuş ve bu medeniyetlerin hususiyetlerini bünyesine katarak bugüne kadar varlığını sürdürmüştür. Verimli bir ovada bulunması, İç Anadolu'yu Akdeniz coğrafyasına bağlayan yol güzergâhında, Toroslar üzerinden en kolay geçişi sağlaması Karaman'ı eski devrilerden itibaren önemli bir yerleşim merkezi hâline getirmiştir. Nitekim şehrin tarihi üzerine yapılan araştırma ve kazılar neticesinde Karaman'ın, M.Ö. 6.000 yıllarına kadar inen bir yerleşim tarihine sahip olduğu tespit edilmiştir. Karaman ve çevresiyle özdeşleşen Karamanoğulları Beyliği'nin merkezi olma özelliğini kazanan Larende, giderek gelişmiş ve zamanla önemli bir kültür ve bilim merkezi olmuştur. XVI. yüzyılın ortalarından itibaren başlayan Osmanlı ve Karamanoğlu Beyliği rekabetinin bir sonucu olarak Fatih Sultan Mehmed döneminde Osmanlıların Karaman bölgesine harekâtları yoğunlaşmış ve II. Bayezid devrinde şehrin Osmanlı toprağı olma süreci tamamlanmıştır. Kısaca üzerinde durulduğu üzere, Karaman ili ve çevresi tarihte büyük olaylara şahit olmuştur. Şehir bu süreçte yaşamış olduğu tüm olumsuzluklara rağmen varlığını sürdürerek geleceğe emin adımlarla ilerlemiştir. Bu güzide şehrin geçmişi kadar büyük bir geleceğe sahip olması için çalışmak hepimizin üzerinde birer vazife olarak belirmektedir. Nitekim bizler, bir bütün halinde birleşerek bölgemize ve ülkemize hizmet için varız. İlimizin bütün değerleri, kurum ve kuruluşları ile Karaman'ın, bölgemizin ve ülkemizin gelişimi için canla başla çalışmaya özen göstermeliyiz. Üniversitemiz önderliğinde 20-22 Haziran 2019 tarihlerinde Karaman Sempozyumu "Sosyal ve Beşerî Bilimler" adıyla bilimsel bir faaliyet gerçekleştirilmiştir. Bu faaliyetlerin nihayetinde "Karaman Araştırmaları I-II" adıyla bir eser hazırlanmış ve bu önemli eser üniversitemiz tarafından bilim dünyasına kazandırılmıştır. Söz konusu eserde, Karaman'la alakalı olmak üzere Arkeoloji, Sanat Tarihi, Tarih, Dil ve Edebiyat, Gastronomi, Güzel Sanatlar ve İletişim, İlahiyat, Felsefe, Sosyoloji, İktisat, İşletme, Kamu Yönetimi, Siyaset Bilimi, Uluslararası İlişkiler gibi farklı disiplinlerden, alanında uzman akademisyen ve araştırmacılar tarafından hazırlanmış pek çok çalışma yer almaktadır. Bu vesileyle desteklerini esirgemeyen Karaman Valimiz Sayın Fahri Meral'e, Karaman Milletvekillerimize ve Karaman Belediye Başkanımıza şükranlarımı sunuyorum. Aynı zamanda "Karaman Araştırmaları I-II" isimli bu esere çalışmaları ile katkı sağlayan bütün yazarlara, kitabın editörlüğünü üstlenen üniversitemiz

Rusya’da, üç ana gruba ayrılan Rus Kazakları arasında Dinyeper’e yerleşenler Zaporog Kazakları, Don Nehri civarındakiler Don Kazakları ve Terek Nehri dolaylarında yaşayanlar Terek Kazakları olarak adlandırılmıştır. Bunlardan Zaporog ve Don Kazakları Osmanlı döneminde Rusya’dan Türkiye’ye göç etmişlerdir. Türkiye’ye göç eden Rus Kazaklarından olan Don Kazakları Manyas Gölü civarına yerleştirilerek burada balıkçılıkla meşgul olmuşlardır. Rus Kazakları, zamanla Manyas Gölü’nde balıkların yeterli gelmemesinden dolayı İznik ve Terkos gibi göllere yönelmişler, bu göllerin de ihtiyaçlarını karşılayamaması sebebiyle Beyşehir ve Eğirdir gibi başka gölleri kiralamak istemişlerdir. Beyşehir Gölü’nde balıkçılık yapan Rus Kazakları 1866 yılında İstanbul’a müracaat ederek, Beyşehir Gölü’nde Mada Adası’na yerleşme talebinde bulunmuş ve bu talepleri neticesinde 30-40 hane kadarı 1867 yılında bu adaya iskân edilmişlerdir. Mada Adası’na yerleştirilen Rus Kazakları 40 yıl kadar burada yaşamış ve göl ve çevresinde ortaya çıkan salgın hastalıklar nedeniyle XX. yüzyılın başlarında Akşehir’e göç etmek durumunda kalmışlardır. Uzun yıllar boyunca Akşehir’de kalan Rus Kazakları Türkiye’nin diğer bölgelerindeki soydaşları ile birlikte 1962 yılında Rusya’ya geri dönmüşlerdir. Bu çalışmada çeşitli sebeplerle Rusya’dan Türkiye’ye göç eden Rus Kazakları’nın Beyşehir Gölü Mada Adası’ndaki iskân süreci, buradaki hayatları, fiziksel özellikleri, kıyafetleri, inanışları, ibadetleri, geçim kaynakları, yemekleri ile Beyşehir’de bıraktıkları izleri ve bölgeye yaptıkları katkıları arşiv belgeleri ve kaynak kişilerin anlatımları ışığında ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Rus Kazakları, Beyşehir, Mada Adası, İskân, Balıkçılık.

Provided in Open Access by the Institute for Advanced Jesuit Studies at Boston College. The Institute of Jesuit Sources, specializes in preserving, maintaining, and expanding for scholars around the world important texts and studies in Jesuit history, spirituality, and pedagogy.

Rusların Kafkasya’da hâkimiyet kurma çabaları, XIX. yüzyılın ikinci yarısından sonra gerçekleşmiş ve bu süreçte bazı Kafkas halkları çareyi Osmanlı Devleti’ne sığınmakta bulmuştur. Osmanlı topraklarına göç eden Kafkas muhacirleri arasında önemli bir grup da Çeçen-İnguş muhacirleridir. Kırım Savaşı’ndan sonraki süreçte Çeçen-İnguş halkının Osmanlı Devleti’nin himayesine girmek için yaptıkları müracaatlar 1860’lı yıllarda kabul
edilmiştir. Sığınma talepleri kabul edilen Kafkas muhacirleri, XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı topraklarına gelmeye başlamışlardır. Bu çalışmanın inceleme konusunu oluşturan Çeçen-İnguş muhacirlerinin Konya Vilayeti Beyşehir Kazası’na yerleştirilmeleri ise XX. yüzyılın başlarına denk gelmektedir. 1901 yılında Beyşehir Gölü kıyısına iskân edilen Çeçen-İnguş muhacirleri, göl çevresindeki bataklıklar sebebiyle kısa bir süre içerisinde sıtma hastalığına yakalanmış; bunun neticesinde aralarında pek çok can kaybı meydana gelmiştir. Osmanlı Devleti, ortaya çıkan bu tür sorunların önüne geçmek ve yaşanan can kayıp larını önlemek amacıyla bir takım çalışmalar yapmıştır. Alınan tedbirler arasında muhacirlerin şehir merkezinde bir başka yere iskân edilmeleri projesi de vardır. Bu bağlamda muhacirler, Beyşehir’de daha havadar bir yere yerleştirilmiş ve yerleştirildikleri mahalleye dönemin padişahı Sultan II. Abdülhamid’e izafeten Hamidiye adı verilmiştir. Bu süreçte Beyşehir’e yerleştirilen Çeçen-İnguş muhacirlerin geçimlerini sağlayabilmeleri için iaşeleri karşılanmış, kendilerine çeşitli yardımlarda bulunulmuş, arazi ve çift hayvanları bağışlanmıştır. Böylece çiftçiliğe teşvik edilen ve zamanla ticarete dahi atılan muhacirlerin arasında ekonomik durumunu güçlendiren kişiler olmuştur. Osmanlı döneminde Beyşehir’e yerleştirilen Çeçen-İnguş muhacirlerinin torunları bugün hala
Hamidiye Mahallesi’nde yaşamaktadır. Çalışmamızda; Türkiye Cumhuriyeti Başkanlık Osmanlı Arşivi kayıtlarından, günümüzde Hamidiye Mahallesi’nde ikamet eden Çeçen-İnguş kökenli vatandaşlar ile yapılan mülakat ve ellerindeki vesika ve hatıralardan yola çıkılarak Beyşehir’e yerleştirilen muhacirlerin iskân süreci ele alınarak bu konuda bazı değerlendirmeler yapılacaktır.
Anahtar Kelimeler: Beyşehir, Çeçen, İnguş, Muhacir, Osmanlı

Osmanlı Devleti’nin sağlık kuruluşları Selçuklu Devleti’nin benimsemiş olduğu sistemin devamı niteliğindedir. XIX. Yüzyıla kadar bu şekilde devam etmiş ve vakıflar sayesinde halkın hizmetine sunulmuş, çeşitli sağlık kuruluşları oluşturulmuştur. Bu doğrultuda sağlık sistemi yönetimi ile hekimbaşı önderliğinde hekim, cerrah, kehhâl ve diğer sağlık çalışanları ilgilenmiştir. Dârüşşifaların, bimarhânelerin ve cüzzamhânelerin yanı sıra hekim dükkânlarında halkın tedavisi sürdürülmüştür. Diğer bölgelerde olduğu gibi Osmanlı Devleti de binlerce insanın ölümüne yol açan çeşitli salgın has talıklarla karşı karşıya kalmıştır. Bu çalışmanın amacı Osmanlı Devleti’nde XIV. XVII. Yüzyıllar arasında sağlık sisteminin nasıl olduğu, hangi tedavi yöntemlerinin kullanıldığını anlatmak ve Osmanlı Sağlık sisteminde bir kaynakça denemesi hazırlamaktır.

İcâzetnâmeler, İslâmî ilimlerin geleneksel aktarımının yapıldığını gösteren belgeleri yansıtmaktadır. Ancak Osmanlı sonrası dönemde uygulanan eğitim politikaları sonucunda bu belgeler, genel olarak unutulmaya başlamıştır. Bu tür belgelerin son örneklerinden biri, 18. Yüzyılın sonları ile 19. Yüzyılın başlarında yaşamış Hanefî fakih Gedizli Mehmed Efendi'ye (1752-1837) aittir. Âkifzâde el-Amâsî'nin (öl. 1223/1808) Gedizli Mehmed Efendi'ye verdiği rivayet ve dirayet ilimlerinde yetkili olunmayı ifade eden umumi icâzetnâme, bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Bu çalışmada Gedizli Mehmed Efendi'nin icâzetnâmesinin tahkikli neşri, bilinen tek nüshaya bakarak yapılmıştır. İcâzetnâmede iki rivayet zincirinden bahsedilmektedir: biri fıkıh yoluyla Hz. Muhammed'e kadar uzanan rivayet zinciri, diğeri ise Kütüb-i Sitte yoluyla İmam-ı Buhârî'ye ulaşan rivayet zinciridir. Bu makale, icâzetnâmeler üzerine yapılan çağdaş çalışmalardan farklı olarak, ilk bakışta Hanefî silsilesiyle ilgisiz gibi görünen Şâfiî fakihlerin rivayet zincirindeki varlığını, belge incelemesi yöntemiyle değerlendirmektedir. Böyle bir değerlendirmenin yapılabilmesi için öncelikle silsilede kayıtlı kişilerin tespit edilmesi gerekmektedir. Ancak isimlerin atlanması ya da meşhur isimlerin nakledilmemesinden kaynaklı bir problem olduğu fark edilmiştir. Bu nedenle silsile, detaylı bir şekilde incelenmiştir. Bu bağlamda Gedizli'nin icâzetnâmesi, diğer birçok icâzetnâme ile karşılaştırılmıştır. Hanefilikten Şâfiîliğe geçiş, belli silsileler içerisinde genellikle İmam Şâfiî ile başlar ve yaklaşık altı asır boyunca devam eder. İbn Mübarekşah'tan sonra silsileler çoğu kez Hanefî fakihlerine dönmektedir. Ayrıca Gedizli'nin icâzetnâmesi, birçok Hanefî icâzetnâmenin yanı sıra, çok sayıda Hanefî fakihin Şâfiî fukahâsından hadis naklettiğini ortaya koymaktadır. Örneğin bu metinlerde Hanefî fakîhi Emînuddin Muhammed'in, Şâfiî fakîhi Zekeriyya el-Ensârî'den hadis icâzetnâmesi almış olduğu görülmektedir.

Cevdet Teke 2416 duyduğu kaygıyla Mehmet Akif'i yurtdışında olduğu gibi Türkiye'ye döndükten sonra da yakından takip etti. Dolayısıyla kendisine yöneltilen ithamlar ve dönemin siyasal atmosferinden dolayı, vatanında dahi huzurlu bir ortam bulamadı. Bu çalışmada, Mehmet Akif'in yurt dışındaki faaliyetlerinin ve Türkiye'ye dönüş sürecinin, Cumhuriyet rejiminin güvenlik politikaları çerçevesinde nasıl değerlendirildiği irdelenmektedir.

XIX. Yüzyıl Osmanlı sanayileşme politikalarının sivil bir örneği olan Beşiktaş Süt Fabrikası, saray mutfaklarının ihtiyaçlarını karşılamak üzere devlet eliyle kurulan ve işletilen tahsisli bir üretim modelini temsil etmektedir. Hazine-i Hassa Defterleri’nden derlenen 20 aylık veri setine (1877-1879) dayanan bu çalışma, fabrikanın hammadde tedarikinden üretim süreçlerine, emek ilişkilerinden finansal performansına kadar mikro-tarihi bir analiz sunmaktadır. Fabrika, İstanbul çevresindeki Hazine-i Hassa çiftliklerinden (Filibos, Çavuşbaşı, Ayazağa) temin edilen sütü işleyerek, üretimin %85’ini Harem-i Hümayun ve Yıldız Sarayı gibi elit mutfaklara tahsis etmiş; arz fazlasını ise piyasaya satarak gelir elde etmiştir. Finansal veriler, 415.619 guruş gelir ve 106.057 guruş net kârla sürdürülebilir bir modeli ortaya koymakta ve nitelikli işgücünde gayrimüslimlerin ağırlığı, Osmanlı sanayileşmesinin karakterini yansıtmaktadır. Personel yapısı, ücret eşitsizlikleri (125-483 guruş/ay) ve heterojen bir emek profili (Müslüman/Gayrimüslim) sergilerken, gıda harcamaları dönemin tüketim alışkanlıklarına ışık tutmaktadır. Bu çalışma, Osmanlı’nın modernleşme deneyimini saray merkezli bir üretim modeli üzerinden yeniden okumayı ve askerî-endüstriyel odaklı literatüre sivil bir perspektif kazandırmayı amaçlamaktadır.

The use of general descriptive names, registered names, trademarks, service marks, etc. in this publication does not imply, even in the absence of a specific statement, that such names are exempt from the relevant protective laws and regulations and therefore free for general use. The publisher, the authors and the editors are safe to assume that the advice and information in this book are believed to be true and accurate at the date of publication. Neither the publisher nor the authors or the editors give a warranty, expressed or implied, with respect to the material contained herein or for any errors or omissions that may have been made. The publisher remains neutral with regard to jurisdictional claims in published maps and institutional affiliations.

Ottomans placed significant importance on establishing state authority. This study examines the methods employed to establish and maintain state authority in the provinces through various events of the 19th century and the early 20th century. The main objective of the study is to demonstrate that the Ottoman Empire aimed to establish state authority based on reconciliation rather than conflict. To achieve this goal, several exemplary cases from Ahıska, Ayntâb (Tutak), and the Balkans within the specified time frame have been selected. While selecting the sample group, special attention was given to choosing documents from the Ottoman Archives that explicitly contain the term "taahhütname." The study draws from the commitments made in written agreements concerning events occurring in regions with diverse geographical, historical, and cultural dynamics. Declarations of commitment, which are a means of establishing the authority of the state, are very important in terms of providing empirical evidence for this study. While these texts show similarities in certain aspects, they also differ in others. The collection of data obtained from the Ottoman Archives has been evaluated in terms of form, content, similarities, and differences. Additionally, information regarding the social, administrative, and political structures of the regions where the sample events took place has been provided.

Az 1200-as években az európai civilizáció átvette a másfél ezer évvel korábban létrehozott görög filozófiai gondolkodás fő részeit, köztük Arisztotelész műveit is, a fejlettebb arab civilizációtól. Átvételének lehetősége nélkül ennek az eszmekincsnek az európai keresztény kultúrára gyakorolt termékenyítő hatása még néhány évszázaddal késett volna, és látva a gyakorlatban az arab civilizáció utolsó évszázadát, amely elmaradt az európaitól, felmerül a kérdés: hogyan tudták az arabok elérni a nyelv és az írás szintjét Kr. u. 800 és 1200 között, amelyen keresztül le tudták fordítani Arisztotelész absztrakt filozófiai műveinek fogalmait arabra? Végül is a legtöbb európai nép nyelve csak ezer évvel később, az 1800-as években volt képes erre. A kérdés megválaszolásának leggyorsabb módja a ChatGPT legújabb verziója, amely néhány óra alatt összefoglalja és összeállítja az arab történelem ezen aspektusait elemző művek főbb elemzéseit a megfelelő kérdésekhez. Kérdéseimre válaszul elkészült ez a tudásbányászati összefoglaló.

This article aims to evaluate the information provided by New York Herald reporter George Hughes Hepworth on the Armenian Question in his work "Through Armenia on Horseback", published in 1898, based on his impressions and notes from his travels in Eastern Anatolia, starting in October 1897 and ending in early January 1898, with the permission of Sultan Abdulhamid II, to investigate the Armenian events that took place in the Ottoman Empire between 1894-1897, and to analyze it in the light of documents and sources of the period. Hepworth approached the events in his work with the fanaticism of a Christian clergyman rather than a journalist in his comments on the Armenian Question. He always gave his evaluations of the interviews he conducted on the subject in favor of the Armenians, and while he did not believe the events narrated by the Turks based on documents, he unconditionally believed almost everything that the Armenians narrated without evidence. Hepworth held the Armenian committee members and Russia and England, who encouraged them to rebel, responsible for the events, and claimed that Sultan Abdulhamid II had no intention of committing a massacre, but that some officials in the Ottoman Empire, the Hamidiye Regiments and Kurdish tribes massacred innocent Armenians. However, in the reports Hepworth submitted to the Ottoman government while still in Ottoman territory, it is seen that he blamed the Armenian committees and the states that encouraged them for the events. From this, it is possible that Hepworth transferred his own thoughts and feelings into his book rather than what he saw in Anatolia after returning to the United States, and that he distorted the facts.

(English below) Combinant des textes bien connus avec d'autres qui le sont moins, l'article aborde le projet de croisade de Pie II (Enea Silvio Piccolomini) sous un angle rarement traité : l'importance majeure que Pie accordait à son propre exemple, expression d’un ego lié à l’intime conviction de tenir la place du Christ sur terre. Selon lui, l'exemple du Vicaire du Christ partant pour la croisade devait avoir un immense effet d’entraînement, d’autant plus qu'il était celui d'un «vieillard » malade. L'article offre une image nuancée de la manière dont s'est exprimée et a évolué une conviction à laquelle Pie  continua à s'accrocher malgré les revers et les désillusions. –  À paraître dans la Revue Belge de Philologie et d'Histoire.
Combining well-known texts with others less familiar, the article examines Pius II’s (Enea Silvio Piccolomini) crusade project from a rarely treated angle: the central importance he placed on leading by personal example, as the expression of an ego rooted in his profound conviction of holding the place of Christ on earth. For him, the example of the Vicar of Christ departing on crusade was expected to exert immense persuasive force, all the more so as it came from a sick “old man.” The article offers a nuanced picture of how this conviction was expressed and developed, a conviction to which Pius continued to cling despite setbacks and disillusionments. – Forthcoming in the Revue Belge de Philologie et d’Histoire.

Kaya Şahin’in Kanuni Devrinde İmparatorluk ve İktidar: Celalzade Mustafa ve 16. Yüzyıl Osmanlı Dünyası adlı eseri, Osmanlı İmparatorluğu’nun 16. yüzyılda geçirdiği siyasal ve bürokratik dönüşümü Celâlzâde Mustafa figürü üzerinden analiz eder. Yazar, Kanûnî döneminde şekillenen “ikinci imparatorluk ideolojisi”ni, Celâlzâde’nin eserlerinden hareketle yeniden kurar ve bu bağlamda Osmanlı bürokrasisinin meşruiyet üretimindeki işlevini vurgular. Çalışma, erken modern Avrasya imparatorluklarıyla karşılaştırmalı bir yaklaşıma yaslanmakta; hem patrimonyal hem bürokratik unsurlar taşıyan Osmanlı siyasal yapısını pragmatist bir çerçevede değerlendirmektedir. İki ana kısımdan oluşan eserde, ilk bölümde siyasal rekabet ve imparatorluk tahayyülü, ikinci bölümde ise bürokratikleşme süreçleri ele alınır. Şahin, bir Osmanlı bürokratının biyografisi üzerinden hem mikro hem makro düzeyde tarihsel analiz gerçekleştirerek, Osmanlı tarih yazımına revizyonist ve kaynak temelli bir katkı sunar. Celâlzâde’nin tarihçiliği, dönemin siyasal yapısıyla iç içe geçmiş bir meşruiyet söylemini açığa çıkarırken, Osmanlı’nın erken modern çağda Avrasya’daki diğer imparatorluklarla benzer kurumsal tepkiler geliştirdiğini ortaya koyar.

Two patriarchal documents of Gregory V (November 1820) are presented, with which the consecrated property of the Holy Monastery of Pantokrator of Mount Athos in Thassos is protected. The starting point is given by the will (1384) of the founder John, who dedicated lands, towers and olive groves to the Monastery. The documents complain that the inhabitants of Margia illegally appropriated monastic olive trees. The Patriarch and the Synod demand the restoration of the estates to the Monastery, threatening with excommunication the offenders and those who conceal the truth. The issue highlights three dimensions: the theological and legal sanctity of the consecrations, the functioning of ecclesiastical justice with autonomy, and the recognition of ecclesiastical and Athonite institutions under Ottoman rule. Finally, the documents acquire particular value, as they were issued shortly before the martyrdom of Gregory V in 1821.

The focus on this study is a biographical analysis of the life, administrative duties, political activities and personality of Mustafa Reşid Pasha, a figure who left a lasting mark on nineteenth-century Ottoman history. Pasha is most renowned for his reformist identity and personality. Concurrently, this study endeavours to interrogate the validity of the criticisms directed towards him on multiple occasions. In this context, Pasha’s modernisation movements, his relations and struggles with his successors and predecessors, his thoughts, opinions and recommendations have been subjected to a detailed analysis. Moreover, the objective of this study is to illuminate the hidden aspects of the era in which Pasha lived, namely the reigns of Mahmud II and Sultan Abdülmecid. In order to make accurate evaluations on all these issues, a large number of sources of different types have been analysed. A comparative and critical analysis of the aforementioned sources has been conducted, with particular attention paid to the writings and layihas bearing Pasha’s signature and seal, as well as various archival documents, periodicals, rare and manuscript works, and literature related to him. This approach will facilitate a comprehensive exposition of Pasha’s life, thereby addressing a significant lacuna in existing biographical literature. Following a comprehensive series of examinations and research studies, a favourable opinion regarding Pasha has been substantiated. In accordance with these objectives and in light of the findings obtained, novel perspectives have been presented for consideration in the evaluations to be conducted on the period during which Mustafa Reshid Pasha lived.

Öz Abdülganî en-Nâblusî (ö. 1731) Osmanlı Şam'ında yaşamış çok yönlü bir âlimdir. Genel olarak tasavvufî kimliğiyle ön planda olan Nâblusî'nin sûfî fakîh kimliği araştırmalara yeterince konu olmamıştır. O, fıkıh eserlerini daha ziyade döneminde gündemde olan meselelere yönelik yazmıştır. Eserlerinin başlangıcında ifade ettiği üzere risalelerinin birçoğunu özel talep üzerine telif etmesi Nâblusî'nin döneminde görüşlerine önem verilen ve son derece dikkate alınan bir âlim olduğunu ortaya koymaktadır. Nâblusî, Osmanlı Devleti'nde birtakım hararetli münakaşaların olduğu bir dönemde yaşamış ve bu çekişmelere kayıtsız kalmamıştır. Literatüre Kadızâdeliler ve Sivâsîler tartışması olarak geçen bu münakaşa konularından bir kısmı da fıkhî konulara dairdir. Tartışılan konulara dair Nâblusî, müstakil eserler yazmış ve Kadızâdelilerin el kitabı mahiyetindeki İmam Birgivî'nin et-Tarîkatü'l-Muhammediyye adlı eserini şerh etmiştir. Nâblusî, Kadızâdelilerin ve Sivâsîlerin tartıştıkları bu fıkhî meselelerden tütün, musiki, rüşvet, sema, raks ve deverân gibi konuları yazdığı eserlerle detaylı olarak incelemektedir. Özetle bu çalışmada Nâblusî'nin fıkıh külliyatından hareketle bir sûfî fakîh olarak meselelere bakışı; fıkıh düşüncesi ve mensubu olduğu Hanefî mezhebindeki konumu ortaya konulmaktadır.

Fatih Sultan Mehmed, dünya tarihinin en önemli ve büyük hükümdarlarından biridir. Bu makalenin amacı, Sultan Mehmed hakkında dile getirilen görüşleri ve şahsiyeti üzerine yapılan değerlendirmeleri incelemektir. Fatih üzerine pek çok çalışma yapılmış olmakla birlikte, onun hakkında söylenenler üzerine derinlemesine bir araştırmaya rastlamadım. Bu çalışmayı kaleme alma sebebim de budur.

19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu ile Japonya arasındaki ilişkiler,yalnızca siyasi değil, kültürel diplomasi çerçevesinde de gelişme göstermiştir. Sultan II. Abdülhamid ve İmparator Meiji döneminde başlayan temaslar, 1873’te Fukuchi Genichirō’nun ve 1881’de YoshidaMasaharu’nın İstanbul ziyaretleriyle derinleşmiştir. 1887’de Prens Komatsu ve eşinin Osmanlı
Sarayı’nı ziyaretleri, karşılıklı nişan tevcihleri ve hediyelerle desteklenmiş; 1889–1890’da
Ertuğrul Fırkateyni’nin Japonya’ya ziyareti ve devamındaki talihsiz kaza, iki halk arasında
insani ve duygusal bağları güçlenmesini sağlamıştır. Torajiro Yamada, Japon ürünlerinin
Osmanlı pazarına girişini sağlayan ve kültürel etkileşimi pekiştiren önemli bir figürdür. Japon
porselenleri, başta Arita, Imari ve Kakiemon türleri olmak üzere, Topkapı ve Dolmabahçe’nin
başını çektiği Osmanlı Sarayları’nda hem estetik obje, hem de işlevsel sofra eşyası olarak kullanılmış; diplomatik hediyeler, ticari ürünler ve nihayet Müze koleksiyonlarına konu olmalarıyla, kültürel etkileşimin somut göstergeleri hâline gelmişlerdir. Osmanlı Arşivlerive Saray-Müze koleksiyonlarında izi sürülebilen bu ilişkiler, ticari, diplomatik ve kültürel boyutlarıyla Osmanlı-Japon etkileşiminin çok yönlü yapısını ortaya koymaktadır

Napoli). Kam kryer kërkime edhe në AQSH (Arkivi Qendror të Shtetit Shqiptar), në arkivin e Ministrisë së punëve të brendshme të Shqipërisë dhe në disa arkiva kishtare dioqezane. Kam marrë edhe disa mijëra faqe dokumente arkivore në arkivin Top Kapi të Stambollit me rëndësi mjaft të madhe për historinë tonë. Arkivi i shtetit dhe Arkivi dioqezan në San Xhorxhio në Venedik (ose Venecia) me rreth 300 kilometra dosje (punonjësit e Arkivit të shtetit në Venedik deklarojnë se aty janë 270 kilometra dosje) kanë të ruajtura mijëra dokumente me rëndësi për vendin tonë. Unë përdori fjalën dokumente të ruajtura dhe jo të fshehta sepse kurrë nuk më kanë refuzuar të më vënë në dispozicion dosjet e kërkuara në arkivat që përmenda më sipër. Kjo eksperiencë më ka dhënë mundësinë për të parë nga afër gjendjen e dokumentacionit për historinë tonë në arkivat e huaja dhe krahasimin me ato që janë të publikuara në Shqipëri, në Kosovë dhe nga studiuesit e huaj. Mbas një informacioni nga një diplomat shqiptar, jam informuar se në shtetin e Armenisë ka mjaft dokumente për historinë e Shqipërisë. Në vitin 2024 kam shkuar në kryeqytetin armen, Yerevan, dhe kam vizituar institucione me rëndësi ku kam marrë kontakte me studjues nga Akademia e Shekncave e Shtetit armen. Rezultatin e këtyre studimeve e kam publikuar në një artikull në portalet publike si academi.edu, etj. Dua të ju sjell në vemendje se arkivi armen i njohur si Arkivi Matadanaran, është një arkiv i veçantë, nga më interesantët në botë, ku ruhen shkrime dore nga shekulli IV dhe libra të shkruar me dorë nga shekulli VI e deri sot. Për studiuesit shqiptarë që nuk e njohin as gjuhën armene as shkrimin armen i cili shkruhet me një alfabet që është krijuar në shekullin IV të erës sonë, është shumë e veshtirë studimi i këtyre dokumentave, megjithse me rëndësi shumë të madhe. Ministria e punëve të jashtme dhe ajo e kulturës së Armenisë, më shumë se dhjetë vite më parë i ka ofruar shtetit shqiptar bursa studimi për studentë nga shqipëria për të studiuar gjuhën dhe historinë armene dhe për të mundësuar studimin e dokumenteve të këtij arkivi. Por oferta bujare e këtyre institucioneve ka rënë në vesh të shurdhët dhe deri sot asnjë student nuk është dërguar për studime në Armeni. Gjatë ditëve të qëndrimit tim në Armeni, u njoha, midis të tjerave, edhe me pasurinë dokumentare të këtij arkivi. Ky institucion ishte i ndarë në dy pjesë: Muzeu i librave dhe shkrimeve të vjetra dhe Biblioteka e

Dubbed 'the Impaler' by his contemporaries, Vlad III Dracula (c. 1431-76), was accused of the slaughter of between 40,000 and 100,000 individuals, 20,000 of them allegedly impaled at the Wallachian capital Targovişte. Although historians have often considered these figures inflated, none of the numerous studies dedicated to the voivode of Wallachia have undertaken a methodical evaluation of the extent of this exaggeration. This article takes up this historiographical challenge by examining all available documentation. In so doing, it provides a full reassessment of the practice of impalement in fifteenth-century southeastern Europe. Contrary to assumptions of previous scholarship, Vlad's use of impalement was influenced simultaneously by pre-existing Hungarian and Ottoman practices. Quantitative analysis shows that only 7-10 per cent of the impalements claimed by sources can be considered plausible and proposes a new data-driven estimation of Vlad's impaled victims. Finally, a comparison with other rulers shows that, while Vlad ordered collective impalements more frequently, the average number of victims per impalement was similar to that elsewhere in southeastern Europe.

Shortly after completing its foundation process, by means of tahrir tradition which was especially started with entering the conquest process, the Ottoman Empire registered fastidiously conquered places one by one. The tahrir notebooks, which are commonly used nowadays as well, have come out with the aid of this application of the Ottoman Empire. The main objective of this paper is to evaluate one of the most significant title deed-tahrir notebooks with a numbered of 355 and dated of 1565 related to the region. It is also aimed to determine the state and regional management methods in the political sense of Ottoman Empire after settling down the Balkan political land. We believe that our paper and similar publications constitute the utmost important point in terms of Ottoman Political History, and these studies could help the Ottoman History to get rid of monotony which we get used to so far.

Osmanlı Devleti kuruluĢ sürecini tamamladıktan hemen sonra özellikle devlet olma sürecine giriĢiyle birlikte baĢlattığı tahrir geleneği sayesinde; feth ettiği yerleri tek tek ve büyük bir titizlikle kayda geçirmiĢtir. Osmanlı Devleti"nin bu uygulaması sayesinde bugün Osmanlı tarihi araĢtırmalarında yoğun olarak yararlandığımız tahrir defterleri ortaya çıkmıĢtır. Bu çalıĢma, bölge ile ilgili son derece önemli olan tahrir defterlerinden 355 numara ve 1565 tarihli tapu-tahrir defterini değerlendirerek, Osmanlı Devleti"nin Balkan siyasi coğrafyasına yerleĢmesiyle birlikte, Osmanlı tarihinin siyasal anlamdaki bölgesel yönetim Ģekillerini ve durumunu tespit etmeye çalıĢmaktadır. Bu çalıĢma ve benzeri eserlerin Osmanlı siyasi tarihi açısından son derece önemli bir noktayı teĢkil ettiği ve bu gibi çalıĢmaların Osmanlı tarihini alıĢılagelmiĢ tekdüzelikten kurtaracağı düĢünülmektedir.

This article introduces and analyzes Evangelinos Misailidis’ earliest known petition to the Ottoman state, dated November 29, 1844, in which he requested permission to publish a newspaper in Turkish using the Greek script. Signed as “Vangelinoz, son of Misail,” the petition marks the starting point of Misailidis’ prolific career as a journalist, publisher, and cultural mediator in the Ottoman Empire. It illuminates the early stages of Turcophone Greek print culture and its role in serving communities that spoke Turkish but wrote in Greek letters. Beyond its bureaucratic function, the petition reveals the sociolinguistic complexities of Ottoman society, reflecting both the state’s regulatory priorities and the community’s need for accessible media. Misailidis emphasized the utility of the proposed newspaper for trade, current affairs, and general knowledge while pledging adherence to censorship rules. Though initially rejected, the petition laid the groundwork for the eventual publication of Beşāret il-Maşrıḳ (The Eastern Herald) in Smyrna in 1845. Situating this document within Misailidis’ wider contributions—in journalism, publishing, and orthographic standardization—the study underscores its significance as a milestone in the development of Turcophone Greek literature and as a window into the entangled histories of language, commerce, and governance in the nineteenth-century Ottoman Empire.

Despite the long-standing proximity between Ottoman and Iranian reformists, the Young Turk policy toward Iran was notably reserved. The numerous tensions between Istanbul and Tehran during the constitutional period are often attributed to Young Turk pragmatism. Conversely, this study emphasizes the cultural factors in Irano-Ottoman relations and their influence on the Ottoman perception of Iran following the Ottoman Revolution of 1908. Drawing on the reports written by Hüseyin Hasib Efendi, Ottoman ambassador in Iran from 1909 to 1913, it argues that the multilayered nature of Ottoman modernity and the anxieties of the late Ottoman bureaucratic elite were crucial in shaping the Porte's policy toward Iran. The article introduces the concept of entangled Orientalism to describe the process of Ottoman discursive adaptation to the West-dominated international order. Additionally, it aims to reassess the role of the Russian menace in the Ottoman understanding of regional politics.

Oğuzhan Gürsoy Avusturya bölümünde, Avusturya’nın federal yapısında yerel yönetimlerin konumunu ve işleyişini ele almaktadır. Federal devlet düzeni çerçevesinde eyaletler, belediyeler ve merkezi yönetim arasındaki yetki ve sorumluluk dağılımı incelenmiştir. Avusturya’da yerel yönetimlerin anayasal temelleri, idari özerklikleri ve mali yapılarına odaklanılan bölümde, vatandaşların yerel düzeydeki yönetime katılımını artırmaya yönelik mekanizmalar da değerlendirilmiştir. Ayrıca, yerel yönetimlerin halk hizmetlerinin sunumundaki rolleri ve merkezi yönetimle işbirliği süreçleri analiz edilerek, Avusturya’nın yerel yönetim sisteminin güçlü yönleri ortaya konmuştur.

: Şazimend Hanım, Osmanlı Son Dönem’inde yetişmiş ilk kadın öğretmenlerdendir. Öğretmenlik mesleğini Cumhuriyet’in ilk yıllarında da sürdürmüştür. Şazimend Hanım, Yeni Usûl ‘Amelî Hendese adıyla 1918 yılında Osmanlıca bir ders kitabı kaleme almıştır. Araştırmanın temel amacı, söz konusu eseri, günümüz ders kitapları ile karşılaştırarak pedogojik açıdan değerlendirmek ve kadınların Osmanlı bilim tarihindeki varlığını delillendiren bir belge olarak sunmaktır. Nitel araştırma yöntemine dayalı bu çalışmada, Osmanlıca kitabın transliterayonuna dayanan tarihsel ve kuramsal metin analizi uygulanmıştır. Nevşehir Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi’nde tek basma nüshası tespit edilen Yeni Usûl ‘Amelî Hendese, araştırmacı tarafından Osmanlıca’dan translitere edilerek literatürde ilk kez günümüz Türkçesine çevrilmiştir. Söz konusu metin, günümüz matematik eğitimi müfredatıyla karşılaştırılarak bilim ve eğitim tarihi literatürüne kazandırılmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda eserin, çeviri ya da derleme olmadığı, aksine Şazimend Hanım tarafından telif edilmiş özgün bir çalışma olduğu tespit edilmiştir. Bu yönüyle Yeni Usûl ‘Amelî Hendese, Osmanlı’da bir kadın tarafından kaleme alınmış bilinen ilk ve tek Osmanlıca geometri kitabı olma niteliği taşımaktadır. Söz konusu eser, Salih Zeki (1864-1921) ve Mehmed İzzet (1867-1940) gibi dönemin önde gelen bilim insanlarının kitaplarıyla birlikte, 1924 yılında Erken Cumhuriyet Dönemi’nde döneminin Millî Eğitim Bakanlığı tarafından okutulmak üzere önerilmiştir. Bu durum eserin pedagojik niteliğinin dönemin farklı eğitim anlayışları nezdinde de takdir edildiğini göstermektedir. Ayrıca, daha önce Osmanlı matematik ve bilim tarihi bibiliyografyalarında adı geçmeyen Şazimend Hanım’ın biyografisi arşiv belgeleri ışığında ilk kez ortaya konmuştur.

The Ottoman Empire developed from a frontier principality to become the most powerful empire in the world by 1566. Many historians regard the reign of Süleyman the Magnificent as the peak of Ottoman power. A key factor in the empire’s military success was its highly organized supply chain and logistics systems, which enabled the Ottoman army to conduct extended campaigns across vast territories. The Ottoman Empire conquered lands and countries on three continents, covering an area of approximately 978,000 square miles at the time of Süleyman the Magnificent. The most significant conquest, without a doubt, was the capture of Constantinople in 1453 by Mehmet the Conqueror, which marked the end of the Eastern Roman Empire. Historians characterize this event as the end of the Middle Ages. Research suggests that the Ottomans’ success depended to a large extent on their ability to amply supply provisions and weapons to their soldiers. They also provided plentiful food for their animals which served as the primary means of transport. To the best of the knowledge of the author of this manuscript, there is very little research on how militaries of the Middle Ages supplied and logistically supported their soldiers and animals. This paper provides an example of how one of those militaries accomplished it. It bridges the disciplines of military history and supply chain and logistics management by analyzing the efficiency of the Ottoman army supply chain between 1300 to 1566, an often-overlooked but crucial factor behind imperial success. This work fills a historical research gap and also offers a compelling case study for scholars in operations research and strategic planning. This research is based on published books and articles by prominent historians and covers the period of 1300 to 1566. It concludes that the basic principles used by the Ottoman Army for their supply chain and logistical activities are still valid today and used by excellent modern supply and logistics systems.

Müşir von der Goltz Paşa tarafından yazılan ve 1895 yılında Berlin'de yayımlanan ''Kriegeführung'' (Savaş Yönetimi) adlı eserin bir kısmı Ahmet Refik (Altınay) tarafından ''Muharebeye Dair Nefer Ne Bilmelidir'' adıyla kısa bir risale olarak 1912 senesinde tercüme edilip yayımlanmıştır. Bu çalışmamızda ise eserin transkripsiyonu tarafımızdan yapılmıştır.