CheriScape by Henk Baas
Journal of European Landscapes, 2020
“CHeriScape”, 2014–2016 (‘Cultural HERItage in LandScape’), was a three-year exploration from a (... more “CHeriScape”, 2014–2016 (‘Cultural HERItage in LandScape’), was a three-year exploration from a (mainly western) European perspective of the cultural, social and environmental policy connections between the concepts and practices of landscape and heritage. One of ten projects funded under the transnational pilot call of the Joint Programming Initiative on Cultural Heritage: A Challenge for Europe (JPI-CH) and coordinated by Newcastle University’s McCord Centre for Landscape, it acted through a series of five conferences organised by seven partners in five countries. Some of the partners were based in universities, others in national research and heritage management agencies.
(Bijdragen aan) boeken (books) by Henk Baas
R. van Lanen e.a. (red.), De logica van het landschap. Opstellen over archeologie, ecologie en geschiedenis, 2024
Bijdrage aan Liber Amicorum voor B.J. Groenewoudt
De logica van het landschap. Opstellen over archeologie, ecologie en geschiedenis., 2024
Lanen, R. van, J. van Doesburg, H.G. Baas, J.E. Abrahamse & J. Stöver (red), S. Barends (eindred.... more Lanen, R. van, J. van Doesburg, H.G. Baas, J.E. Abrahamse & J. Stöver (red), S. Barends (eindred.) (2024). De logica van het landschap. Opstellen over archeologie, ecologie en geschiedenis. Liber amicorum aangebonden aan Prof. Dr. Bert J. Groenewoudt bij gelegenheid van zijn afscheid als senior onderzoeker landschapsarcheologie bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Verloren, Hilversum.
In: J.E. Abrahamse et al (red.) (2021), Het landschap beschreven. Historisch-geografische opstellen voor Hans Renes. Verloren, Hilversum, pp. 9-32.., 2021
Het is bijna ondoenlijk een inleiding te schrijven over Hans Renes en zijn rol in en betekenis v... more Het is bijna ondoenlijk een inleiding te schrijven over Hans Renes en zijn rol in en betekenis voor de historische geografie. Hans heeft zich namelijk op heel veel en heel verschillende terreinen begeven en heeft en kleine 400 publicaties afgeleverd. Ook heeft hij dit gedaan vanuit verschillende werkplekken in Wageningen, Utrecht en Amsterdam. Zijn oeuvre gaat van visvijvers in Zuid-Limburg via regionale studies in het kader van ruilverkavelingen en streekplannen naar theoretische erfgoedstudies, en het gaat over nationale grenzen heen. In deze bijdrage doen we een poging zijn werk en betekenis recht te doen, en laten we Hans zelf aan het woord, maar plaatsen zijn eigen teksten ook in een breder kader.
In: J.E. Abrahamse et al (red.) (2021), Het landschap beschreven. Historisch-geografische opstellen voor Hans Renes. Verloren, Hilversum, pp. 117-124., 2021
De dorpen in de dalen van Zuid-Limburg worden bij hevige regenbuien geteisterd door fikse modders... more De dorpen in de dalen van Zuid-Limburg worden bij hevige regenbuien geteisterd door fikse modderstromen. In de media wordt hier met enige regelmaat verslag van gedaan . Deze ontstaan hoger op de hellingen, waar door verkeerd agrarisch gebruik in combinatie met slecht landschapsbeheer (het verdwijnen van de graften) de lössgrond vrij makkelijk kan afspoelen. Als tegenmaatregel worden in de dalen en langs de beeklopen regenwaterbuffers aangelegd. Vaak worden de maatregelen ook gekoppeld aan natuurherstel. We hebben hier feitelijk te maken met nieuwe elementen in het Zuid Limburgse landschap, elementen die inmiddels in een zodanig hoge dichtheid voorkomen dat ze kenmerkend voor Zuid-Limburg genoemd kunnen worden.
Objectief Nederland. Veranderend landschap 1974-2018 / Objective Netherlands. Changing Landscape 1974-2018, 2018
Wetenschappelijke bundel van bijdragen aan congres over aarden wallen in Nederland (en daarbuiten)
Het standaardwerk over beheer van historische landschapselementen
Papers in Dutch by Henk Baas
Klein Zwitserland in Nederland: een toeristisch fenomeen
Tijdschrift voor Historische Geografie, Volume 10, Issue 1, Feb 2025, p. 35 - 44, 2025
Als experiment heb ik aan ChatGPT gevraagd een artikel van 1000 woorden te schrijven over ‘Klein ... more Als experiment heb ik aan ChatGPT gevraagd een artikel van 1000 woorden te schrijven over ‘Klein Zwitserland’. De prompt (gestelde vraag) luidde als volgt: Kun je voor mij een artikel van 1000 woorden schrijven over het fenomeen ‘Klein Zwitserland’, dus dat veel plekken met hoogteverschillen in Nederland zich toeristisch zo gingen presenteren. Wanneer is dit ontstaan en waarom? En hoeveel plekken noemen zich zo? Daarna heb ik nog twee vervolgvragen gesteld: Kun je me de bronnen bij het artikel leveren? en Kun je een afbeelding van een Klein Zwitserland voor mij genereren.
Hier het door ChatGPT gecreëerde artikel. Aan het eind geven we wat redactioneel commentaar op het artikel en op het gebruik van dit soort Generatieve ai.
‘We moeten echt eens van die modernistische traditie af’. Over stedenbouw en geschiedenis.
https://www.aup-online.com/content/journals/24682187, 2025
Interview met Jaap Evert Abrahamse, bijzonder hoogleraar Stad, landschap en erfgoed aan de Vrije ... more Interview met Jaap Evert Abrahamse, bijzonder hoogleraar Stad, landschap en erfgoed aan de Vrije Universiteit Amsterdam
Monumentale bomen zijn belangrijke herkenningspunten in onze historische omgeving. Maar de Dikke ... more Monumentale bomen zijn belangrijke herkenningspunten in onze historische omgeving. Maar de Dikke Boom van Verwolde takelt versneld af door overbemesting om hem heen leven zullen ze Monumentale bomen Lang zullen ze leven Monumentale bomen FOTO BOMENSTICHTING, JORIS HELLEVOORT tijdschrift van de rijksdienst voor het cultureel erfgoed 1 2024
Tijdschrift voor Historische Geografie, Volume 8, Issue 4, nov. 2023, p. 305 - 318, 2023
Ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum van het Tijdschrift voor Historische Geografie trokken ... more Ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum van het Tijdschrift voor Historische Geografie trokken Marcel IJsselstijn en Henk Baas richting de Kop van Zuid in Rotterdam voor een interessant gesprek met Adriaan Geuze, oprichter en partner van West 8, een internationaal gerenommeerd ontwerpbureau, en tevens hoogleraar landschapsarchitectuur aan de tu Delft. Geuze stelt al lang het verlies van het Nederlandse cultuurlandschap aan de kaak, hetgeen hij als Zomergast in 2015 ook aan een breed publiek kenbaar kon maken. Zijn Wie heeft dit besteld? is een gevleugelde term geworden en geeft aan dat er een enorme kloof zit
tussen wat we aan beleid maken en hoe dit in de praktijk uitwerkt. Hij ageert tegen het gebrek aan regie op de ruimte en benoemt de teloorgang van de Hollandse planningstraditie. Hoe kunnen we landschapsarchitecten, landschapsecologen en landschapshistorici beter met elkaar laten samenwerken? Welke kansen laten we liggen? En hoe kunnen we het Nederlandse cultuurlandschap beschermen, maar tegelijkertijd ruimte geven aan woningbouw, bedrijventerreinen en andere ruimteclaims? Deze onderwerpen passeerden de revue in een geanimeerd gesprek, dat Geuze alle ruimte gaf om aandacht te vragen voor wat hij noemt de systemische
benadering van het landschap.
Tijdschrift voor Historische Geografie, Volume 8, Issue 4, nov. 2023, p. 277 - 292, 2023
40 years Tijdschrift voor Historische Geografie A retrospective and forward-looking overview The ... more 40 years Tijdschrift voor Historische Geografie A retrospective and forward-looking overview The 40th anniversary of the Tijdschrift voor Historische Geografie (thg) prompted the editors to take stock of the 517 articles published in thg and its predecessor the Historisch-Geografisch Tijdschrift (hgt) since 1983 and provide metadata on author(s), main topic, keywords, period covered, location and scale level. The article is a follow-up to an earlier retrospective from 2007, which marked the journal's 25th anniversary. The editors look back at the change of publishers, the composition of the editorial board and the content development of the journal. The format of the journal has remained very stable over the years, despite major institutional developments in the field. The editors expect that the demand for historical-geographical interpretation will continue to exist and are committed to continuing to build bridges between (academic) researchers, amateurs and students over the next 40 years.
Tijdschrift Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, 2021
De ouderdom van groene kavelgrenzen Een behaaglijk gezicht S inds jaar en dag pleiten natuurorgan... more De ouderdom van groene kavelgrenzen Een behaaglijk gezicht S inds jaar en dag pleiten natuurorganisaties ervoor om het pla eland te herstellen door er weer heggen en hagen te planten. Dat geldt ook voor rijen struiken en bomen op aarden wallen. Het pleidooi voor zo'n 'behaaglijk' boerenland kreeg onlangs een stimulans door de coronadrukte met wandelaars en etsers. Bovendien bestaat er een plan om dit groen een rol te geven in de voorgenomen uitbreiding van de bossen. Dat valt te lezen in een advies van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en de provincies. Bij de uitwerking van dat plan zijn Staatsbosbeheer en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed betrokken. Al dat extra bos is goed voor het klimaat. Bomen kun je als een aaneensluitend bos planten, maar je kunt ze ook combineren met lineaire heggen, hagen, houtwallen en houtsingels in het buitengebied. Bij dergelijke plannen staat meestal het landschap uit 1850 op het netvlies. Kaarten uit die tijd laten vaak kleinschalige gebieden zien, waarin akkers en weilanden door heggen, hagen en begroeide wallen begrensd zijn. Van dat soort groene kavelgrenzen nemen veel mensen aan dat die van oudsher deel van het cultuurlandschap uitmaken. Dat ze de oorspronkelijke identiteit daarvan sterk bepalen bovendien. Maar is dat eigenlijk wel zo? Welk bewijs is daarvoor? En als ze inderdaad al lang geleden voorkwamen, zijn ze er dan sinds die tijd altijd geweest?
In gesprek met Hans Renes .Veertig jaar onderzoek, beleid en praktijk
Tijdschrift voor Historische Geografie 6/1, 7-19, 2021
In februari van dit jaar nam Hans Renes afscheid als universitair docent Historische geografie in... more In februari van dit jaar nam Hans Renes afscheid als universitair docent Historische geografie in Utrecht en als hoogleraar Erfgoed en ruimte aan de Vrij e Universiteit. We spraken hem over zij n brede betrokkenheid bij het vakgebied vanuit de uiteenlopende rollen die hij de afgelopen veertig
jaar heeft vervuld.
Tijdschrift voor Historische Geografie 5/2, 2020
Tijdens de Tweede Wereldoorlog bouwde de Duitse bezetter langs de Nederlandse kust een groot aant... more Tijdens de Tweede Wereldoorlog bouwde de Duitse bezetter langs de Nederlandse kust een groot aantal betonnen fortificaties. In deze Neue Westwall of Atlantikwall bevonden zich twee plaatsen die als Festung werden aangeduid: Hoek van Holland en IJmuiden. In het ‘Bundesarchiv-Militärarchiv’ in Freiburg bevinden zich verschillende kaarten die voor onderzoek naar de Nederlandse Atlantikwall van betekenis zijn.1 De hier opgenomen kaart toont de begrenzing van de Festung IJmuiden, aangelegd in de jaren 1942-1943 rond het kwetsbare sluizencomplex met de staalindustrie van de Hoogovens en de verschillende zeehavens die voor de Duitse marine van belang waren. De bebouwing binnen de Festung werd voor een groot gedeelte gesloopt. Na de oorlog is IJmuiden weer opgebouwd aan de hand van een plan van architect W.M. Dudok. Wat de kaart van de Festung IJmuiden boeiend maakt, is dat hij niet alleen een serie bunkers weergeeft maar de gehele omsingeling van de plaats, met Panzergräben (tankgrachten), Panzermauer (tankmuren) en Höcker (drakentanden). In deze bijdrage geven we een schets van hoe zo’n Festung was opgebouwd en wat we daar vandaag de dag nog van kunnen herkennen.
Tijdschrift voor Historische Geografie, 2019
Het Nederlandse erfgoedveld is volop in ontwikkeling. Zelfs de objecten die daar op het eerste ge... more Het Nederlandse erfgoedveld is volop in ontwikkeling. Zelfs de objecten die daar op het eerste gezicht ongevoelig voor lijken, zoals kasteelruïnes, blijven letterlijk niet onberoerd. Voor diverse ruïnes bestaan er herbouwplannen die de gemoederen bezig houden. Op basis van een inventarisatie uitgevoerd in 1998 en de handreiking Een toekomst voor kasteelruïnes uit 2012 wil dit artikel een stand van zaken geven. Hoe staat het met de voorraad ruïnes anno 2019? En wat
is de invloed van plannen, projecten en restauraties op het omliggende landschap?
Tijdschrift RCE, 2019
Naar aanleiding van verschijnen boek Objectief Nederland
Tijdschrift RCE, 2018
Artikel in Tijdschrift RCE over 100 jaar landschapsbeleid
Bijdrage in Kastelenspecial THG 2(2017)4, 231-235
Uploads
CheriScape by Henk Baas
(Bijdragen aan) boeken (books) by Henk Baas
Papers in Dutch by Henk Baas
Hier het door ChatGPT gecreëerde artikel. Aan het eind geven we wat redactioneel commentaar op het artikel en op het gebruik van dit soort Generatieve ai.
tussen wat we aan beleid maken en hoe dit in de praktijk uitwerkt. Hij ageert tegen het gebrek aan regie op de ruimte en benoemt de teloorgang van de Hollandse planningstraditie. Hoe kunnen we landschapsarchitecten, landschapsecologen en landschapshistorici beter met elkaar laten samenwerken? Welke kansen laten we liggen? En hoe kunnen we het Nederlandse cultuurlandschap beschermen, maar tegelijkertijd ruimte geven aan woningbouw, bedrijventerreinen en andere ruimteclaims? Deze onderwerpen passeerden de revue in een geanimeerd gesprek, dat Geuze alle ruimte gaf om aandacht te vragen voor wat hij noemt de systemische
benadering van het landschap.
jaar heeft vervuld.
is de invloed van plannen, projecten en restauraties op het omliggende landschap?