Romantyzm w literaturze i kulturze po 1989 roku. Mapowanie recepcji, pod red. D. Zawadzkiej, K. Andruczyka, M. Dudzińskiej, M. J. Roman, 2019
Reminiscencje dzieł romantycznych w polskiej muzyce rozrywkowej po 1989 roku Wstęp Wiek XIX przyn... more Reminiscencje dzieł romantycznych w polskiej muzyce rozrywkowej po 1989 roku Wstęp Wiek XIX przyniósł kulturze europejskiej niespotykany dotychczas w historii zwrot ku sztuce, w szczególności ku literaturze. Szczególnym rodzajem owego zwrotu okazał się polski romantyzm-choć mocno zakorzeniony w tradycji europejskiej, to odmienny ze względu na dążenia niepodległościowe. Maria Janion i Maria Żmigrodzka we wstępie do Romantyzmu i historii konstatują: "literatura umiała-zwłaszcza w Polsce-dowieść swego priorytetu, opętać wyobraźnię współczesnych tak, że wierzyli w jej pierwszeństwo i przewodnictwo" 1. Zdaniem autorek postawa taka ma swoje korzenie jeszcze w czasach preromantycznych, a głównym jej źródłem jest Wielka Rewolucja Francuska 2 , stawiająca u podstaw równość, wolność i braterstwo, które na ziemiach polskich w czasie powstania styczniowego zostały zastąpione przez równość, wolność i niepodległość. Rozbiory, coraz większa opresja zaborców i pozbawienie narodu polskiego miejsca na mapie ówczesnej Europy doprowadziły z czasem do przeniesienia aspiracji niepodległościowych również na płaszczyznę sztuki. Jej wyrazicielami stali się między innymi Mickiewicz, Słowacki i Norwid. W Gorączce romantycznej Maria Janion podkreśla: 1
Uploads
Papers by Maciej Kubiak
volume of poetry Samotni ludzie, wiersze i piosenki [Lonely people, poems and songs] (2015). This text aims to look at the formal music-textual aspect of works by Stanisław Staszewski. The sketch tries to
contribute to general knowledge of the artistic activity of Stanisław Staszewski and its results.
Niniejszy artykuł stanowi próbę zbadania obecności reminiscencji romantycznych w polskiej muzyce rozrywkowej napisanej po 1989 roku. Wstępna kwerenda objęła dorobek przeszło stu twórców, z których wybrano przykłady najbardziej reprezentatywne. Zaproponowany w artykule autorski model teoretyczny wskazuje możliwości odwoływania się twórców popkulturowych do dzieł romantycznych. Z przeprowadzonych badań wynika, że obecność romantycznych pierwowzorów jest częstym zjawiskiem w obrębie rodzimej muzycznej kultury popularnej. Wynika również, że reminiscencje romantyczne w utworach dzisiejszych twórców mają postać namiastki, która oderwana od kontekstu kulturowego i historycznego traci moc artystycznego oddziaływania romantycznych pierwowzorów. Romantyzm stanowi nadal ważny punkt odniesienia dla twórców muzycznej popkultury, czego przykładem są liczne odwołania, począwszy od muzyki popularnej poprzez jazz, muzykę alternatywną, reggae czy rap.
W artykule zwrócono uwagę na problem teatralizacji przestrzeni podczas występów scenicznych grupy Rammstein. Twórczość sceniczna zespołu wykorzystuje środki wyrazu artystycznego, jakie można znaleźć podczas przedstawień teatralnych. Począwszy od oświetlenia, poprzez kostiumy, dekoracje aż do detali, grupa wykazuje dbałość o szczegóły ich występów. Niejednokrotnie muzycy sięgają do klipów wideo, przenosząc ich elementy do przestrzeni scenicznej. Niecodzienny, świąteczny charakter wydarzenia, jakim jest koncert zespołu Rammstein, stwarza swoiste przestrzenie, które można określić jako sacrum. W artykule dokonano analizy spektakli muzycznych w świetle teorii Johana Huizingi, Beaty Hoffmann, Marka Siwaka oraz Theodora Adorno i Maxa Horkheimera.