Bu makalede okul tarih derslerinde "dokümanla öğretim" yaklaşımı, Amerika ve İngiltere'deki araştırma ve bulgulardan hareketle, eğitsel gerekçeler bağlamında ele alınarak, Türkiye'de benzer uygulamaların geliştirilmesi ve daha sonra...
moreBu makalede okul tarih derslerinde "dokümanla öğretim" yaklaşımı, Amerika ve İngiltere'deki araştırma ve bulgulardan hareketle, eğitsel gerekçeler bağlamında ele alınarak, Türkiye'de benzer uygulamaların geliştirilmesi ve daha sonra yapılabilecek deneysel araştırmalara alt yapı teşkil edebilmesi için bir kuramsal çerçeve çizilmeye çalışılacaktır. A. BİRİNCİL KAYNAK NEDİR? Bir tarihçi, tarih yazım işinde iki tip kaynak kullanmaktadır. Bunlar, birincil kaynaklar ve ikincil kaynaklardır. Birincil kaynak, çalışılan olayın geçtiği döneme ait kaynaklardır. İkincil kaynaklar ise bu kaynaklara dayanarak hazırlanmış telif eserlerdir. "Birincil kaynak" ibaresinin çok değişik tanımlamaları bulunmaktadır. Bugün, Henry Johnson'un " birincil kaynak, insan geçmişinden kalan bütün izleri içermektedir" geniş tanımı yaygınlık kazanmıştır (Akt: Otten, 1998:1). Danzer ve Newman (1996), birincil kaynakları 5 kategoride incelemektedir. Bunlar; yazılı dokümanlar, elektronik medya, güzel sanatlar, folklor ve mitoloji, fiziksel çevre ve maddi kültürdür. Amerikan Kongre Kütüphanesi, birincil kaynak türlerini altı grupta ele almaktadır. Bunlar; a. Nesne Kaynakları : Buluntular, aletler, silahlar, icatlar, üniformalar, modalar, mezar taşları. b. İmaj Kaynakları: Fotoğraflar, filmler, videolar, güzel sanatlar. c. İşitsel Kaynaklar: Sözlü tarih kayıtları, görüşme kayıtları, müzik kayıtları. d. İstatistik Kaynakları: Nüfus verileri, haritalar, mimarî çizimler gibi. e. Metin Kaynaklar: Gazeteler, mektuplar, tarihsel yemek kitapları, reklamlar, günlükler, bilinen tarihsel dokümanların orijinal metinleri. f. Halk Kaynakları: Aile fotoğrafları, atadan kalma aletler ve malzemeler, giysiler.