Probate Inventories

Tereke/inheritance/probate records document the inventory of a deceased person’s assets and as stated in the relevant literature, constitute significant archival sources in the study of a region’s socio-economic conditions. This study is based on a total
of 1.108 tereke records belonging to the urban population, derived from 20 existing
Ankara şer‘iyye court registers dating to the years 1730-1746 (AH 1142-1159). This
study first explains the nature of the data contained in the tereke records from
Ankara. Subsequently, the distribution of tereke holders in Ankara during the specified period is examined based on gender and religious affiliation. Finally, the assets of these individuals are identified and wealth averages are calculated on a yearly basis to analyze wealth fluctuations throughout the studied period. Based on the data obtained, the possible reasons for the changes in the wealth of Ankara’s population have been analyzed.

This thesis investigates the pivotal role of notaries and probate inventories in shaping legal, economic, and social life in early modern Agen, a provincial town in southwestern France. Focusing on the work of royal notaries Jean-Jacques Tourtonde and Pierre Gelieu, the study analyzes twelve probate inventories produced between 1662 and 1666 to reveal how inheritance, material culture, and professional identity were documented and structured at the moment of death. Far from being passive record-keepers, notaries acted as legal, financial, and social intermediaries, ensuring the transmission of property, mediating familial disputes, and reflecting communal values surrounding death, memory, and legacy. Through close reading of these inventories, the thesis reconstructs the material and domestic lives of artisans, merchants, and rural laborers, uncovering the diverse ways in which space, profession, and possessions intersected. It also contributes to broader historiographical debates on the reliability and interpretive possibilities of inventories as sources. Ultimately, the study positions probate inventories not merely as legal instruments but as deeply human documents that illuminate how early modern individuals sought to impose order on death through the preservation and transmission of material life

Tereke kayıtları, kadılar tarafından tutulan, ölen kişiye ait mal dökümleridir. Bu belgelerde müteveffaların para değeri olan taşınır taşınmaz tüm mal varlığıyla borç aldığı ve verdiği miktarlar kayıt altına alınır. Örneğin eski bir çift çorabın, bir miktar ipliğin bile kayıt atına alınması ve fiyatlandırılması bu belgelerin ne kadar teferruatlı olduğunu anlatır. Bu cümleden de anlaşılacağı üzere tereke kayıtları Osmanlı toplumu, toplumun tüketim alışkanlıkları, geçim kaynakları, ekonomik durumları ve daha pek çok konunun incelenmesine olanak vermektedir. Tereke kayıtları bu denli zengin veriler içermesi sebebiyle, siyasi gelişmeler dışında Osmanlı toplumunu inceleyen araştırmacıların dikkatini çekmiştir. Bu güne kadar terekelere dayalı pek çok çalışma yapılmıştır ve yapılmaktadır. Bu noktada çalışmalar yapılırken tereke kayıtlarının güvenilirliğinin sorgulanması gerekmektedir. Bu çalışma tereke kayıtlarının güvenilirliğini sorgulamayı amaçlamaktadır. Bunun için iki ayrı tereke defteri kullanılmıştır. Konuyla ilgili yaptığımız çalışmada tereke kayıtlarında bazı tutarsızlıkların olduğu ortaya çıkmıştır. Tutarsızlıkların sebeplerinin neler olabileceği sorgulanmıştır. Bu noktada tutarsızlıkların iki sebepten olabileceği düşünülmüştür. Bunlardan biri kaydı tutan kişinin dikkatsizliği, diğeri de bu kişilerin mirastan mal kaçırma amaçlarıdır. Özellikle belirli noktalarda pek çok kadı tarafından yapılan benzer hesaplama hataları, kadıların bu işi bilinçli yaptığı izlenimini vermektedir. Görülen o ki, tereke kaydını tutan kadılar veya yardımcıları, yaptıkları bu hesap hatalarıyla kendilerine ayrıca bir gelir elde etmişlerdir.

Osmanlı Devleti'nde tüketim kültürünün varlığı, tüketim kalıpları üzerine bu güne kadar önemli bazı çalışmalar yapılmıştır. Bu konuda Tülay Artan ve Cristoph K. Neumann'ın çalışmaları dikkate değerdir ve yol gösterici mahiyettedir. Çalışmalar 18. Yüzyılda saray ve çevresinin ya da zenginlerin servetlerini sergileyiş şekilleri ve sebepleri üzerinde durmaktadır. Tüketim kalıpları işlenirken de konu lüks tüketim mallarının neler olduğu üzerine yoğunlaşmaktadır. Aynalar, dürbünler, kürkler, cam ve porselen eşyalar zenginliğin gösteriminde kullanılanlardan bazılarıdır. Bu çalışmada merkeze kürk konulacaktır. Yani 18. Yüzyılın ortasında İstanbul'da kürk sahipleri ve kimlikleri üzerinden kürk kullanımının sebepleri üzerinde durulmaya çalışılacaktır. Asıl olarak soğuktan koruma işlevi olan kürkün, bu işlevinin dışında da kullanılıp kullanılmadığı ile ilgili ipuçları takip edilerek sorgulanmaya çalışılacaktır. Bir başka önemli soru da 'sadece servet kürk ediniminde etkin faktör müdür?' olacaktır. Diğer yandan kullanılan kürk çeşitleri ve bunların belirli kesimlerce özellikle tercih edilip edilmediğine dair de ipuçları yakalanmaya çalışılacaktır. Çalışmanın yapılabilmesi için 46 sıra nolu 1133-1134 (1720-1722) yıllarını kapsayan İstanbul Kısmet-i Askeriye Sicil defteri kullanılacaktır. 94 sayfa olan defterde 101 tane dökümlü tereke kaydı bulunmaktadır. Tereke kayıtları ölen bir kişinin geride bıraktığı mal varlığını ihtiva ederler. Bu bakımdan kişilerin kürkleri var ise bu kayıtların da yer aldığı defterler çalışma için büyük önem taşımaktadır.

This article uses inventory evidence for the possessions of households in later fifteenth-century County Dublin, an area largely characterised by rural settlement. Because household goods are often only indifferently recorded, its focus is less on individual cases than on larger patterns of consumption between social groups. In particular, by making comparisons with inventories from later medieval England and from the wine-growing Gers region of southwest France in the mid fifteenth century, it explores both how far evidence from County Dublin fits within and helps suggest wider European 'peasant' and 'bourgeois' patterns of consumption. By extension it explores the boundaries between the urban and the rural and how far a hybrid suburban identity can be discerned. In some cases a combination of close reading and statistical analysis is used to recover occupational identities, something that the source does not specifically record. The significance of the material culture of specific households is examined in two instances, one that of Lady Margaret Nugent, a wealthy and devout widow living in Dublin's St Michan's parish, and the other that of a couple who managed an inn located next to one of the city gates.

This article quantitatively examines women’s wealth in İstanbul in the first half of the 18th century, using inheritance records extracted from İstanbul Court Registers. This study aims to analyze the economic status of women and the factors influencing them based on wealth-related data. This study starts with a general assessment of the wealth distribution in İstanbul in the first half of the 18th century, followed by an interpretation of individual wealth by gender. The present study also tries to explain the gender wealth gap (GWG) by linking it to the sources of women’s wealth. Additionally, it attempts to profile wealthy women, examine their wealth sources and components, and assess the relationship between titles and wealth. In the present study, quantitative findings were interpreted statistically, supported by qualitative findings. In addition, Mann-Whitney U and Kruskal-Wallis H tests were applied to determine whether there is a statistically significant difference between gender-wealth, debt-wealth, and title-wealth variables. As a result, it is concluded that women’s limited sources of wealth accumulation play a crucial role in creating a gender wealth gap between women and men in highwealth groups; the level of borrowing by gender influences the difference in the gender wealth gap between total and net wealth, and a significant relationship exists between women’s title and their wealth.

W opracowaniach dotyczących życia i dziejów kultu EUFEMII (Ofki) raciborskiej, Piastówny, która zmarła 17 stycznia 1359 r. w opinii świętości, pojawia się wzmianka o dominikaninie Reginaldzie Braunie z czeskiej prowincji Zakonu Kaznodziejskiego 1 . Jak dotąd w literaturze polskiej nie podjęto próby bliższego przyjrzenia się tej postaci. Podstawowy biogram Brauna został zaprezentowany w ramach trzeciego tomu dzieła poświęconego pisarzom dominikańskim (t. I-II, Paryż 1719-1721), który ukazał się w 1934 r. w Paryżu 2 . Jednak nie wykorzystano w nim bardzo wielu informacji, które można znaleźć w zasobach Archiwum Narodowego w Pradze (Národní archiv w Praze -NAPr), w zespole 49/II (kníhy): Archiv České provincie dominikánského řádu (ŘD) 3 . Chodzi zwłaszcza o dwie z czterech rękopiśmiennych ksiąg, funkcjonujących pod zbiorczym tytułem:

Executive Summary

This thesis studies:

1. Actual inequality in Tudor and Stuart England generally and Cheshire in particular
2. Tudor and Stuart attitudes to inequality.
3. Actual inequality in 20th century Britain.
4. Public attitudes to inequality in 20th Century Britain.
5. Historiography - how historians have studied inequality/social class in the past.

Its sources are:

1. Tudor and Stuart Cheshire - taxation documents, particularly subsidy rolls, wills, probate inventories, office holder lists, including jury lists, lists of gentlemen and coats of arms.
2. Tudor and Stuart conceptions of inequality – ‘courtesy literature’.
3. 20th century British inequality: studies of wealth occupational status and state office holders
4. Attitudes to inequality in 20th century Britain – public opinion surveys.

Conclusions:

1. Actual inequality as measured by wealth, titles (‘status’) and office holding were all highly correlated in Tudor and Stuart England. It was a highly unequal society.
2. (There was no consistency in how titles (‘esquire’, gentleman’) were used).
3. Tudor and Stuart attitudes to actual inequality were extremely inegalitarian.
4. In 20th century Briain wealth and (occupational) status were not highly correlated with public office holding. Manual workers occupied a significant number of state offices from Parliament to justices of the peace.
5. Public attitudes towards inequality were extremely egalitarian: equality was normative.
6. Because they have failed to adopt social science behavioral methodology historians have fundamentally misunderstood inequality/social class in the past.
a. They use the unconscious assumption of their own society, that inequality takes the form of discrete groups, to analyze inequality in Tudor and Stuart England.
b. It has yet to be demonstrated that even contemporary societies are characterized by discrete groups/social classes as opposed to a continuous distribution of ‘statuses’.
c. Historians also assume that past inequality is to be analyzed using the terms contemporaries used to understand their society. This is an unfounded assumption.
d. That the actual distribution and interrelationship of ‘wealth, status and power’ in a society corresponds to how that society perceives and understands inequality/social class is something to be demonstrated, not assumed.
e. Tudor and Stuart England had no conception of social science: what the ‘social scientific’ study of /inequality entails. Their conceptions of inequality are something that need to be explained. They cannot be used to analyze inequality in that society.
f. I found no ‘gentry’ in Tudor and Stuart England, merely a continuous distribution of wealth, status (titles) and offices that were all highly correlated.

Thesis Abstract

Most historians have been sceptical of sociology.  Even propon­ents of  'sociological' history fail to appreciate that sociology's behavioural methodology is more important than its concepts and theories. Because history has been divorced from sociology,  few sociologists have studied pre-industrial societies.  Instead, they have relied on historians and have interpreted pre-industrial societies as 'societies of estates'.  This view is challenged through a study of inequality in Cheshire 1524-1644.

Four aspects of inequality are studied: wealth,  status, office and taxation.  Inventories provide relative but not absolute measures of wealth. Titles were not ascribed consistently. Individuals were ascribed different titles by different individuals.  Title ascribers' socio-economic characteristics are important for explaining title ascription patterns. A study of office holders shows that patterns of office inter­relations miirrored the administrative hierarchy. Subsidies, musters and forced  'loans'  are good relative measures of the distribution of the tax burden.  The higher the degree of taxation in one tax,  the greater the likelihood of being not only taxed in other taxes,  but also of being taxed highly.  All these aspects of inequality were highly correlated.

Cheshire was typical of the society as a whole. This society was also characterised by an inegalitarian ideology.  It was not an estate society which can be contrasted with industrial class societies. The major difference between the past and the present is that the present is characterised by an egalitarian ideology, aind the dimensions of inequality are less highly correlated.

It is suggested that because they are unfamiliar with behavioural methodology,  historians appear to have misinterpreted Tudor and Stuart society.  This is because they have tended to assume that inequality is characterised by social groups which can be ident­ified by means of contemporaries'  terms.  The existence of social groups and their correspondence to these terms has yet to be demonstrated

Bu çalışma Osmanlı toplumunda kişilerin kullandıkları unvanlarla servetleri arasındaki
ilişkiyi terekeler üzerinden incelemektedir. Unvanlara göre servet düzeylerinin nasıl farklılaştığı
ve sabit bir servet hiyerarşisinin olup olmadığı araştırılmaktadır. Bu çalışmanın
literatüre özgün katkısı ise servet hiyerarşilerinin merkez ve taşra arasında nasıl farklılaştığını
tespit etmek olacaktır. Tarih aralığı olarak 1800-1840 yılları alınmıştır. Osmanlı’nın
merkezi olarak İstanbul’dan Galata ve Üsküdar; taşradan ise Konya ve Kütahya bölgeleri
seçilmiştir. Toplam 1.413 terekenin incelendiği bu çalışmada merkezde ve taşrada benzer
servet hiyerarşileri gözlemlenmiştir. Ayrıca benzer unvanlar arasında taşradakilerin servetlerinin
merkeze göre 1,5-2 kat yüksek oldukları tespit edilmiştir. Özellikle hacı olanların
ve unvansızların taşrada merkezdekilere göre daha fazla tereke bıraktıkları belirlenmiştir.

In this short intervention the author analyzes the attestations of the
Polish coins that circulated in the Romanian space. Since they are relatively numerous, it has
stopped on one of them, namely the ”potronic”. Potronic is a word certified especially on the
territory of Moldova and less in the other Romanian provinces to designate a divisional silver
coin commonly used in various transactions or the payment of taxes and duties, which is
why this currency denomination benefits from an extended documentary fund. Relative to
the issue of the origin of the name of this coin, the proposed and accepted etymology is
potrojnik (po + trojnik) which in Polish means ”three” or ”triple” (meaning coin of three
groszy) and which in the Romanian numismatic literature came under the name of troyak (=
trojaki). The significant presence of this coin, suggestively exemplified both literally and
archeologically, is not an exception, but on the contrary confirms historical realities this
numeral filling to some extent the lack of cash on the Romanian market

Toate drepturile rezervate. Nicio parte a acestei publicații nu poate fi reprodusă, transmisă sau multiplicată, în orice formă sau prin orice mijloace electronice, mecanice, de fotocopiere sau de orice alt fel fără acordul prealabil scris al autorului. Responsabilitatea asupra textelor revine exclusiv autorului.

İ slam ilim geleneği içinde bibliyografik eserlerin önemli bir yeri vardır. Bu geleneğin Osmanlı ilim adamları tarafından da devam ettirildiği bilinmektedir. Kâtip Çelebi'nin Keşfü'z-Zünûn an-Esâmi'l-Kütübi ve'l-Fünûn isimli eseri bu konuya verilebilecek en önemli örneklerden birisidir. Çok sayıda başka örneklerini bildiğimiz bu eserler günümüze kadar gelmiş olup ilmî araştırmaların temelini oluşturmaya devam etmektedir. 1

İ slam ilim geleneği içinde bibliyografik eserlerin önemli bir yeri vardır. Bu geleneğin Osmanlı ilim adamları tarafından da devam ettirildiği bilinmektedir. Kâtip Çelebi'nin Keşfü'z-Zünûn an-Esâmi'l-Kütübi ve'l-Fünûn isimli eseri bu konuya verilebilecek en önemli örneklerden birisidir. Çok sayıda başka örneklerini bildiğimiz bu eserler günümüze kadar gelmiş olup ilmî araştırmaların temelini oluşturmaya devam etmektedir. 1

Despre Maria Dimancea se mai cunosc câteva informații, toate datorate în special testamentului său și mai ales procesului de judecată care a urmat după decesul testatoarei (1861). Maria Dimancea s-a născut la Pitești în 1838 (Biserica Greci din Pitești), ca fiică a boierului Constantin Leca. După moda vremii s-a căsătorit la o vârstă fragedă (15 ani), în 1853, cu T. Borănescu având împreună un singur copil. Rămasă văduvă după primul soț se recăsătorește în august 1858 cu Nicolae Dimancea 1. Fiind bolnavă de tuberculoză se retrage într-o regiune cu climă mai blândă din Italia unde moare la vârsta de 23 de ani, la 8 martie 1861, la Milano (Biserica San Carolo) 2. Printr-un testament olograf, fără dată 3 , Maria îi lasă lui Nicolae Dimancea, cel deal doilea soț, o sumă de 1.000 de galbeni. De asemenea, aceasta mai lasă două terenuri virane, cu embatic, aflate pe malul râului Argeș, pentru "onor magistrat" al orașului Pitești, fără drept de a le înstrăina.

Osmanlı Devleti’nin idari, ekonomik ve sosyal tarihine ilişkin çalışmaların ekseriyetle Anadolu coğrafyasına yoğunlaştığı görülmektedir. Bu noktadan hareketle bu çalışmada M. 1778-1782 (H.1191-1197) tarihlerine ait 63 numaralı Manastır Şerʾiye Sicili temelinde yaklaşık 530 yıl Osmanlı hâkimiyetinde kalmış Balkanların önemli şehirlerinden Manastır’ın idari, ekonomik ve sosyal yapısı hakkında genel bir değerlendirme yapılması amaçlanmaktadır. Çalışmada Manastır şehrinin köy ve mahalle isimleri, Manastır şehrinde yaşayanların günlük hayat standartları, kullandıkları eşyalar, toplanan vergilerin çeşitleri, tutarları, toplanma zamanları gibi hususlar ortaya konulmuştur. Bununla birlikte, ahalinin geneli Müslüman olmakla birlikte Manastır coğrafyasının kozmopolit yapısından dolayı gayrimüslim unsurlara da rastlanıldığı tespit edilmektedir. Çalışmada ayrıca şehrin üretim-tüketim döngüsü, maddi kaynaklar, kişilerin birbirleriyle ve devlet ile olan ilişkileri, alım-satım, miras, nikâh ve ölü...

Biz bu makalede iki genel soruyu inceleyerek, bu sayı konusunu içeren makaleleri alanın daha geniş bağlamına yerleştirmeyi hedefliyoruz: İlk olarak, neden şer‘iyye mahkemeleri ve onunla ilgili sosyo-hukuk alan 1990’lara kadar ilmî açıdan az ilgi görmüştür? İkincisi, bu durum neden son on yılda değişmiştir? Yakın zamana kadar İslam hukuk tarihi, sosyal tarih ve hukuk antropolojisi çalışan pek çok araştırmacı mahkemelerle ve onların hukuki uygulamalarıyla nadiren ilgilenmişlerdir. Biz bu ihmalin, bu üç alt disiplini şekillendiren ve onların arasında ve içlerinde bir iş bölümü oluşturan akademik geleneklerden kaynaklandığını iddia ediyoruz. İlaveten, son zamanlarda her üç alt disiplinin şer‘iyye mahkemelerine olan ilgi artışının, her alanın içindeki öz eleştirinin ve beşeri ve sosyal bilimlerdeki geniş metodolojik ve epistemolojik değişimlerin bir sonucu olduğunu iddia ediyoruz.

Located in the commune of Viișoara in Neamț County, two kilometers from the village of Scaricica, where the access is via a serpentine road, of impressive beauty, at an altitude of 650 m, the Bisericani Monastery was built of wood by the hieromonk Iosif in the first half of the 15th century on the places where many schimnics lived, a reality demonstrated by the local toponymy:

Toplumun temel yapı birimi aile, tüm kültür ve medeniyetlerde önemli yer edinmiştir. Osmanlı sosyal yaşamını anlayabilmek için de bu ana unsurun iyi incelenmesi gerekir. Osmanlı toplumsal yapısı ile ilgili önemli bir yere sahip olan şeriye sicilleri, günümüz şehir tarihçileri tarafından sıklıkla kullanılmaktadır. Nitekim şehir hayatına dair verilerin yer aldığı bu kayıtlar, dönemin en önemli resmi kaynakları arasındadır. Arşiv vesikaları olarak değerlendirilen bu kayıtlar, bünyesinde merkezden gönderilen her türlü idari, adli ve ilmi yazışma evrakı ile birlikte yerelde meydana gelen çeşitli olaylara da ışık tutmaktadır. Son yıllarda sık sık kullanılan bu kayıtlardan Osmanlı toplumu, şehri ve aile yapısına dair bulgular ortaya çıkarılmaya devam edilmektedir. XIX. yüzyılın ilk yarısı (1820-1830) ile sınırlandırılan bu çalışmada Antakya'daki aile yaşamı ile ilgili bilgiler elde edilmeye çalışılmıştır. Döneme ait şeriyye sicilleri taranarak yapılan ve Antakya'daki aile yapısı hakkındaki ilk araştırma özelliğini taşıyan çalışmada, şehirde vefat edenlerin terekeleri ile yaşayanların mahkemeye yansıyan davaları incelenmiştir. Elde edilen verilere göre evlilikler, eş, çocuk ve mirasçı sayıları ortaya konulmuş, aile tipleri belirlenmiş, hanelerde yaşayanların adları, lakapları ve kullandıkları eşyalar ile giyim kuşamlarına dair bilgiler tespit edilmiştir. Bu verilerden hareketle şehir hayatı ve aile yapısı ile ilgili önemli yargılara ulaşılmıştır. Konum itibarıyla çeşitli dinlere ve kültürlere ev sahipliği yaptığı bilinen Antakya'nın eldeki verilere göre tipik bir Anadolu şehri özelliği taşıdığı dolayısıyla aile yapısının da bu özellikleri yansıttığı anlaşılmıştır.

The year 2012 marked the 400 th anniversary of the establishment of diplomatic relations between the Netherlands and Türkiye. The history of Dutch-Turkish relations presented in the work is a synthetic description of the mutual relations between the two countries. In the political relations between the Republic of the Seven United Netherlands and Türkiye, in addition to the commercial reasons characteristic to the Republic, it was the existence of a common enemy that united the countries, although over the course of four centuries, it was the commercial relations that dominated over the political ones. In the historical outline presented, it can be seen that the activities of the two countries proceeded quite smoothly, however, the recent history may bring a greater number of conflicts related to migration.

The year 2012 marked the 400th anniversary of the establishment of diplomatic relations between the Netherlands and Türkiye. The history of Dutch-Turkish relations presented in the work is a synthetic description of the mutual relations between the two countries. In the political relations between the Republic of the Seven United Netherlands and Türkiye, in addition to the commercial reasons characteristic to the Republic, it was the existence of a common enemy that united the countries, although over the course of four centuries, it was the commercial relations that dominated over the political ones. In the historical outline presented, it can be seen that the activities of the two countries proceeded quite smoothly, however, the recent history may bring a greater number of conflicts related to migration.

Testamente de negustori i me te ugari din ara Româneasc (secolele XVII-XIX) (Editura Universit ii "Alexandru Ioan Cuza" Ia i, 2021). De asemenea, de-a lungul timpului a publicat numeroase articole în reviste tiin ifice din ar i str in tate, a participat (în calitate de coautor i coordonator) la publicarea a nu mai pu in de 12 volume din seria B (ara Româneasc) a colec iei na ionale Documenta Romaniae Historica i asigur secretariatul tiin ific al anuarului Studii i Materiale de Istorie Medie (din 1998). De asemenea, a coordonat (în colaborare) mai multe volume colective de studii, publicate la edituri de prestigiu; cea mai recent realizare în acest sens o reprezint coordonarea, împreun cu Angela Jianu, a volumului Pro refrigerio animae: Death and Memory in East-Central Europe (Fourteenth-Nineteenth Centuries), Routledge, 2023. Mariana Laz r este cercet tor tiin ific în cadrul Muzeului Na ional Cotroceni (Bucure ti). Doctor în istorie al Academiei Române (2006), în cercet rile ei abordeaz aspecte ale istoriei economice i sociale din Vechiul Regim românesc (secolele XVII-XVIII), în special privind domeniul m n stiresc, mentalit i i comportamente religioase, genealogia unor familii de mari boieri din ara Româneasc-în special a familiei Cantacuzino-, ori istoria c r ii vechi române ti, etc. Dintre publica iile sale: "Spre folosul sfintei case". Constituirea i evolu ia domeniului m n stirii Cotroceni (secolele XVII-XIX), Editura Istros, Br ila, 2012 (a ob inut, în anul 2014, premiul "Mihail Kog lniceanu" al Academiei Române); Sub semnul vulturului bicefal-Cantacuzinii veacului al XVII-lea, Bucure ti, 2016; Art i spiritualitate-patrimoniul liturgic al m n stirii Cotroceni, Bucure ti, 2018. De asemenea, a publicat numeroase studii de specialitate în reviste tiin ifice din ar , a coordonat (singur sau în colaborare) mai multe volume colective de studii. Dintre publica iile recente: Art-Istorie-Memorie: patrimoniul cultural na ional (coordonator; Editura Muzeul Na ional Cotroceni, Bucure ti, 2021); M n stirea Cotroceni în documente (secolele XVII-XIX) (Editura Muzeul Na ional Cotroceni, Bucure ti, 2021); Carte veche i bibliofil din patrimoniul Muzeului Na ional Cotroceni (Editura Muzeul Na ional Cotroceni, Bucure ti, 2022). Descrierea CIP a Bibliotecii Na ionale a României Înainte de c l toria cea de veci : testamente din ara Româneasc / ed.:

In medieval and early modern Wallachia and Moldavia - like elsewhere in Western Europe - the Church accumulated vast assets which placed it, alongside the noble elites (the boyars), among the key players in the period’s social, economic, and political affairs. Despite this indisputable fact, we know little about the ways in which the Church managed its resources. In the present study, the author draws on one important manuscript from the repository of the Romanian National Archives to analyse the revenue and expenses of the Nucet Monastery for the period 1731¬–1739. This monastic establishment was founded in the late 15th century by the high-ranking boyar Gherghina pârcălab [captain], who was closely related to Wallachia’s ruling family. Apart from information on the monastery’s movable and immovable assets, the manuscript offers previously unknown details on the main categories of its revenue and expenses, on the annual taxes it paid into the state treasury, on the revenue generated by trade, especially by the trade in its own home-produced alcoholic beverages, and on the annual subsidy it paid to the monastic lavra at Dousikon (Greece), whose dedicated metochion it had been since the early 17th century.

MIHAI MÎRZA * ÎNCĂLCĂRI ALE DREPTULUI DE CTITORIE: PROCESELE DEZÎNCHINĂRII MĂNĂSTIRII PRECISTA MARE DIN ROMAN (SECOLELE XVIII−XIX) ** Argument 1. Formă importantă de manifestare a pietății, puterii și prestigiului social, actul de ctitorire ca fenomen istoric în Țările Române suscită un interes aparte. Contribuțiile de până acum, aparent destul de numeroase, nu epuizează nicidecum subiectul, care se dovedește complex și adesea controversat. Până acum, aceste cercetări s-au fundamentat pe sursele editate în colecțiile de documente cunoscute sau aiurea, în diverse alte lucrări sau reviste 1. Unele abordări și-au propus inclusiv cercetarea practicilor ctitoricești din a doua jumătate a secolului XVIII, dar au renunțat la acest obiectiv îndrăzneț, pe motiv că materialul documentar aferent acestei perioade, deși destul de consistent, zace în mare

În Moldova secolelor XVII-XVIII, cultul morților (înmormântarea, ospățul funerar, pomenirile, darurile etc.) a fost foarte important atât ca parte a ceremonialului bisericesc, cât și ca practică socială. În acest sens, s-au păstrat o serie de documente (testamente, liste de cheltuieli, catagrafii de avere), care arată modul în care s-au desfășurat ceremoniile religioase la înmormântarea creștin ortodoxă și la pomenirile din cei trei sau șapte ani de după moarte. Astfel, studierea acestor practici religioase și sociale poate contribui la înțelegerea sentimentului religios la români în premodernitate, la descoperirea modului de agregare a țesutului social, la evidențierea statutului și a averii diferitelor categorii sociale. Totodată, fiind vorba despre evenimente importante din viața omului, a familiei și a comunității, cultul morților a avut, și încă mai are la români, o componentă de spectacol public, care se afla, și se află, în directă legătură cu statutul social al individului și al familiei sale. Gândul morții și pregătirea pentru "ultimul drum", pentru "cea mai teribilă probă inițiatică, cea a morții" 1 , este o constantă a vieții omului, care se intensifică atunci când vârsta și starea de sănătate îl îndeamnă să se gândească la ele și să-și facă testamentul (diata). Iată o bună exemplificare în cuvintele lui Gheorghe Cogălniceanu, din diata sa din primii ani ai secolului XIX: "viind la vârsta ce să cunoaște că nu-i diparte sfârșitul, trecându piste cinzăci di ani în viiață și văzând slăbiciune trupului mieu, încă fiind în toate simțirile meli deplin și sănătos întru toată întregime minții, am socotit precum

The period of the Organic Regulation of Wallachia (1831-1858), despite its major importance for deciphering the mechanisms of the modernization of the Romanian space, is still insufficiently researched, especially in terms of the aspects related to the life and deeds of ordinary people, of the inhabitants of the villages of that era. During that period, a series of measures were legislated and implemented regarding living spaces, the development of the activity, education, transport and communications, which were aimed at better control, better administration, improving general security and ensuring conditions optimal life for the population. They are called systematization of villages. The article traces the level of systematization reached in 1838 and the way it influenced living in the Ogrezeni grid, Vlaşca county, in an area located today in the north of Giurgiu county.

Bu çalışma, Osmanlı iktisat ve demografi tarihi alanlarının
önemli kaynakları arasında gösterilen terekelerin bir kaynak
olarak ilgili araştırma sahaları için sunduklarını, gizlediklerini
ve temsil kabiliyetini ele almaktadır. Çalışma, servetin yapısı,
ölüm yaşı, çocuk ve eş sayısı istatistikleri, nüfusun artışı/
azalışı gibi kategoriler için terekelerin kaynak değerini sorgular.
Araştırmanın incelediği belgeleri, 18. yüzyılda İstanbul
Kısmet-i Askeriye Mahkemesi ve Mülga Beledî kassâmlıkları
içinden rastlantısal yöntemle seçilmiş 1.000 civarında belgeden
oluşmaktadır.

Osmanlı dönemine ait arşiv belge tipleri içinde görece zengin
ve çeşitli bilgiler içermesi nedeniyle yoğun ilgiye mazhar olmaya
devam eden terekeler, bu vaatkâr görüntüsünün altında
ihtiyat gerektiren özellikler taşımaktadır. Özellikle seçilim
ve yanlılık problemi, istatistiki anlamlılık ve temsil sorunu gibi bazı durumlar, terekelerin imkânlarının iyi bilinmesini
gerekli kılmaktadır.
Bu motivasyona yaslanan ve tereke kayıtlarının modern demografi
ve iktisat (servet, bölüşüm) tarihi araştırmaları metotlarına
uygunluğunu inceleyen çalışma, terekelerin nüfus tahmini
yapmaya elverişli olup olmadığı, ölüm yaşı ve doğurganlıkla
ilgili neler söylediği, ekonomik performans ölçümündeki
yeterliliğinin ne derecede olduğu sorularına cevap aramakta,
ayrıca bu gibi çalışmaların hangi metotlar ve ön kabuller dahilinde
yapılabileceğine dair tespitler barındırmaktadır.

Bu makalede, XVI. yüzyıl Osmanlı Üsküdar'ındaki kitap kültürü terekelerde tespit edilen eserlerden hareketle değerlendirilmeye çalışılacaktır. Bu değerlendirmeyi yapabilmek için öncelikle kaynaklar hakkında bilgi verilecek, daha sonra Üsküdar'ın bu yüzyıldaki şehir ve nüfus bağlamında gelişiminden bahsedilecektir. Son olarak Üsküdar'da kültürel yapının oluşmasıyla birlikte okur kitlesinin ortaya çıkışı değerlendirilmeye çalışılacaktır. Bu bağlamda, Üsküdar Mahkemesi'nde kayda alınmış olan XVI. yüzyıla ait 101 adet sicil defteri taranmış ve bu tarama sonucunda tespit edilen 1541 terekenin 25'inde kitap kaydının yer aldığı görülmüştür. Bir Osmanlı şehrinin kitapla olan ilişkisini anlamamıza imkân sağlayan Üsküdar terekeleri sayesinde, kitap sahiplerinin profillerinin yanı sıra bir asırlık dönemde sahip olunan kitapların miktarı, fiyatları bakımından en yüksek değerdeki kitaplar ile en düşük değerdeki kitapların neler olduğu hakkında bilgi sahibi olabiliyoruz. Bunun yanı sıra muhtelif konulardaki kitapların XVI. yüzyılda ilk olarak hangi tarihte Üsküdar toplum hayatında dolaşıma girdiği ve en çok hangi konularda kitapların yer aldığı gibi ilginç bilgiler hakkında bilgi sahibi olabilmemiz mümkündür.

In the Seljuks, Mamluks and the Ottoman Empire, particularly the endowed decision and the kept minutes by kadis chronologically was recorded the book called kadi records. This books is called as the registers of şer'iye, the court books, the record of the event registers or record book. One of our most important historical sources are registers of şer'iye. This registers have gained importance, according to the everexpanding authority and service areas of the kadis.

As we aim to improve the performance of our existing building stock, both to reduce carbon emissions and to improve occupant comfort, even timber-framed buildings that have stood for hundreds of years are now the focus of energy retrofits. This paper presents a review of the energy retrofit of three historic, half-timbered buildings in Herefordshire, UK. Using u-value and airtightness data measured in situ, dynamic energy simulations using DesignBuilder have been undertaken to assess the effectiveness of each of the applied retrofit strategies. These strategies include the installation of secondary glazing, plastering of thatched roofing, increased loft insulation and complete replacement of infill panels. Initial results suggest that strategies that result in improved airtightness have the highest impact on energy demand, whilst intrusive interventions within the timber-frame itself have limited positive impact.

Ottoman archieve records has been increasingly came into prominence in Art History discipline at the present-day, as well as in the whole fields of research concerned social and cultural history of Ottoman period. Tereke Registery/Inheritance Records which are one group of the Ottoman archive documents in the court records known as Kadı Records/Sharia Records, or which are in Kassam Records, were documents recorded down to the smallest details of the all remaining belongings and/or real estates of the decedent. In these archieve documents after giving particular information about city and quarter and street which decedent had lived, and about profession and cause of death and inheritors of the decedent, all goods which were in his/her home(s) and in shop(s) were set the price by experts according to value of the day, and eventually it was paying for decedent's debts by calculating all possessions. In this context, Ottoman inheritance records are including informations which allow for the wide range of assessments, as about law succession and daily life and distrubitions of the wealth, and correlations between wealth and position, and material culture, and consumption practises, and social layers, and family structure, and demographic structure, of the Ottoman period. The informations about clothings and fabrics and hand-woven products and jeweleries and dailyuse goods and decoratives items, and great number of information about housing types of the that time, and the names of the quarters and the streets in the aforementioned records are valuable datas which will able to shed light of Turkish/Turkey Art researches, as well. In this article it is standed on that in what direction material-culture datas, which were provided with Ottoman Inheritance Registers, will able to use into researches of Turkish/Turkey Art, and it is aimed to call attention to that art history researches, which will conduct under the light of these material-culture datas, would able to contribute to series of studies, which were concerned social and cultural history of Ottoman Period, with the art history/art historian's point of view as well.

Kincses Katalin Mária-T u z a Csilla A CÉHTÖRTÉNETI KUTATÁSOK ÚJABB LEHETŐSÉGEI HAZAI ÉS KÜLFÖLDI GYŰJTEMÉNYEK RŐL KÉSZÍTETT CÉHES ADATBÁZIS ALAPJÁN i. A számítógépes nyilvántartási rendszerek aktuális fejlettségi szintje, a mai Magyaror szág határain kívül eső-szlovákiai és erdélyi-levéltárak és múzeumok pozitív szem léletváltása a kutathatóság terén, lehetővé tette a nemzetközi koordináták között is használható Magyarországi Céhes Adatbázis (MCA) létrehozását. 2011-ben kezdődtek meg a rendszer megalapozásának munkálatai, a kutatás aktuális állapotának, helyzeté nek feltérképezése és a várható eredmények számbavétele után. Megvalósítását egy OTKA-pályázati támogatás biztosítja.1 A 2012-ben indított kutatási program célja az MCA kiépítésének elindítása és tesztelése volt az 1526-1761 közötü időszakra vonat kozóan, a korabeli királyi Magyarország teljes területére kiterjesztve. Különösen fonto sak voltak a kutatás korábbi szakaszaiból kimaradt határainkon túli területek, városok, megyék és egyéb közigazgatási egység alá tartozó települések. Közleményünk első része beszámol az adatbázis megalkotásához kapcsolódó cé hes kutatásainkról, az anyaggyűjtés eddigi eredményeiről, szempontjairól, arról a for rásfeltáró munkáról, amelynek meg kellett előznie a magyarországi céhes számítógépes nyilvántartás kialakítását. Ezzel egy előzetes szakmai tájékoztatást kívánunk adni mindazoknak, akik a jövőben kutatóként, érdeklődőként használni óhajtják az adatbá zist.2 Ezt követően konkrét példákon kívánjuk bemutatni az adatbázis megalkotásához

A 2005 és 2012 között folytatott kutatásomat és a dolgozat megírását nagyban segítette a témavezető, Paládi-Kovács Attila biztatása és útmutatása, elsősorban neki tartozom köszönettel. Borsod és Nógrád megye településein végzett terepmunkám során sok segítséget kaptam Salétli Györgytől, Regős Józseftől, Horváth Istvántól, Tengely Adrienntől és a Kriskovics családtól, valamint Szabadkán, Topolyán és Csantavéren Silling Lédától és Nikolty Tónitól. Köszönöm Pauló Tamás és Recska Endre magángyűjtők segítségét, valamennyi adatközlőmnek az együttműködést, családomnak, férjemnek a kutatás és a könyv megírása során nyújtott támogatásukat.