Etkin iletişim; doğrudan insanla ilgili pek çok mesleğin başarısında olduğu gibi, tıp mesleğinin başarısı için de yaşamsal öneme sahiptir. Tıp alanındaki hekim merkezli iletişim çalışmalarında taraflar dikkate alındığında genelde üç tür...
moreEtkin iletişim; doğrudan insanla ilgili pek çok mesleğin başarısında
olduğu gibi, tıp mesleğinin başarısı için de yaşamsal öneme sahiptir. Tıp
alanındaki hekim merkezli iletişim çalışmalarında taraflar dikkate
alındığında genelde üç tür iletişimden bahsedilebilir. Bunlardan ilki
hekimin hastalığı tanımak için hastayla girdiği muayeneyi içeren
iletişimdir. İkincisi hasta bedenine yönelik işlem yapma ve yapılacak
işleme ilişkin hüküm verme yetkisinin paylaşımını organize etmeye
yönelik profesyoneller arası iletişimdir. Son olarak hastayla iletişim
kurmakta zorlanıldığında ya da ciddi durumlarda, iş birliği için hasta
yakınıyla hastanın durumu ve tedavi sürecine ilişkin bilgilerin paylaşıldığı
iletişimdir. Bu çalışmada söz konusu iletişim türleri arasından ilk ikisine
göre daha az üzerinde durulan, hekimin hastayla ilgili hasta ve hasta
yakınını bilgilendirme süreci, inceleme konusu yapılacaktır. Hasta
yakınını bilgilendirme prosedürüne en fazla gereksinim duyulan yer
hastanedir. Çünkü hastane; hem hasta hem de hasta yakınlarıyla doğrudan
iletişim kurmanın zorunluğu olduğu bir mekandır. Bu durumda hem hasta
ile hem de hasta yakınıyla sağlıklı bir iletişim kurarak iş birliği yapmak
tedavi açısından önemlidir. Hastanın tedavi süresinde aile desteği
gerektirdiği için, hasta yakınlarının bilgilendirilmeleri hastalığın prognozu
açısından özel bir önem taşımaktadır.
Bu çalışmada öncelikle tedavi sürecinin farklı evre ve
kategorilerinde yer alan hekim ve hasta/hasta yakını arasındaki iletişimin
doğası, bilimsel literatürde yer alan haliyle sağlık iletişimi çerçevesinde
derlenecek ve tartışılacaktır. Hekimlerin özellikle hasta yakınlarıyla kurdukları iletişimi etkileyen faktörleri, bu iletişimin işleyişini, bu iletişim
sürecindeki gerilimleri, engelleyici unsurları, iletişimin tıkandığı
durumları ve başarısızlık durumunda yol açtığı sorunları anlamak, tıbbi
alandaki iletişim kaynaklı davranışsal eksiklik, yanlış bilgilendirilme,
kullanılan dilin anlaşılmaması, empati eksikliği, şiddet vb. pek çok
sorunun çözümüne ilişkin ipuçlarına ulaşmamızı sağlayacaktır
Bu çalışma, kişilerarası iletişim çerçevesinde sağlık iletişiminin en
mikro taraflarını oluşturan hekim ve hasta-hasta yakını arasındaki
etkileşimi ve iletişim sürecini, bilimsel literatürde geçen tüm yaklaşımları
ve tartışmaları derleyen bir kaynak; aynı zamanda ilerideki hekim-hasta
iletişimi çalışmalarının daha sağlıklı yapılabilmesi adına kılavuz
olabilmesi adına literatüre dayalı bir şekilde yapılmıştır.