Irish Pseudohistory

Ninguén discute a existencia de certas analoxías ou semellanzas entre os finisterres atlánticos, determinadas por similudes de carácter xeográfico e polas relacións establecidas entre eles dende, polo menos, a Idade do Bronce. Neste artigo se cuestionan algunhas afirmacións contidas no libro de Elizabeth Frances Keating, Afinidades culturais entre Galicia e Irlanda.

Os Triunfos de Tarlac: Guia Didático faz parte de um projeto do Laboratório de Estudos Medievais da Universidade de São Paulo (LEME-USP) e do grupo de estudos Arqueologia Interativa e Simulações Eletrônicas (ARISE). Este é um Guia Didático para auxiliar professores do Ensino Médio, com o intuito de servir para orientar professores que queiram utilizar, de formas diversas, o jogo de tabuleiro Os Triunfos de Tarlac em suas salas de aula. Este Guia Didático foi construído de forma objetiva, para que o professor possa consultá-lo de maneira rápida, eficaz e pontual. Subsidiado por materiais contextualizados, bibliografia densa sobre o tema e pesquisadores especialistas em História, Arqueologia e Arqueologia Digital, este guia didático oferece aos professores uma diferente ferramenta para engajar os alunos de maneira diversa à tradicional sala de aula.

como prueban los estudios de Caro Baroja (1942) y Tovar (1980). 2 Hervás se ocupó del vasco en otro escrito, División primitiva del tiempo entre los bascongados, usada aún por ellos, publicado en 1947 por José de OLARRA en "Boletín de la R. Sociedad vascongada de Amigos del país", 3, pp. 291-354.

Muito se questiona na contemporaneidade a suposta identidade celta da Irlanda, especialmente com o grande número de imigrantes chegados ao país. Enquanto geneticistas e arqueólogos desmentem os mitos de uma origem celta propriamente, a ideia de identidade como construção social sai fortalecida da discussão. Nesse artigo trataremos do movimento nacionalista do final do século XIX e início do século XX e sua influência para o estabelecimento do Free State (Estado-livre) em 1921 e o estabelecimento da República da Irlanda em 1922. Para ilustrar a construção do discurso celta na invenção da nação irlandesa traremos como exemplo breves passagens do livro Mother Ireland (1976) da escritora irlandesa contemporânea, Edna O'Brien, em que a autora faz uso da paródia para evidenciar o caráter de construto dos discursos nacionalistas que fundaram uma identidade celta para a Irlanda.

From the first half of the 15th century onwards, the position of chronicler acquired a growing relevance in the Castilian court. However, it was during the reign of the Catholic Monarchs when this genre emerged strongly as one of the main ideological and propagandistic pillars at the service of the crown. Chroniclers, being those responsible for providing an official and apologetic narrative of the reign, created a whole literary corpus to glorify the memory of the monarchs and also to support the very legitimacy of Isabella I, as well as the authoritarian political project carried out by the royal couple. This paper analyses the propagandistic discourse which is to be found in the royal chronicles and which was used to relate the political and military actions undertaken by the Catholic Monarchs in the Kingdom of Galicia, as well as the indications of an emerging anti-Galician sentiment (Gallaecophobia), which mobilised a clichéd image of the kingdom and an anti-Galician stereotype as means to justify the said actions.

Se desde a primeira metade do século XV o cargo de cronista adquiriu unha crecente relevancia na corte cas-telá, será durante o reinado dos Reis Católicos cando a produción cronística emerxa con forza como un dos principais piares ideolóxicos e propagandísticos ao servizo dos monarcas. Os cronistas, en tanto que encargados de facer chegar un relato oficial e apoloxético do reinado, foron os encargados de elaborar todo un corpus literario destinado a glorificar a memoria rexia mais tamén a sustentar a propia lexitimidade de Isabel I, como tamén o proxecto político autoritario desenvolvido  pola  parella  real.  No  presente  artigo  analízase  o  discurso  propagandístico  presente  nas  crónicas  rexias  e utilizado para narrar as accións político-bélicas emprendidas polos Reis Católicos no reino de Galiza, así como os indicios dunha galaicofobia emerxente, coa instrumentalización da imaxe tópica do reino e do estereotipo antigalego como medio de xustificación destas.

This millennium is increasingly relativizing religion. Thus, there are now religions based on films (The Jedi Church) and books (Terasem). It appears that even cartoons are now suspected of having a religious nature. This study questions the existence of a religion based on the animated series "My Little Pony" and whether the series is satanic because it promotes unicorns, which some Christian parents view as demonic incarnations in the Bible. Although it addresses an exotic topic, it responds to a contemporary issue that influences how Christians function in society, thereby preventing unjustified radicalization. Does this show's fandom really have the required characteristics to be a religion? And if it would, are the characters really demonic? How are unicorns actually depicted within the Bible?

1.1 A modo de introdución: caracterización (incompleta) dos méritos de Amor Ruibal como lingüista «El 23 de septiembre de 1954 se celebró en Pontevedra un homenaje organizado por aquella Diputación en honor de don Ángel Amor Ruibal, figura que debiera ser mejor conocida por los méritos que en ella concurrieron» 1. Con estas palabras comezaba unha breve nota informativa na que o historiador galego Santiago Montero Díaz (1911-1985) lle rendía homenaxe á memoria de Ángel Amor Ruibal. Había entón un cuarto de século que falecera en Santiago de Compostela aquel eminente canonista, filósofo, teólogo... e lingüista, faceta esta que os estudosos da obra amorruibaliana tenderon a neglixir, mais sen cuxo coñecemento non é posible debuxar un retrato completo de don Ángel. * Antes de nada, teño que declarar que este traballo puido realizarse grazas a unha bolsa de doutoramento da «Fundación Caja Madrid» (solicitada en outubro de 2005, concedida en decembro dese mesmo ano, e con efectos económicos e administrativos a partir do día 1 de xaneiro de 2006). Debo tamén mencionar a miña pertenza ao Grupo de Investigación Koiné, dirixido pola Profesora Milagros Fernández Pérez, Catedrática de Lingüística Xeral da USC. Arestora, o grupo está a desenvolver o proxecto «Exploración pautada del habla infantil usando el corpus Koiné. Eficacia comunicativa y progreso construccional» (que forma parte do proxecto coordinado «Logopedia y Lingüística de corpus. Exploración del habla infantil y del afásico»). Conta co soporte económico que supoñen as axudas do Ministerio de Educación y Ciencia (HUM2007-66074-C02-01) e da Consellería de Innovación e Industria da Xunta de Galicia (INCITE08ENA204029ES). Debo, así mesmo, deixar constancia da miña débeda persoal para coa Profesora Fernández Pérez, directora da miña tese de doutoramento. Á súa inesgotable xenerosidade débolle a oportunidade de escribir e dar ao prelo este traballo.

Os Triunfos de Tarlac: Guia Didático faz parte de um projeto do Laboratório de Estudos Medievais da Universidade de São Paulo (LEME-USP) e do grupo de estudos Arqueologia Interativa e Simulações Eletrônicas (ARISE). Este é um Guia Didático para auxiliar professores do Ensino Médio, com o intuito de servir para orientar professores que queiram utilizar, de formas diversas, o jogo de tabuleiro Os Triunfos de Tarlac em suas salas de aula. Este Guia Didático foi construído de forma objetiva, para que o professor possa consultá-lo de maneira rápida, eficaz e pontual. Subsidiado por materiais contextualizados, bibliografia densa sobre o tema e pesquisadores especialistas em História, Arqueologia e Arqueologia Digital, este guia didático oferece aos professores uma diferente ferramenta para engajar os alunos de maneira diversa à tradicional sala de aula.

e historiador, arquiveiro e arqueólogo municipal de Narón (http://www.andrepena.org). ** Alfredo Erias Martínez é director do Anuario Brigantino, do Museo das Mariñas e arquiveiro-bibliotecario municipal de Betanzos (http://www.alfredoerias.com). I.-INTRODUCIÓN A gran atracción de Galicia para os pobos antigos do continente europeo e do Mediterráneo non se debía unicamente á sona dos seus metais (ouro, estaño...), con ser isto moi importante, senón a unha crenza arraigada no máis fondo dos sentimentos da vella Europa. A Nosa Gallaecia (a forma Gallaike presente xa no s. V a. C., unha vez, na obra de Herodoto e nun poeta médico do s. IV a. C-López Férez-, é moito máis antiga que a forma Kallaike) era o fin do mundo, o Finis Terrae, lugar onde morría o Sol e onde a antiga Xeografía Sagrada situaba a porta do Paraíso. E as Augas Santas das praias dos nosos finisterres atlánticos, chamadas aínda na Idade Media "arenas Paradisi", acubillaban os portos benditos onde embarcaban as ánimas dos europeos no psicopompo Navío cara a illa marabillosa dos Ben Aventurados. Galicia, a atalaia pola que descendía ó mar o Sol a tomar a súa barca, e a onde conducía o camiño das estrelas (a Vía Láctea), foi na antigüidade considerada a antesala do Alén e un importante lugar de acceso ó Outro Mundo. A mitoloxía grega concibía o Alén, os Campos E a rexión de onde vén o céfiro e a da posta do sol habítana os celtas. (Éforo de Cime, Fr. 30 b 5, ca. 350 a.C). Sumario: Este traballo nace co achado de Andrés Pena de que a fíbula de Braganza do Museo Británico pertence ó contexto lusogalaico ó representar un Hércules Oghmios en forma de guerreiro celta. E continuou cando Alfredo Erias atopa un texto de Aristóteles que di que as Columnas de Hércules se chamaron antes "Columnas de Briareo", e identifica este antigo deus indíxena (logo adoptado polos gregos como un Hecatónquiro, xigante de cen brazos e cincoenta cabezas) co Berobreo do Facho de Donón, fronte ás illas Cíes. É a verdadeira historia de Berobreo/Breogán. Amosábase así claramente a existencia dun antiquísimo camiño de peregrinación que levaba ós finisterres atlánticos e, particularmente, ós de Galicia. Porque Galicia era para os antigos o Fin do Mundo, mesmo o Outro Mundo, que quedaba despois do río Limia, que identificaban co Lethes ou río do esquecemento (ó que se negaban a pasar as tropas de Décimo Xunio Bruto). Galicia era a meta do Sol, o lugar da súa morte, o último avatar dos deuses solares antes de afundirse no océano para resucitar despois e volver a iniciar o ciclo.

A edición impresa de Nas orixes do celtismo galego supón, ao mesmo tempo, un motivo de ledicia e mágoa. Ledicia por ser a necesaria aparición en papel dun traballo pioneiro, o único estudo sistemático do celtismo galego anterior ao século XIX, que, ata agora, só fora distribuído en formato electrónico (PDF) mediante descarga gratuíta dende a páxina persoal do autor no sitio web academia.edu 1 ; mágoa porque a publicación dun traballo tan importante lévase a cabo a través dunha limitadísima edición non venal custeada polo propio autor, á marxe de calquera editorial galega e sen ningún tipo de mecenado institucional. Fernando Pereira, neste libro, maniféstase, do mesmo xeito que na súa obra anterior 2 , como un investigador serio, meticuloso e rigoroso, bo coñecedor da historiografía galega, especialmente da vencellada coa temática celtista e arqueolóxica. A obra, a pesar de que o autor recoñece que o papel do elemento céltico só foi fundamental no discurso histórico e identitario galego a partir do século XIX, analiza o papel do celtismo na historiografía dos séculos XVI ao XVIII, época na que, como consecuencia da recuperación da tradición clásica, os celtas foron introducidos por vez primeira na historia de Galicia. O traballo estrutúrase en cinco capítulos centrados, con excepción do primeiro, no estudo e análise dunha etapa cronolóxica concreta. "Celtismo, definición, orixes, desenvolvemento" (pp. 17-47) estuda, a modo de introdución, o significado do concepto de celtismo, ofrecendo, ademais, unha sucinta e acertada panorámica da historia do celtismo en Europa na que se relata a transformación dun discurso sobre a barbarie, desenvolvido na Antigüidade, nunha xustificación do presente, xa na Idade Moderna, por medio da exaltación dos celtas como antepasados ilustres e que, no século XVIII e sobre todo no XIX, se transforma nun elemento fundamental na configuración identitaria dalgunhas nacións europeas.

En setembro de 1918, ao saíren dunha reunión de Acción Francesa, un estudante de arquitectura e un antigo combatente de 22 anos fundan o Grupo Rexionalista Bretón (GRB), ao cal, varios meses despois, lle brindan, á guisa de órgano de difusión, unha modesta folla bautizada Breiz Atao !, o que era a súa tradución bretoa de «A Bretaña sempre!». O GRB, ao que logo se sumaron unha quincena de mozos, preséntase como «grupo de vangarda que se propón traballar activamente pola renacenza da Patria Bretoa» 1 . Isto é, en efecto, o que será o grupo dunha fin de guerra a outra, de 1918 a 1944, despois de mudar a Partido Autonomista Bretón e, con posterioridade, a Partido Nacional Bretón, tras catar case todas as experiencias políticas do seu tempo e, de feito, como un pode figurarse, tras coñecer menos altos que baixos. Existen algúns trazos, entre outros, que permiten caracterizar tal fraca tropa de activistas. Para empezar, forman parte da xeración sen sorriso, daqueles fillos da Gran Guerra que, marcados moi cedo pola política, medraran prematuramente. Un deles, Olier Mordrel, é quen, desde a súa adolescencia, de corrixir os erros que comete un xornalista do Matin ao evocar as razas dolicocéfalas e braquicéfalas. Estes rapaces, entregados ao combate, atópanse no armisticio privados daquilo que lle dera sentido a toda a súa existencia durante máis de catro anos. Esa xeración sen sorriso é, igualmente, unha xeración inútil que, frustrada por non coñecer a experiencia insubstituíble do fogo, acha no compromiso político algo co que vivir con intensidade, co que explorarse a si mesma. Este verdadeiro «complexo de Marte» 2 explica, en gran parte, as conflitivas relacións destes rapaces cos seus pais, que si combateran e cuxo sacrificio xera unha débeda de sangue. Negarse a honrala é cuestionar a filiación e mesmo reflexionar sobre a raza que un imaxina encarnar. Nun sentido máis amplo, non apoiar o heroísmo destes combatentes leva os mozos militantes bretóns a imaxinar que, se o pobo da Bretaña fixo a guerra con uniforme francés, é que dexenerou. En consecuencia, as relacións entre relixión, raza e nacionalismo bretón non poden senón ser complicadas, na medida en que a Igrexa católica, que ten un ascendente fortísimo na Bretaña, é considerada polos nacionalistas como responsable do declive desta terra por favorecer a Unión Sagrada, é dicir, o afrancesamento dos bretóns, que é tanto como dicir a súa dexeneración. Xa que

O obxecto deste breve estudo é mostrar as interaccións entre as realidades económicas dunha península caracterizada pola forte intensidade da súa inserción nas grandes correntes de intercambios comerciais da Europa atlántica, as peculiaridades políticas dunha provincia que goza dun status en extremo privilexiado no seo do Reino de Francia e as estruturas sociais particulares dunha rexión marcada por unha evidente miseria popular. Así mesmo, confrontaremos -polo menos en certos aspectos-a situación bretoa e a de Galicia e interrogarémonos sobre as súas relacións propias. Segundo as escalas de observación, os ángulos de achegamento e os períodos considerados, a historiografía da Bretaña oscila entre a visión dunha idade de ouro nos séculos xvi e xvii e, sucedéndolle, unha crise primeiro latente e logo dramática, que desembocaría, no século xix, nunha desaparición das actividades protoindustriais, unha incapacidade para entrar na modernidade, un arcaísmo social e cultural e -nun contexto de superpoboación relativa-fortísimas correntes de emigración que se prolongan ata os anos centrais do século xx 1 . A miña intervención dividirase en tres momentos. Tratarase, en primeiro lugar, de amosar a importancia das correntes económicas, mercantís e comerciais que vinculan a Bretaña á economía atlántica e, en particular, ás Illas Británicas e á Península Ibérica, así como ao resto do Reino de Francia. Esta economía mercantil explica ata certo punto o incremento de poder dos círculos de negocios, urbanos e litorais, na fin da Idade Media e durante o Renacemento. Mais, ao mesmo tempo, a masa da poboación rural, que en parte se acha, porén, na orixe deste dinamismo mercantil ao fornecer excedentes exportables (cereais, téxtiles…), só se beneficia marxinalmente das consecuencias derivadas destes circuítos de comercio. A agricultura perpetúa uns sistemas agrarios pouco rendibles e as xerarquías sociais do rural poñen en evidencia o peso do dominio nobiliario, que se aproveita da relativa fraqueza da fiscalidade estatal para se 1 Un bo achegamento global a estas dúas cesuras temporais que puxo de manifesto a historiografía recente pódese atopar na confrontación de tres volumes sucesivos de historia da Bretaña publicados nas Éditions Ouest France na transición entre os séculos xx e xxi:

n principio, y antes de exponer esta peculiar relación entre la pequeña gran ciudad de Betanzos y la vecina Gran Bretaña, sería interesante echar un vistazo a la situación global de Galicia, y en particular de Betanzos durante el siglo XVIII. De este modo, al tratar de imaginar la atmósfera más usual en los pueblos y aldeas de la época, no debemos olvidar que España no experimentó los importantes cambios que supuso la Revolución industrial hasta bien entrado el siglo XIX; y, por lo tanto, la población y modos de vida que cabe esperar son eminentemente rurales. En general, y siempre dentro del contexto de la monarquía hispánica, podemos afirmar sin duda que Galicia era una región muy poblada con una media de 45 habitantes por Km2, casi el doble de la densidad del Principado de Cataluña. Todo esto a pesar del constante flujo migratorio, ahora en Sumario Este trabajo plasma los vestigios del Reino Unido de Gran Bretaña e Irlanda en la ciudad de Betanzos en el período dieciochesco, época en que las circunstancias políticas y económicas no son las más adecuadas para facilitar un posible intercambio cultural entre Gran Bretaña y el norte de España. A esto se debe el hecho de que la mayor parte de los ciudadanos de origen británico que pasan por Betanzos sean exiliados de la monarquía reinante en Inglaterra. Destacan la presencia del denominado Jacobo III de Inglaterra 'The Old Pretender', la convalecencia de al menos ochenta soldados del Batallón de Irlanda, el paso de algunos peregrinos-también irlandeses-por el Hospital de San Antonio, el tránsito por Betanzos de los soldados del Batallón de Mallorca-prisioneros de los ingleses-, y el muy breve paso del poeta Robert Southey.

Muito se questiona na contemporaneidade a suposta identidade celta da Irlanda, especialmente com o grande numero de imigrantes chegados ao pais. Enquanto geneticistas e arqueologos desmentem os mitos de uma origem celta propriamente, a ideia de identidade como construcao social sai fortalecida da discussao. Nesse artigo trataremos do movimento nacionalista do final do seculo XIX e inicio do seculo XX e sua influencia para o estabelecimento do Free State (Estado-livre) em 1921 e o estabelecimento da Republica da Irlanda em 1922. Para ilustrar a construcao do discurso celta na invencao da nacao irlandesa traremos como exemplo breves passagens do livro Mother Ireland (1976) da escritora irlandesa contemporânea, Edna O’Brien, em que a autora faz uso da parodia para evidenciar o carater de construto dos discursos nacionalistas que fundaram uma identidade celta para a Irlanda.

Lily Litvak, El ajedrez de estrellas. Crónicas de viajeros españoles del siglo XIX por países exóticos (1800-1913). Valladolid: Verdelis, 2013, 304 pp. A literatura de viaxes naceu practicamente coa escritura, pois desde a Antigüidade aparece este tema en todas as culturas clásicas: grega, latina, Biblia, etc. Por esta razón, durante o século XX apareceron numerosos estudos dedicados a tan ampla como suxestiva temática. Entre estes estudosos salientou particularmente a profesora norteamericana Lily Litvak, catedrática da Universidade de Texas, en Austin, e quen, en Galicia, pertence ao

Muito se questiona na contemporaneidade a suposta identidade celta da Irlanda, especialmente com o grande numero de imigrantes chegados ao pais. Enquanto geneticistas e arqueologos desmentem os mitos de uma origem celta propriamente, a ideia de identidade como construcao social sai fortalecida da discussao. Nesse artigo trataremos do movimento nacionalista do final do seculo XIX e inicio do seculo XX e sua influencia para o estabelecimento do Free State (Estado-livre) em 1921 e o estabelecimento da Republica da Irlanda em 1922. Para ilustrar a construcao do discurso celta na invencao da nacao irlandesa traremos como exemplo breves passagens do livro Mother Ireland (1976) da escritora irlandesa contemporânea, Edna O’Brien, em que a autora faz uso da parodia para evidenciar o carater de construto dos discursos nacionalistas que fundaram uma identidade celta para a Irlanda.

Na parte occidental do océano tamén dez illas, chamadas Prateadas (cassitérides, ou da cor do estaño). Os graos de cuxa metade son 4 (Lonx. 4,0°) 45 ½ (Lat. 45,5°). Ademais dúas illas dos deuses (Douradas). Das cales a metade está en 4 ½ (Lonx. 4,7°) 43 ½ (Lat. 43,3°). Claudio Ptolomeo de Alexandría, Geographia. Esta é a tradución ao latín: Insulae uero adiacent Tarraconensi, in Cantabrico quidem Oceano, quae nominantur Trileuci scopuli tres. Quarum medium gradus habet 9 46 ½ ¼. In occidentali autem Oceano Insulae decem, Cattiderides dictae. Quarum medium gradus habet 4 45. Praeterea Deorum insulae duae. Quarum medium habet 4 ½ 43 ½. Claudii Ptolemaeii Alexandrini, Geographicae enarrationis. Desta maneira, Claudio Ptolomeo sitúa o arquipélago das Dez illas Cassitérides, illas do estaño, ou illas prateadas, entre as Tres Rochas Brancas, ou illas Sisargas, e as Dúas illas dos deuses, illas douradas, illas de Zeus ou illas Cíes. Naqueles tempos (época romana, metade do século II d.C.), xa se asociara o nome destas illas á Ruta do estaño, mineral que forma en aliaxe co cobre, nun forno de leña, o bronce. Non apareceron na zona noroccidental de Hispania, instalacións que fagan supoñer a existencia dunha industria asociada á explotación do estaño, mineral de baixa lei, do que debe separarse a mena da ganga, para realizar o transporte en barco, de forma que sexa rendible. O estaño é un mineral de escaso valor, cun baixo punto de fusión, e as minas, abundantes por todo o orbe, soen atoparse na proximidade do lugar no que se vai fundir co cobre, mineral máis escaso, e dun punto de fusión máis alto. A Ruta das illas cassitérides é un mito creado dende tempos aínda máis antigos, debido ao nome dado a estas dez illas que se atopaban na costa de Galicia, polos antigos navegantes gregos, asociado nun símil, a que ocupaban un nivel máis baixo no escalafón dos deuses, sendo máis acertado traducir o seu significado polo de illas da cor do estaño, é dicir, prateadas.

De onde vén a crenza de que a cidade de Vigo carece de historia?, Como sabemos que o seu nome  en época romana era Búrbida?, Que significa Búrbida?,  Qué pobo habitou a comarca de Vigo antes da chegada dos romanos?, Cando foi trocado o antigo nome da cidade polo actual? Estas son algunhas das preguntas que son abordadas neste libro e cuxas respostas pretenden axudar a comprender como  naceu esta cidade e como se desenvolveu, dende as súas orixes ata a Idade Media cando Martín Códax cantaba ás Ondas do Mar de Vigo. Unha historia de máis de 10.000 anos.

Moito antes de que Manuel Murguía e outros historiadores decimonónicos adoptasen o celtismo como un elemento esencial da historia e da identidade galegas, xa os anticuarios dos séculos XVII e XVIII aceptaran a idea de que a Galiza antiga estivera habitada polos celtas. Mesmo eruditos de tanta sona como frei Martín Sarmiento e Joseph Cornide tiveron interese por descubrir unha parte do legado dos antigos celtas que aínda se conservaba na lingua e nos costumes dos seus contemporáneos, a pesar de que ningún dos dous, nin outros autores galegos antes do século XIX, afirmaron expresamente que a poboación galega do presente descendía dos celtas do pasado. Esta última característica -a ausencia dunha reivindicación explícita da celticidade dos galegos- constitúe a diferenza máis importante entre o celtismo galego dos séculos XVII e XVIII e o celtismo posterior.

Este libro ofrece por primeira vez un estudo polo miúdo do celtismo galego anterior á época contemporánea. Nel preséntanse as opinións de diversos autores acerca da cuestión do poboamento céltico da Galiza, ao mesmo tempo que se procura entender esas opinións inseríndoas dentro do contexto da produción historiográfica galega e relacionándoas co celtismo europeo e hispánico dese período.

History and current affairs of the " Catálogo Galicia " of the Biblioteca Universitaria de Santiago, the largest bibliographical database of Galician subjects and the database "Authors Galician na BUSC", the best directory of authors of Galician themes.

No seo da sociedade galega actual circulan distintas historias arredor da importancia que tiveron os celtas na nosa cultura, sobre a orixe do vello Reino de Galicia, a «doma e castración da nobreza», a existencia dos Séculos Escuros, a chegada e instalación dos cataláns, o fusilamento dos Mártires de Carral ou o suposto «atraso secular» de Galicia. Unhas historias cuxo contido e sentido sabemos ten mudado en función das distintas conxunturas políticas e culturais polas que atravesou o país. Malia iso, e ata o de agora, rara vez os historiadores prestaron atención a eses cambios e mudanzas, ás súas implicacións sociais, culturais ou ideolóxicas ou ao que realmente se agocha trás elas. Os traballos recollidos neste volume tratan de pór remedio a este esquezo, desvelando así aspectos pouco coñecidos, e mesmo inéditos, do noso pasado colectivo.

Resumen:
Los trabajos del ex jesuita conquense don Lorenzo Hervás y Panduro (1735-1809) constituyen una aportación esencial a la historiografía lingüística ilustrada. De manera global, sus obras dedicadas al estudio de lenguaje y las lenguas pueden clasificarse en tres bloques temáticos: 1) tratados sobre el origen del lenguaje y el desarrollo de la facultad del habla, 2) tratados sobre el origen y la evolución de las lenguas a lo largo del tiempo y las relaciones entre ellas y 3) materiales para el estudio de los dos tópicos anteriores. El análisis de las aportaciones del abate al conocimiento de estas cuestiones revela determinados hallazgos notables, sobre todo con relación a la descripción de las lenguas del mundo y al establecimiento de familias lingüísticas; además, destaca el empleo por parte de Hervás y Panduro de una metodología innovadora, cuya aplicación le permite alcanzar varias conclusiones originales. Sin embargo, ciertas causas intrínsecas y extrínsecas provocan que los trabajos de Hervás y Panduro carezcan, hasta épocas recientes, de estudios exhaustivos, detallados y hasta cierto punto objetivos acerca de sus ideas lingüísticas, aunque desde hace un tiempo determinados autores se preocupan por revitalizar la figura de don Lorenzo. Abstract:
The works of the ex-Jesuit Lorenzo Hervás y Panduro (1735-1809) represent one of the most relevant contributions to 18 th-century Linguistics. In particular, his linguistic texts can be classified into three strands: 1) treatises discussing the origin of language and the development of speech, 2) treatises covering the origin and evolution of languages across time and their relationships and 3) materials developed to study the former topics. The analysis of Hervás' contributions to these themes shows the implementation of an innovative method which allowed him to achieve several original findings linked mainly to the description of the languages of the world and their distribution in linguistic families. However, despite the significance of his conclusions, traditionally Hervás' works haven't been exhaustively scrutinized, due to several intrinsic and extrinsic reasons, hence it is common to come across errors and inaccuracies on the works that mention his contributions to the history of linguistics and science; only recently several scholars have tried to restore Hervás' role in the history of linguistics.

Neste traballo fago un estudo da presenza da lenda irlandesa de Breogán dentro dos escritos de Manuel Murguía. Cinco son os aspectos que quero analizar aquí: a narrativa da lenda; a interpretación que fixo dela; a adaptación da lenda á súa particular concepción do pasado galego; as funcións que exerceu dentro da obra de Murguía; e as fontes de información nas que el se baseou para coñecer o relato irlandés. No derradeiro apartado analizo algunhas das achegas do autor á popularización de Breogán dentro da cultura galega.

C aleses e galegos comparten un substrato común nas relacións históricas cos seus veciños xeográficos máis próximos, Inglaterra e España. Estas relacións xeraron patróns similares no desenvolvemento de estereotipos e na configuración dun repertorio de tropos cómicos. As tradicións populares, pero tamén literarias, inglesas e españolas crearon fortes estereotipos cómicos para galeses e galegos, personaxes que poden atoparse xa desde antes do período moderno. Estes tipos nacionais sobreviven ás correntes de corrección política e permanecen como formas aceptadas de retratar os veciños máis próximos. As coincidencias presentes nos casos de Galicia e Gales fan posible un estudo comparativo destes estereotipos nacionais e das estratexias desenvolvidas polas dúas culturas para enfrontalos. Para este fin analizamos as actuacións e personaxes máis exitosos dos medios en Gales e Galicia nos últimos anos. Aínda que as comedias de situación son a fonte de exemplos máis abondosa no caso galés, no galego atopamos unha mostra máis interesante en humoristas que iniciaron a súa actividade nos medios. Ademais, na necesidade de crearmos unha perspectiva histórica, analizamos os personaxes creados sobre galeses e galegos nas comedias británicas, españolas e arxentinas.

Breve achega  ao estudo das cruces de pedra en Escocia, froito da pesquisa e dos traballos de campo realizados "in loco" polo autor.  Aínda que non exista unha única publicación que se teña debruzado sobre o estudo conxunto de todas estas manifestacións plásticas, xamais poderemos deixar de admirar e recoñecer o mérito dos pioneiros e ainda modélicos traballos de J. R. Allen. Constátase o feito de que no territorio da actual Escocia existe unha amplísima variedade tipolóxica, cronolóxica e cultural de cruces de pedra.

Existe na Galiza un sector do movemento reintegracionista que utiliza como denomi- nación para a lingua propia desta comunidadade a de ‘português da Galiza’. Sen me mani- festar contrario ao obxectivo final da reintegración ou reunificación gráfico-lingüística entre o galego e o portugués, isto é, sendo tamén defensor de aproximar todo o posíbel o galego do portugués até se confundir con el, como quería Castelao, reivindicarei no entanto nesta comunicación a denominación de ‘galego’ como nome orixinario do complexo lingüístico xerado na Gallaecia histórica e que hoxe é falado en Portugal, no Brasil, na Galiza e noutros países do mundo. Tentarei demostrar tamén que Portugal ten a súa xénese dentro da Galiza histórica e que o primitivo galego foi a base do portugués falado na actua- lidade. Trátase, en síntese, de reivindicar a orixe común do galego e do portugués, así como da análise da súa unidade e proxección peninsular no período medieval.

The arrival of many thousands of Irish immigrants in Castile in the early seventeenth century brought migrants coming from  predominantly oral Gaelic society face to face with the then most advanced secular bureaucratic empire. This cultural encounter transformed the literacy skills, spoken and written language abilities of these immigrants. In some cases it led to increased female literacy levels that were far superior to contemporary Spanish female averages.

O artigo analiza as ideas de Lorenzo Hervás y Panduro acerca dos celtas e céntrase especialmente nas súas opinións sobre o asentamento de xentes celtas en territorio galego. Os dous trazos que salientan do celtismo deste autor son a importancia dos datos lingüísticos e o aproveitamento de lendas irlandesas como a de Breogán para construír con elas un relato histórico relativo ás migracións célticas na Antigüidade.