Gender Bias In School Textbooks

In this study, societal gender roles in the Turkish School Books used in the 6th grade of elementary Schools are examined. In order to determined societal sexual roles in the texts and visuals in the books, Content Analysis method is used. While the population of this study comprises of Turkish School Books used in elementary schools, the sampling comprises of Turkish School books for 6th grades prepared by Ministry of Education and Koza Publishing. It is found that in both of the books, presented male and female societal sexual roles are under the influence of traditional understanding. It is found that in the books men have more space than women, that among occupational roles men are presented in more various and different occupational groups than women and that women are represented more in-family matters. In the books, regarding in-house roles women are presented to be in the house whereas men are outside as a family member providing the living of the family. In sexual roles reg...

Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η ανίχνευση των στοιχείων που συνθέτουν την παρουσία του φύλου στα σχολικά εγχειρίδια θετικής κατεύθυνσης του Δημοτικού σχολείου. Συγκεκριμένα, εξετάζονται τα σχολικά εγχειρίδια -Βιβλία και Τετράδια Εργασιών- των Μαθηματικών, της Φυσικής και της Γεωγραφίας των δύο τελευταίων τάξεων του Δημοτικού. Τα σχολικά εγχειρίδια επιτελούν έναν διττό ρόλο. Από τη μια, αποτελούν ένα εργαλείο που βοηθάει στην πρόσβαση στη γνώση και από την άλλη, συμβάλλουν στην υιοθέτηση αντιλήψεων και ιδεολογιών από τους/τις μαθητές/τριες. Για αυτόν τον λόγο θεωρείται σκόπιμο να μελετηθεί ο τρόπος που απεικονίζονται τα φύλα στα σχολικά εγχειρίδια του Δημοτικού. Αρχικά, γίνεται μια σύντομη επισκόπηση των ερευνών που έλαβαν χώρα σε Ελλάδα και εξωτερικό και διερεύνησαν τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζεται το φύλο στο σχολείο, στην ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα και απεικονίζεται στα σχολικά εγχειρίδια. Τα αποτελέσματα των ερευνών αναδεικνύουν την ανισότητα που υπάρχει στην παρουσί...

Bu çalışma toplumsal cinsiyet olgusunun yapılandırılmasında ve geleceğe aktarılmasında önemli bir etkisi bulunan ders kitapları üzerinden yürütülmüştür. Örgün eğitimin gerçekleştirilmesinde önemli bir araç olan ders kitapları öğrencilerin çeşitli toplumsal kültürel roller edinmesinin yanında cinsiyet rollerinin de kazanılmasında aktif rol oynamaktadır. Ders materyallerindeki cinsiyet temsillerinin kültürel değerleri, davranışları, tutumları etkilediği ve ders kitaplarında sunulan cinsiyet rolleri ve kalıpları ile aktarılan mesajların öğrencilerin kimlik, öz saygı gelişimini ve cinsiyetlere karşı tutumlarını şekillendirdiği çeşitli araştırmalar tarafından kanıtlanmıştır. Bu nedenle, * Bu çalışma Yasemin DAVARCI'nın Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Felsefe ve Din Bilimleri ABD'nda Prof Dr. Zeki Salih ZENGİN danışmanlığında hazırladığı doktora tezinin bir bölümünden oluşturulmuştur Etik Beyan: Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur. Makale en az iki hakem tarafından incelenmiş, Turnitin kullanılarak benzerlik raporu alınmış ve araştırma/yayın etiğine uygunluğunu teyit edilmiştir. Ethical Statement: It is declared that scientific and ethical principles have been followed while carring out and writing this study and that all the sources used have been properly cited. The article was reviewed by at least two referees, a similarity report was obtained using Turnitin, and compliance with research/publication ethics was confirmed.

Bu çalışmanın amacı, Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Yok Edilmesi Sözleşmesi (CEDAW) imzalanmadan önceki ortaokul Türkçe ders kitapları (1977-1979) ile yakın dönemde okutulan (2013-2014) ortaokul Türkçe ders kitaplarını toplumsal cinsiyet eşitliği açısından irdelemek, elde edilen bulguları yorumlamak daha sonra da her iki döneme ait bulguları karşılaştırıp değerlendirmektir. Bu amaçla altı ders kitabı belirlenmiştir. Kitaplar Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) Talim ve Terbiye Kurulu izniyle yayımlanmış olduğu için, resmî bir özelliği de mevcuttur. Araştırmanın veri analizi "içerik çözümlemesi" yöntemi ile gerçekleştirilmiş, örneklemdeki Türkçe ders kitaplarının görselleri ve metinleri belirlenen kategoriye göre analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, incelenen ders kitaplarının görsellerinde ve metinlerinde, erkeklerin kadınlardan daha fazla farklı meslek rolleri ile sunulduğu belirlenmiştir. CEDAW öncesi ortaokul Türkçe ders kitaplarıyla yapılan karşılaştırmalarda genel olarak günümüz ders kitaplarının toplumsal cinsiyet eşitliği açısından olumlu bir gelişme gösterdiği belirlenmiştir.

The concept of gender inequality can show its existence explicitly and implicitly ways in the textbooks which can be evaluated as an important sub-component of education within the context of education access and equality. The purpose of this study is to reveal gender inequality in the children's literature products in the 1-4th class Turkish language teaching textbooks. In this study, qualitative research model was adopted and document analysis was used in the process of data collection. The objective sampling method was used and four Turkish text books belonging to 1-4th classes which were taught within the academic year of 2016-2017 were taken as sample. Content analysis was done through visual and non-visual methods; textbooks were analyzed in terms of the incidence of gender, occupational distribution, family housework division, gender and emotional characteristics, gender and appearance, gender and language used, gender-free texts. In terms of the incidence of sex, it is seen that men are more involved in both images and texts than women. Approximately 30% of the texts have not been found to have a specific gender. Women are in the books with less occupational types than men. When we look at the relationship between domestic work division and gender, there are differences in the male and female work divisions. In books, gender outward appearance was more homogeneous than other areas. It has been determined that in books writers have been careful not to use sexist expressions. It has been seen that the personality traits of men and women cannot go beyond tradition. As a result of the study, even if there is a break in the axis of sexism in the textbooks, it is possible to say that there is a structure based on male supremacy.

Toplumsal cinsiyet esitsizligi kavrami; gerek egitime erisim gerekse esitlik kapsaminda egitimin onemli bir alt bileseni olarak degerlendirilebilecek ders kitaplarinda varligini kimi zaman acik iletilerle kimi zaman da farkli ortuk (gizil) sureclerle devam ettirebilmektedir.  Bu calismanin amaci 1-4 sinif Turkce ders kitaplarinda yer alan cocuk edebiyati urunlerinde toplumsal cinsiyet esitsizligini besleyen dusunme bicimlerini ortaya koymaktir. Nitel arastirma modelinin benimsendigi bu calismada verilerin toplanmasi surecinde dokuman analizi yonteminden yararlanilmistir. Amacsal ornekleme yonteminden yararlanilarak 2016-2017 egitim ogretim yili kapsaminda okutulan 1-4 siniflara ait 4 Turkce ders kitabi orneklem olarak ele alinmistir. Icerik analizi yontemiyle veriler gorsel ve gorsel olmayan yapilar uzerinden; cinsiyetin gorulme sikligi, mesleki dagilim, aile ici is bolumu, toplumsal cinsiyet ve duygusal ozellikler, toplumsal cinsiyet ve gorunum, toplumsal cinsiyet ve kullanilan dil...

In this study, societal gender roles in the Turkish School Books used in the 6 th grade of elementary Schools are examined. In order to determined societal sexual roles in the texts and visuals in the books, Content Analysis method is used. While the population of this study comprises of Turkish School Books used in elementary schools, the sampling comprises of Turkish School books for 6 th grades prepared by Ministry of Education and Koza Publishing. It is found that in both of the books, presented male and female societal sexual roles are under the influence of traditional understanding. It is found that in the books men have more space than women, that among occupational roles men are presented in more various and different occupational groups than women and that women are represented more in-family matters. In the books, regarding in-house roles women are presented to be in the house whereas men are outside as a family member providing the living of the family. In sexual roles regarding personality, women are portrayed as weak and passive and man are portrayed as strong and clever individuals.

The Hjalli Model is a holistic approach for nurseries and primary schools and was founded in 1989 by Margrét Pála Ólafsdóttir. Margrét is an Icelandic pedagogue, educator, and philanthropist, and has been awarded many honours for her work, among them the Icelandic Order of the Falcon and European award from the Association of Women in Innovation. The ideology of the Hjalli-Model is the cornerstone for the educational institution, Hjallastefnan ehf., which is the largest educational firm of its kind in Iceland today.

Bu çalışmanın amacı ortaokullarda okutulan sosyal bilgiler ders kitaplarında yer alan görsel öğelerin kadın ve erkek cinsiyet rolleri açısından incelenmesidir. Araştırmada ortaokul sosyal bilgiler ders kitaplarında yer alan görsel öğelerde yetişkin kadın ve erkekler ile kız ve erkek çocukların "kimlerle birlikte gösterildiği, hangi eylemler, mekânlar, meslekler ve objelerle birlikte gösterildikleri" incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini 2019-2020 eğitim öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığınca ortaokullarda okutulmak üzere seçilen 5, 6, ve 7. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarındaki görsel öğeler oluşturmaktadır. Bu çalışma nitel bir çalışma olup doküman incelemesi tekniği ile sosyal bilgiler ders kitaplarında yer alan görseller üzerine yapılan bir içerik çözümlemesini içermektedir. Yapılan araştırmada incelenen ortaokul sosyal bilgiler ders kitaplarında yer alan görsellerin cinsiyet rollerine uygun öğeler içerdiği belirlenmiştir. Ders kitaplarının bu yolla cinsiyete dayalı rollerin öğretilmesi, pekiştirilmesi ve yeniden üretilmesine katkı sağladığı görülmektedir. Bulgular ortaokul sosyal bilgiler ders kitaplarında yer alan kız ve erkek çocuk ile yetişkin kadın ve erkek görsellerinin cinsiyete dayalı kalıplar içerdiğini ortaya koymaktadır

The concept of representation has been taken up in many disciplines, largely, in visual arts, music, media studies, feminism, gender studies among others.The particular interest that researchers in gender and education studies have taken in gender representation has yielded many studies that have in turn reported interesting findings that are instrumentals to revision of learning materials and education process/programmes in some countries.This paper explicates on the concept of representation and its dynamics through learning materials in order to stress a need for studies in under-researched sites and to shedlight on the importance of gender representation in text studies with the anticipation that those who do not share this orientation, and whose take on the concern with gender representation in learning materials studies is that it is a nonessential issue in education mightbe able to appreciate both the undertakings and the findings of studies on gender representations in textb...

The purpose of this study is to examine the visuals of the Turkish course and student exercise books which are studied in the schools by the allowance of the Ministry of National Education, Turkish Head Council of Education and Morality at middle schools (5th to 8th grades). The sampling of the study consists of twenty books which were distributed by the Ministry of National Education in the academic year of 2012-2013. The qualitative study included content analysis to analyze the data. The data were canvassed to determine "with whom, in what actions, in which places and with what objects" the child or adult figures of both genders were depicted in the visuals. The findings from the study revealed that men and boys are more apparent in the books examined and they are visualized in harmony with the gender stereotypes. Women are mostly represented by the roles like "mother, teacher, and nurse". These findings show that traditional gender roles are presented to the students in the Turkish course books and gender inequality is reproduced as a consequence. To avoid the negative effects of this, all the book writers, inspectors and teacher should pay close attention to the problem. Also further research is necessary to take the attention of those working and studying in the settings of teaching and learning.

Biz, politik yapinin erkekler tarafindan erkekler icin dusunuldugu, kadinlarin cok az yararlanabildigi geleneksel bir toplumda yasiyoruz. Demokratik haklar, politikaya, secimlere katilma yolu ile etki etme sansi, geleneksel yapi ve ekonomik gucu elinde tutan azinlik tarafindan yipratiliyor. Ekonomide ve politikada genellikle erkeklerden olusan bir azinlik, neyin, ne sartlar altinda uretilecegine, reklaminin yapilacagina, arastirilacagina, bulunacagina karar veriyor. Bastan beri butun dunyada, geleneksel toplumlarda kadinlara erkeklerden daha az deger verildigi ve her konuda erkeklere hizmet etmesi beklendigi biliniyor. Bu geleneksel sistem siddet yoluyla korunuyor.

ÖZET
DOKTORA TEZİ
10. ve 11. SINIF TARİH DERS KİTAPLARINDA YER ALAN GÖRSEL VE
METİNLERDE TOPLUMSAL CİNSİYET TEMSİLİYLE İLGİLİ TARİH
ÖĞRETMENLERİNİN GÖRÜŞLERİ (Trabzon Örneği)
EBRU DEMİRCİOĞLU
2014, 454 Sayfa
Bu çalışmanın amacı, 10. ve 11. sınıf tarih ders kitaplarındaki görseller ve
metinlerde toplumsal cinsiyetin temsiliyle ilgili tarih öğretmenlerinin görüşlerini ortaya
koymaktır. Araştırma, tarama (survey) yönteminin kullanıldığı iki safhalı bir çalışma
olup, çalışmanın ilk basamağı nicel ve nitel bir anlayışla yürütülmüştür. 10. ve 11. sınıf tarih ders kitapları toplumsal cinsiyet temsili açısından doküman analizine dayalı olarak incelenmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında, 10. ve 11. sınıf tarih öğretmenlerinin ders kitaplarındaki toplumsal cinsiyet temsiliyle ilgili düşünce ve görüşleri derinlemesine
incelenmiştir. Bu süreçte nitel yaklaşımın temel veri toplama araçları olan; açık-uçlu anket, yarı-yapılandırılmış mülâkat ve gözlem kullanılmıştır. Çalışma iki aşamada yürütüldüğü için araştırmada farklı örneklem türleri kullanılmıştır. Doküman analizi sürecinde, 10. ve 11. sınıf tarih ders kitapları amaçlı (Purposive Sampling) örneklem yoluyla seçilmiştir. Amaçlı örneklem yönteminin kullanılmasının temel sebebi, ülkemizdeki liselerde Osmanlı tarihiyle ilgili içeriğin seçilme kaygısıdır. Başka bir deyişle bu çalışma, liselerde Osmanlı tarihine yönelik konuları içeren ders kitaplarında toplumsal cinsiyetin temsilini incelemeyi hedeflemektedir. Araştırmanın ikinci aşamasında tarih öğretmenleriyle yürütülecek olan açık-uçlu anket çalışması, Trabzon ilindeki ilgili tarih ders kitaplarını okutan bütün tarih öğretmenlerine uygulandığı için örnekleme gidilmemiştir. Öğretmenlerle gerçekleştirilecek olan mülâkatlarda ise, açık uçlu anket sorularını cevaplandırmış öğretmenler arasında on beş tarih öğretmeni amaçlı örneklem yoluyla (Purposive
Sampling) seçilmiştir. Çalışmanın bir diğer veri toplama aracı olan gözlem için ise, alt yapısı iyi olan iki liseden amaçlı örneklem yoluyla istekli iki tarih öğretmeni seçilmiştir. Doküman analizinde elde edilen verilere dayalı olarak 10. ve 11. sınıf tarih ders kitabı metin ve görsellerinin erkek merkezli hazırlandığı, kadınlara ve çocuklara yeterince yer verilmediği anlaşılmaktadır. Tarih öğretmenleriyle gerçekleştirilen mülâkat ve anketlerde öğretmenlerin büyük çoğunluğunun ders kitaplarında toplumsal cinsiyet temsili hakkında yeterli bilgilerinin olmadığı görülmektedir. Buna ilaveten, tarih öğretmenlerinin çoğunluğu tarih ders kitaplarında kadın aleyhine ve erkek lehine bir temsil olduğu görüşüne sahiptirler. Gözlem sonuçları da benzer veriler ortaya koymuş ve öğretmenlerin tarih derslerini erkek merkezli bir anlayışla yürüttükleri ortaya çıkmıştır.

Bu çalı mada, U ak E itim Fakültesi Sınıf Ö retmenli i Anabilim Dalında vermi oldu um "Konu Alanı Ders Kitabı ncelemesi" dersinde, ö rencilerin, ders kitaplarını "hermeneutik" ve "içerik analizi" yöntemlerini kullanarak de erlendirdikleri; ders kitaplarına ili kin raporları irdelenerek, ö retmen adaylarının ders kitaplarına ili kin görü leri belirlenmeye çalı ılmaktadır. Ara tırmada; ilkö retim 1. kademe ders kitaplarının; çocukların bili sel düzeyine uygun olup olmadı ı, ders kitaplarının çocukların duyu sal düzeyine uygun olup olmadı ı, ders kitaplarının biçimsel özelliklere uygun olup olmadı ı sorularına yanıt aranmaktadır. Ö rencilere göre; incelenen ders kitapları biçimsel açıdan uygun görülmemekte, bili sel ve duyu sal düzeye uygunluk açısından da önemli eksiklikler ta ımaktadır.

Τα σχολικά εγχειρίδια εκτός από παιδαγωγικά εργαλεία λειτουργούν και ως μέσα για τη μετάδοση και διαιώνιση στις επόμενες γενιές των κοινωνικών νορμών και συλλογικών αξιών (Χαρδαλιά και Ιωαννίδου, 2008), συνεπώς συμβάλλουν στη διαμόρφωση και αναμόρφωση της έμφυλης ταυτότητας. Σε συνδυασμό με το αναλυτικό πρόγραμμα-στο οποίο ούτως ή άλλως βασίζονται-«λειτουργούν ως φορείς των μηνυμάτων της κυρίαρχης ιδεολογίας» (Weiner, 1994 όπως αναφέρεται από την Κλαδούχου, 2005:32). Συνεπώς, οποιαδήποτε μελέτη του διδακτικού υλικού σε αυτό το πλαίσιο είναι σε θέση να δώσει μια εικόνα για τη φυλετική ανισότητα και τα στερεότυπα (Δεληγιάννη-Κουϊμτζή, 1995, Κογκίδου, 1995). Επιπλέον, η εικόνα και οι ρόλοι που προβάλλονται για τα φύλα στα σχολικά εγχειρίδια επηρεάζουν τις αντιλήψεις και τις προσδοκίες των παιδιών για το φύλο τους καθώς και τις μεταξύ τους σχέσεις (Μαραγκουδάκη κ.ά., 2007). Στην Ελλάδα το κύριο πεδίο εφαρμογής μελετών σχολικών εγχειριδίων αφορά κυρίως στα Αναγνωστικά του Δημοτικού σχολείου και στα εγχειρίδια η «Γλώσσα» που αντικαθιστούν τα προηγούμενα από το 1983 και εξής. Με βάση την πολύ καλή βιβλιογραφική επισκόπηση των Χαρδαλιά και Ιωαννίδου (2008) σε αδρές γραμμές, το ερευνητικό ενδιαφέρον επικεντρώνεται σε ορισμένα επίπεδα εκπαίδευσης, στο προσχολικό και στο επίπεδο της πρωτοβάθμιας και επισημαίνεται πως λίγες έρευνες αφορούν στα εγχειρίδια γνωστικών αντικειμένων όπως τα μαθηματικά, η φυσική, η χημεία και η βιολογία (βλ.. Οι φυσικές επιστήμες θεωρούνται πεδίο αντικειμενικής και ουδέτερης γνώσης. Ωστόσο, η φεμινιστική ανάλυση έχει δείξει ότι στην πραγματικότητα υπάρχει έντονη αναπαραγωγή των έμφυλων στερεοτύπων, δομικός αποκλεισμός των γυναικών από τα πεδία αυτά, αλλά και επιστημολογική συσχέτιση των επιστημών με το ανδρικό φύλο, ενώ οι γυναίκες παρουσιάζονται ως απούσες από την επιστημονική παραγωγή και ως παθητικοί δέκτες της γνώσης (Ρεντετζή, 2006). Στόχος της

The study investigated gender issues in the implementation of social studies curriculum in a University. The subjects for the study comprised of 124 students who are specializing Social Studies from 1st year to 4th year level enrolled this S.Y. 2016-2017. In the selection of respondents, no sampling was done because the small size of respondents was manageable and constituted a homogeneous social unit. Three research questions guided the study. Researchers adapted questionnaire containing 32 items used to collect data. The research design is descriptive quantitative design. Mean and standard deviation were used to answer the research questions. The findings of the study revealed that the implementation of social studies curriculum is gender balanced and not gender biased in some relative extent. Finally, the study showed ways through which the social studies curriculum can be further improved for gender equity. Recommendations are made based on the findings.
Keywords: social studies, gender issues, implementation

Türkçede dilbilgisel cinsiyet bulunmaz, fakat toplumun kadın ve erkeklere uygun gördüğü davranış biçimleriyle, cinsiyetlere yüklediği rol ve sorumluluklarla oluşan; derin kültürel kodlara dayanan toplumsal cinsiyetin yansımaları, Türkçe söz varlığında görülebilmektedir. Bu makalede, (1) davranış, tavır, alışkanlık, zihinsel ve bilişsel nitelikleri, (2) fiziksel özellikleri, (3) meslekler ve uzmanlık alanlarını ifade eden 552 kelime; 1860-2015 yılları arasında yazılmış anlatmaya bağlı edebî eserlerde taranmış, kelimelerin hangi cinsiyetteki karakterler için ne oranda kullanıldığı sayısal verilerle ortaya konmuş ve Türk edebiyatında toplumsal cinsiyetin görünümü tespit edilmeye çalışılmıştır.
Toplamda 8 milyon kelimeden oluşan 163 eserin (roman ve hikâye) ayrı ayrı taranması, verilerin SPSS 21 ve Minitab 15 programlarıyla analizi sonucunda, 402 kelimenin Türk edebiyatında toplumsal cinsiyete sahip olduğu görülmüştür. Bu makalede içerik analizi sonucu elde edilen veriler sunulacak ve tartışılacaktır.

Abstract: There is no grammatical gender in Turkish, but reflections of social gender can be found in Turkish vocabulary depending on the behaviors that are seen as appropriate for men and women formed by roles and responsibilities attributed to genders. In this article, 552 words expressing (1) behavioral, intellectual and cognitive qualifications, (2) physical characteristics, (3) occupations and specialties were searched in the literary texts written between 1860-2015,  and as a result which gender is used for which gender has been determined with numerical and statistical data. Thus, the reflection of gender in Turkish literature was tried to be determined.
As a result of the one by one analysis of 163 literary works (novels and stories) consisting of approximately 8 million words in total, and the result of the analysis of the data with SPSS 21 and Minitab 15 programs, it is seen that 402 words had social gender in Turkish literature. In this article, the results obtained from content analysis will be presented and discussed.

Гендерний аналіз програми історії для середніх загальноосвітніх закладів України.

Gender analysis of the history program for secondary general education institutions in Ukraine.

Гендерный анализ программы истории для средних общеобразовательных учреждений Украины.

Η παρούσα εργασία επιχείρησε μέσω της τεχνικής της ανάλυσης περιεχομένου να εντοπίσει τα σεξιστικά στοιχεία, του τρόπου δηλαδή, μέσω του οποίου παρουσιάζονται τα δύο φύλα, οι ρόλοι και οι σχέσεις τους, στα σχολικά εγχειρίδια τα οποία χρησιμοποιούνται για την διδασκαλία της επιστήμης της Πληροφορικής στις τρεις τάξεις του Γενικού Λυκείου. Από την ανάλυση του περιεχομένου των τριών βιβλίων προκύπτει ότι στο σύνολο τους σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό αναπαραγάγουν και διαιωνίζουν το πλέγμα των κυρίαρχων έμφυλων προκαταλήψεων και στερεοτύπων για το ρόλο των δυο φύλων σε σχέση με τις Νέες Τεχνολογίες.

Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesinin 75. yıldönümü münasebetiyle DEÜ Fen-Edebiyat Fakültesinin ev sahipliğinde organize edilen Uluslararası Multidisipliner Kadın Kongresi, adında geçen "multidisipliner" nitelemesini gerçekten hak ettiğini ispatlayan bir katılımla 13-16 Ekim tarihleri arasında İzmir'de gerçekleştirildi. Renkli bir mozaiğin parçalarını oluşturan katılımcıların renkleri farklıydı, siyasi görüşleri, hayatın sabitesini teşkil eden değerler sistemi, dinleri ve mezhepleri, branşları, görüşleri, sorunları ve çözümleri de. Kadının "makûs bir talihi" olduğu ve artık bunun daha hızlı bir ivmeyle değişmesi gerektiği ise bütün bakış açılarının kesişme noktasındaki temel düşünceydi.

Özet Bu çalışmanın amacı Türkçe ders kitaplarındaki metinlerde toplumsal cinsiyet rollerine nasıl yer verildiğini tespit etmektir. Bu amaçla iki yayınevi tarafından basılan 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki elli metin ve bunlara ait görsel unsurlar incelenmiştir. Değerlendirmede görsellerdeki cinsiyet rolleri, metinlerdeki cinsiyet rolleri, meslek rolleri, kişilik rolleri, aile içi ve aile dışı roller, kadın ve erkeğin statüsü gibi başlıklara ilişkin veriler içerik çözümlemesi yoluyla elde edilmiştir. Araştırma sonucunda metinlerde erkekle birlikte kadının da sosyal hayatta öne çıkmaya başladığı; bununla birlikte erkeğe hem daha fazla oranda yer verildiği hem de erkeğin daha olumlu bir rolde sunulduğu görülmektedir.

Türkçe ders kitaplarında yer alan edebi metinler Türkçe ö
retimi için önemli bir araçtır. Bu
çalımanın amacı, ilkö
retim 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan edebi türleri incelemektir. Bu
amaçla Türkçe ders kitaplarıyla ilgili yapılan çalımalara kısaca temas edilmitir. Eski ve yeni programın
karılatırması yapılmıtır. 2006 Ö
retim Programına göre Türkçe ders kitaplarındaki okuma metinlerinin
taıması gereken özellikler belirtilmi ve metin türlerinin önemi üzerinde durulmutur. 2008-2009 e
itim
ö
retim yılında okutulan dört farklı yayınevinden çıkan altı ders kitabındaki bütün metinlerin incelendi
i bu
çalımada kullanılan türlerin sıklı
ı belirlenmi, bulgular üzerinde tartıılmı ve konuyla ilgili önerilerde
bulunulmutur. Ancak serbest okuma metinleri aratırma kapsamına alınmamıtır.
Anahtar Sözcük

Bu çalışmanın amacı ortaokullarda Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Talim Terbiye Kurulunun izniyle okutulan Türkçe ders kitaplarının, Türkçe öğrenci çalışma kitaplarının içinde yer alan görsellerin toplumsal cinsiyet açısından incelenmesidir. MEB tarafından okullarda ders kitabı olarak kullanılmasına izin verilen bütün Türkçe ders kitapları ve öğrenci çalışma kitapları araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. 2012-2013 eğitim öğretim ders yılı başında MEB tarafından ülke genelinde dağıtılan ve bakanlığın internet sitesinde listesi yayımlanan bütün (20 adet) ortaokul Türkçe ders kitapları ve Türkçe öğrenci çalışma kitapları araştırmanın örneklemi olarak belirlenmiştir. Araştırmanın veri analizi “içerik çözümlemesi” yöntemi ile gerçekleştirilmiş, bu amaçla ders kitaplarının görselleri çocuk ve yetişkin figürlerin “kimlerle, hangi eylemler içinde, hangi mekânlarda ve hangi tür nesnelerle” birlikte gösterildiği açısından incelenmiştir. Nitel veri analizi sonucunda elde edilen bulgular ışığında incelenen kitapların görsellerinde daha çok erkeklerin ve oğlanların görünür kılındığı, cinsiyete göre karakterlerin toplumsal cinsiyet kalıpyargılarıyla uyum içinde resmedildiği görülmektedir. Kadınların daha çok “anne, öğretmen, hemşire” gibi rollerde gösterilmesi de dikkat çekmektedir. Bu sonuçlara göre, Türkçe ders ve çalışma kitaplarında öğrencilere geleneksel toplumsal cinsiyet rollerinin sunulduğu ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin yeniden üretildiği görülmektedir. Bu yüzden, ders kitaplarını hazırlayanların, denetleyenlerin ve Türkçe öğretmenlerinin bu konuda daha özenli davranması gerekmektedir. Ayrıca benzer çalışmaların artırılması konuyla ilgili eğitim ortamlarının dikkatini çekmek açısından yararlı olacaktır.

It seems that there are very few research themes in sociolinguistics that have been as thoroughly explored as gender representation in educational materials (notably in EFL textbooks). However, relatively little attention has been paid to how learners themselves perceive the images of men and women in teaching resources. T he present contribution has been written in an attempt to fill this gap. Drawing on the findings of two small-scale survey studies conducted among Polish university students, it addresses two major issues. T he first one concerns the extent to which the choice of male or female-gendered sentence subjects in EFL grammar course books matches the learners’ associations and expectations. The other one, focusing specifically on attitudes to gender representation, seeks to demonstrate how the students view the ways male and female characters are portrayed in constructed examples of usage and practice sentences from English grammar textbooks. Both studies provide some indications of how EFL learners’ needs and expectations can be better addressed in teaching materials

Both gender and sexuality are still tabooed concepts in Poland and consequently they take on special significance in the local context of education. In this presentation we look into the context of the Polish EFL classroom to discuss how various gender and sexuality discourses emerge in the EFL textbooks and classroom interactions. In particular we focus on the role of teachers as (potential) mediators of classroom interactions (see Sunderland et al. 2002) as well as ‘surfacing’ of (dominant) gender ideologies and its consequences for the ongoing classroom work. We also look into students’ and teachers’ negotiations and contestations of gendered ideologies within the classroom setting. The data to be discussed in this presentation were collected for the British Council-funded project entitled “Investigating gender and sexuality in the ESL classroom: Raising publishers’, teachers’ and students’ awareness” and comprise EFL textbooks, audio-recorded classroom interactions, focus groups with teachers and students as well as interviews with the Ministry of Education textbooks reviewers. Data analysis reveals how the Polish EFL classroom tends to be constructed as a highly gendered social space where emphasized femininity and hegemonic masculinity (Connell 1987) are drawn on to facilitate the process of teaching and learning. The analysis also shows heavy reliance on heteronormative discourse (high degree of heteronormativity, see Sunderland (2015)) constructed in the analyzed EFL materials and classroom interactions. In the spirit of thinking practically and looking locally (Eckert and McConnell-Ginet 1992), tentative guidelines for language education practitioners – as regards normalizing diversity (Gray 2013) in general and the teaching of gender diversity and sexual diversity in particular as part of ELT – will be offered.

In this study, societal gender roles in the Turkish School Books used in the 6th grade of elementary Schools are examined. In order to determined societal sexual roles in the texts and visuals in the books, Content Analysis method is used. While the population of this study comprises of Turkish School Books used in elementary schools, the sampling comprises of Turkish School books for 6th grades prepared by Ministry of Education and Koza Publishing. It is found that in both of the books, presented male and female societal sexual roles are under the influence of traditional understanding. It is found that in the books men have more space than women, that among occupational roles men are presented in more various and different occupational groups than women and that women are represented more in-family matters. In the books, regarding in-house roles women are presented to be in the house whereas men are outside as a family member providing the living of the family. In sexual roles regarding personality, women are portrayed as weak and passive and man are portrayed as strong and clever individuals.

Bu çalı
şmada ilköğretim 6. sınıflarda kullanılan Türkçe ders kitaplarında
ortaya çıkan toplumsal cinsiyet rolleri incelenmiş
tir. Kitaplarda yer alan
metinlerdeki ve görsellerdeki toplumsal cinsiyet rollerinin belirlenmesi için içerik
Analizi yöntemi kullanılmı
ştır. Çalış
manın evrenini ilköğretim okullarında
kullanılan Türkçe ders kitapları oluş
tururken örneklemini Milli Eğitim Bakanlığı
ve Koza yayınları tarafından hazırlanan 6. sınıf Türkçe ders kitapları
olu
şturmaktadır. Kitapların ikisinde de kadın ve erkeklere sunulan toplumsal
cinsiyet rollerinin, geleneksel anlayış
ın etkisinde kaldığı belirlenmiş
tir. Kitaplarda,
erkeklerin kadınlardan daha fazla yer aldığı, meslek rollerinde erkeklerin
kadınlara oranla daha farklı ve çeş
itli meslek grupları içerisinde sunulduğu ve aile
içi rollerde kadınların daha fazla temsil edildii belirlenmi
ştir. Kitaplarda ev
i
şleriyle ilgili rollerde kadın evin içinde, erkek ise evin dı
şında ve evin geçimini
sağlayan aile bireyi olarak sunulmu
ştur. Ki
ilikle ilgili cinsiyet rollerinde ise
kadınlar zayıf ve pasif, erkekler güçlü ve zeki bireyler olarak gösterilmiş
tir.

In today's digital economy that is also characterised by international financial crisis, the rapid development of information technology and telecommunications plays a key role in the remodeling of working methods and relationships, creating new trends.
The Information and Communication Technologies (ICT) offer unimaginable, for the past, capabilities of processing the information and new opportunities are emerging in the working environment, as the way, the place and the time of work have been reconfigured.
The ways in which operations are performed up to now, are in great review. Businesses, but employees also, as they understand that through the use of new technologies, such as cloud computing, smart phones, softphones, tablets, notebooks, social media, etc., new possibilities for the execution and completion of the work are available, they look for new, more flexible, ways of working, in order to cope with new challenges.
The most important of these new ways of working, on which this thesis focuses, are Teleworking (telecommuting, e-work), as well as a new trend, internationally known as Activity Based Working / Workplaces (ABW), that has been initiated and developed in Holland, is spreading now rapidly to the other side of the hemisphere, Australia and gradually to the rest of the world, making its first appearance also in Greece.
As it is the first time that the presentation and analysis of this last trend is done in the Greek facts, this thesis could be described as original.
The aim of the thesis is to explore the working methods in the modern era of the digital economy and the new trends in the workplace.
The main objectives are to identify and verify that, through the use of new technologies, new work models appear, the flexibility in the execution of work and cooperation between workers increase and finally the cost both for businesses and workers is reduced (win-win situation).
The methodology that has been followed is literature research initially and then the presentation of two (2) case studies, concerning the headquarters in two different countries of the same multinational company, Microsoft.
The main results from the comparison of the above case studies show that, in both headquarters, there were common problems to solve, mainly the improvement of the employee satisfaction, as well as the increase of productivity, which were encountered in similar ways, by adopting flexible and innovative working models and they were both successful, giving an example to other companies of the same or other disciplines.
The thesis concludes that, in the modern digital age, business needs and lifestyles have changed and new, more flexible working models, which turn the maximum potential of technology to advantage, in order to emerge the human potential, is more necessary than ever.

Gender stereotyping in educational materials (especially in EFL textbooks) has been a common theme in linguistic research (cf., e. g., Hellinger 1980; Porreca 1984; Freebody/Baker 1987; Sunderland 1994; Lee/Collins 2010). However, very little attention has been paid to the representation of men and women in EFL/ESL grammar textbooks; i. e. the way both genders are portrayed in constructed examples of usage and practice sentences. The present contribution is intended to fill this gap. The paper investigates the scope of gender stereotyping from a diachronic perspective: it seeks to demonstrate whether and how the images of men and women have changed following the dissemination of guidelines for non-sexist language and equal treatment of the two genders in English language educational materials. To this aim, two corpora have been compiled. The first one includes sentences derived from three EFL textbooks published in the 1970s and 1980s, while the other one contains analogous data from three 21st century titles. The contrastive analysis of the sentences in the two corpora across 11 semantic domains has found that the recently published grammar textbooks portray the two genders in a much less stereotyped way than the 20th century course books.

Bu çalı mada ilkö retim ve ortaö retim kurumlarında zorunlu olarak okutulan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi derslerinde ortaya konulan aile tasavvuru ele alınmı tır. Bu ba lamda önce aileyle ilgili bir takım temel bilgilere yer verilmi ; daha sonra ailenin neden e itimin gündeminde yer aldı ı konusuna de inilmi tir. Ardından din derslerinde ailenin ve aile içi ili kilerin ele alını biçimi üzerinde durulmu tur. Çalı ma sonunda aile anlatımının bu derslerin temel hedeflerinden biri olarak görüldü ü tespit edilmi tir. Ayrıca ailenin, toplumun temel birimi olarak kurgulandı ı; buna paralel olarak aile içi ili ikler aracılı ıyla toplumsal ili kilerin düzenlenmesinin ana temalardan biri oldu u görülmü tür. Bu hedef do rultusunda ba ta slam olmak üzere çe itli dini kaynaklara sıklıkla atıf yapıldı ı belirlenmi tir.Bu ekilde, Türk e itim sisteminde din kurumu aile konusu için temel bir do rulayıcı otorite haline gelmi tir.

Ders kitaplarının hazırlanmasında önemli hususlardan biri kelime hazinesidir. Türkçe ders kitapları, kelime hazinesi bakımından bazı kriterler gözetilerek hazırlanmalıdır. Türkçe ders kitapları toplam ve farklı kelime sayısı bakımından ö rencilerin seviyelerine uyumlu olmalıdır. Toplam ve farklı kelime sayısı uyumunun yanında, metinlerde kullanılan kelimeler de ö renci seviyesine uygun olmalıdır. E itim sürecinde, ö rencilere kelime hazinesi kazandırmada ders kitapları birincil kaynaktır. Bu sebeple ders kitaplarının hazırlanması kelime hazinesi bakımından da bir planlamayı zorunlu kılmaktadır. lkö retim sürecinde ö rencilere ortak kelime hazinesi kazandırılması da önemli bir husustur. Ö rencilerin ortak kelime hazinesine sahip olması, toplumsal uzla maya ve insanlarımız arasındaki ileti im kalitesinin artmasına katkı sa layacaktır. Bu sebeple farklı yayın evleri tarafından hazırlanan Türkçe ders kitaplarının kelime hazinesi bakımından yüksek düzeyli bir ortak paydaya sahip olması gerekmektedir. Bu çalı mada iki farklı yayınevi tarafından hazırlanmı olan ilkö retim sekizinci sınıf Türkçe ders kitabının kelime hazinesi bakımından niceli i ve ders kitaplarındaki ortak kelime hazinesinin, ilkö retim ikinci kademedeki ö rencilerin kelime hazinesine uygunlu u de erlendirilmi tir.

Bu çalı manın amacı, toplumcu gerçekçilik çizgisi içinde de erlendirilen, yazar-e itimci Fakir Baykurt'un romanlarının temel izleklerinden biri olan "e itim" izle inin betimlenmesidir. Bu amaç do rultusunda yazarın tüm romanlarında kullandı ı sözvarlı ı ögelerine yaslanılarak e itim izle iyle ilgili bir sözlüksel alan çalı ması yapılmı tır. Olu turulan bu sözlüksel alana ba lı kalınarak yazarın ele alınan tüm yapıtları, sanat anlayı ı ve felsefesi de göz önünde bulundurularak e itim izle i betimlenmeye çalı ılmı tır. Baykurt e itimin toplumu de i tirme ve geli tirme gücüne inanır. Yazara göre e itimin amacı halkı uyarmak ve bilinçlendirmek olmalıdır.Yazar romanlarında e itimin bu i levi üzerinde durmu ve e itim izle ini bu do rultuda i leyip geli tirmi tir.

Biz, politik yapının erkekler tarafından erkekler için dü ünüldü ü, kadınların çok az yararlanabildi i geleneksel bir toplumda ya ıyoruz. Demokratik haklar, politikaya, seçimlere katılma yolu ile etki etme ansı, geleneksel yapı ve ekonomik gücü elinde tutan azınlık tarafından yıpratılıyor. Ekonomide ve politikada genellikle erkeklerden olu an bir azınlık, neyin, ne artlar altında üretilece ine, reklamının yapılaca ına, ara tırılaca ına, bulunaca ına karar veriyor. Ba tan beri bütün dünyada, geleneksel toplumlarda kadınlara erkeklerden daha az de er verildi i ve her konuda erkeklere hizmet etmesi beklendi i biliniyor. Bu geleneksel sistem iddet yoluyla korunuyor.