HALET-İ RUHİYE, SERGİ KATALOĞU

Orta Çağ İtalya'sında Müslüman Şehir Lucera: Tehcir, Himaye ve Tasfiye (The Muslim City of Lucera in Medieval Italy: Deportation, Patronage, and Eradication), 2025

This study examines the transformation of Lucera, located in southern Italy in the 13th century, into a Muslim settlement as a result of the relocation of Muslims who had been expelled from Sicily. It explores the roles Lucera assumed with this identity and its ultimate demise. Lucera, which has not been adequately examined by scholars in the field of Islamic history, represents a unique chapter in medieval European history. In Turkish academic literature, for example, Lucera has been mentioned only as the final destination of the exiled Muslims from Sicily, without being subject to a detailed examination. Following the Norman conquest of Sicily and subsequent Hohenstaufen rule, Frederick II forcibly resettled Sicilian Muslims to Lucera as part of a broader strategy to control and utilize this population. This forced exile was different from others in that the population was moved not to the exteriors of the borders of the ruling country, but to the heart of southern Italy. Established as a Muslim enclave, Lucera thrived economically and militarily, contributing significantly to the crown while maintaining its Islamic identity within an otherwise missionary Christian geopolitical landscape. During this period, Lucera became a significant center that contributed economically to the ruling Hohenstaufen and Angevin dynasties of southern Italy through tax revenues and military services. Its agricultural productivity, particularly in wheat, wine, and olive oil, alongside its skilled artisanal crafts and trade, made it indispensable to the crown. The city also served as a critical military outpost, supplying trained archers and soldiers who played pivotal roles in royal armies. As there are limited historical and archeological materials that would enlighten modern historians as to the nature of the Muslim culture in the city, one cannot be certain as to how Islam shaped the lives of the residents. However, it is known that the city had a mosque, the call to prayer was made, and madrasa was probably established. In any case, the Islamic character of the population was sufficiently distinct to provoke Papal discontent, rendering this Muslim settlement precariously positioned within the volatile political landscape of 13th century southern Europe. Drawing from royal correspondences, archival materials, and contemporary narratives, this study reconsiders the settlement's trajectory from its establishment to its annihilation in 1300 under Charles II of Anjou. It evaluates Lucera’s socio-political and economic structures, exploring how the settlement functioned as an integrated yet segregated entity within the kingdom. It also examines the different explanations speculated by historians on the motivations for Lucera’s destruction. Earlier scholarship often attributed this event to religious zeal and political considerations, casting Charles II as a devout crusader aligned with the Papacy in his efforts to eradicate the Muslim presence. While this perspective holds merit, it oversimplifies the multifaceted reasons behind Lucera’s demise. Other historians have pointed to the financial gains the crown might have secured from liquidating Lucera’s assets, including its goods and population. More recent studies have sought to contextualize this seemingly irrational act within the framework of state-building efforts. These different interpretations are the result of a lack of concrete historical evidence aside from the textual correspondence containing royal decrees concerning Lucera as well as letters exchanged with the Papacy. While these sources offer rich material that helps reconstruct the political and social history of Muslim Lucera, they reflect the biases and rhetoric of ruling elites, resulting in skewed perspectives. Acknowledging the limitations posed by such availability bias, this article evaluates the competing explanations for Lucera’s destruction. It proposes that the attack was a tactical decision by Charles II, driven by the volatile political environment of shifting loyalties and allegiances. It suggests that, in an effort to convert a perceived vulnerability into a strategic advantage, Charles II executed a well-planned liquidation of Muslim Lucera decision that, in the years following, created significant challenges to the welfare of the Angevin throne.

Ortadoğu ve Göç, 2020

Özet Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatının öncü yazarlarından olan Refik Halit Karay'ın eserlerinde sürgün ve sürgün edebiyatı önemli bir yer tutar. Hayatının büyük bir bölümünü sürgünlerde geçiren yazar, sürgün dönemi tecrübelerini hikâye ve romanlarında kendi gözlemlerinden hareketle kurgu dünyasına taşır. Sürgün yıllarının ikinci dönemini oluşturan Beyrut, Şam ve Halep günlerindeki gözlemlerini yansıtan Sürgün romanında Orta Doğu coğrafyası insanları ile birlikte gerçekçi bir şekilde sunulur. Sürgün romanı başkişi Hilmi Efendi'nin sürgün olarak gönderildiği Beyrut'taki hayatı ve ardından Şam ve Halep'te yaşadıkları çerçevesinde ilerler. Romanda, Beyrut'un çok kültürlü yapısıyla bir deniz şehri oluşu üzerinde durulur. Şam, Arap ırkının hâkimiyeti altında bir şehir olarak tasvir edilir. Halep ise Türklere daha yakın bir kültürel doku barındıran yapısıyla aktarılır. Romanın başkişisi Hilmi Efendi ve arkadaşı İrfan Bey aracılığıyla okurun dikkatine sunulan bu şehirlerdeki hayat, iklim özellikleri, mimari, insan tipolojisi, gelenekler ve alışkanlıklar gibi kültürü oluşturan etmenler ışığında betimlenirken bir Orta Doğu profili ortaya konur.

Dağlık Karabağ; Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) döneminde Azerbaycan’a bağlı özerk bir bölgeydi, 1991 yılında SSCB’nin dağılması akabinde uluslararası bir krizin konusu oldu. Rusya’nın ermeni nüfusunu yapay olarak artırdığı dağlık karabağ , ermeni halkının ve daha sonraki yıllarda kurulacak olan Ermenistan devletinin gündemine girdi. bir çok develetten oluĢan SSCB döneminde ve öncesinde karabağ azerbaycana aitti. Bölge nufusuda Azerilerden oluĢuyordu. Ama daha sonrasında SSCB nin sürgün ve ayrıĢtırma politikalarından dolayı bölgedeki ermeni nüfusu yapay olarak artmıĢtır.SSCB nin dağpılmasında sonra bölge hukuki olarak bölge Azerbaycan toprağıdır..Lakin Ermenistan burada hak idda etmiĢtir.Bu ortam çok geçmeden bir savaĢı doğurmuĢtur. BaĢlayan bu savaĢı adı tarihe karabağ savaĢı olarak geçecek ve tarihte derin izler bırakan bir olaya neden olacaktı HOCALI KATLĠAMI na neden olacaktı.SavaĢta ermeniler rusya ordusu tarafından desteklenmiĢti 366. Rus motorize alayı tarafından desteklenen ermeni birlikleri 26 subat 1992de kutĢatma altında tutukları hocalıya girdi. Tarihte eĢine az rastlanır bir vahĢet yaĢandı azerbaycanın o küçük kasabsında. 1300 kiĢi Canice ve vahĢice öldürüldü.1275 kiĢi insanlık dıĢı koĢullarda esir alındı. 25 çocuk o gün hem öksüz hem yetim , 130 çocuğunda ya öksüz yada yetim kaldığı bir katliam gerçekleĢti.Bu insanlık dıĢı olayın adı Hocalı katliamı olarak kaldı. 26.yılına girilen hocalı katliamının , halen daha hukuken Azerbaycan topraklarının 5 te 1 ermenistan iĢgali altındadır. Ve ne üzücü ki hala daha bu katliamın sorumluları bir cezai süreç tabi değiller.iĢgal altındaki vatanlarında uzaklaĢtırılan 1milyona yakın Azeri yurtlarında uzaktalar. 150 ye yakına azerinin akıbeti hâlâ daha belli değil.Bu çalıĢma bu olaylar silsilesini daha iyi anlatmak için derlenmiĢtir.

Makale, 2019

HOCALI KATLİAMI'NA GİDEN SÜREÇ VE TÜRK BASININDA HOCALI KATLİAMI Elşad EYVAZLI * Özet Yüzlerce yıldır bir arada yaşayan Azerbaycan Türkleri ile Ermenilerin sorunsuz devam eden birliktelikleri, son iki yüzyıla gelindiğinde sıkıntılı evrelere girmiştir. Bu süreçlerin başlangıcını Rusya'nın sınırlarını durmaksızın genişletmesi ile birlikte bu halkların yaşamakta olduğu Güney Kafkasya bölgesine kadar olan genişlemesinin hemen sonrasına dayandırabiliriz. Rusya bu bölgede kalıcı olmak istemiştir; Osmanlı Devleti ile olan çekişmeli ilişkilerinde bölgenin arz ettiği stratejik önem dolayısıyla ve özellikle de Azerbaycan'ın zengin petrol ve doğal gaz kaynaklarının kendine sağlayacağı ekonomik güç hasebiyle. Bu zenginliği tek başına Rusya'ya kaptırmak çekincesiyle ve yine Rusya'nın genişlemesini kendilerinin sömürge devletleriyle ilişkilerine zarar verebileceği endişesiyle hareket eden bir kısım Batılı devletin de işin içine girmesiyle Hıristiyan Ermeniler ile Müslüman Türklerin ilişkileri farklı bir seyir takip etmeye zorlanmıştır. Hocalı Katliamı da bu sürecin çok yakın bir zamanda gerçekleşmiş bir hazin sonucudur. Bu çalışmada, Türkiye'de yazılı basında Hocalı Katliamına dair haberler incelenmiştir. Çalışma 2018 ve 2019 (Kasım ayına kadar) yılında ana akım gazetelerden seçilen iki gazetenin ikişer yıllık sayıları taranarak gerçekleştirilmiştir. Amaç, Türk basınında "konunun ne sıklıkla ve hangi içerikle gündeme taşındığını tespit etmektir.

2018

Turkiye cografyasinda jeomorfolojik sekiller acisindan her zaman ilgi ceken olusumlardan bir tanesi de selalelerdir. Oyle ki ulkemizin bircok selalesi artik cografya ile akademik anlamda ilgilenmeyen insanlarin dahi hakkinda bilgi sahibi olmasini saglayacak kadar taninmis, tanitilmistir. (Kapuzbasi Şelaleleri (Yahyali/Kayseri), Kursunlu, Manavgat Şelaleleri (Antalya) vb. Ancak halen ulkemizde tanitimi yapilmamis irili ufakli bircok dogal selale de vardir. Bu calismada henuz tanitimi yapilmamis bir selalenin tanitimi yapilacaktir. Gumushane Il merkezinde yer alan Halgent Şelalesi Eskibaglar mahallesinde yer almaktadir. Yaklasik olarak 30 metre yuksekten dusen goruntusu ile izleyicisini etkileyen bu selale, karayollari(tuneller) calismasi yapilmadan once daha ic kisimlara dogru ulasan cok daha gosterisli manzaralar sunan bir gorunume sahip iken bu gun maalesef tunellerin giris kismina sikisip kalmis durumdadir. Halgent Şelalesi cevresi onemli turistik po...