Legal Maxims in Ottoman Law (Literature and Functions)
https://doi.org/10.26650/ANNALES.2025.76.0004Abstract
Annales de la Faculté de Droit d'Istanbul 76 (2025), 81-111.
References (126)
- Kaşıkçı (n 41) 38.
- Mustafa Baktır, İslam Hukukunda Külli Kaideler (Unpublished Post-doctoral Thesis, 1988) 55.
- Ekrem Buğra Ekinci, Ahmed Cevdet Paşa ve Mecelle'den Düsturlar (IQ Kültür Sanat Yayınları 2021) 82.
- Hıfzı Veldet Velidedeoğlu, 'Kanunlaştırma Hareketleri ve Tanzimat', in Tanzimat I (Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları 1999) 194; Kızılkaya (n 3) 298-299. There is also a view that the maxims of the Majalla are listed in a consistent manner, that each group expresses a legal theory despite the lack of subheadings, and that their number is small, although it is obvious that some of them were added later. See Fawzy Shaban Elgariani, Al-Qawaʻid al-Fiqhiyyah (Islamic Legal Maxims): Concept, Functions, History, Classifications and Application to Contemporary Medical Issues (Unpublished PhD Thesis 2012) 195.
- Baktır (n 46) 56. A recent study pursues this question with the help of data science: Intisar Rabb & Yusuf Celik, 'Experiments in Tracking Canons across the Mecelle', Islamic Law Blog (16 March 2022) (https://islamiclaw.blog/2022/03/16/works- in-progress-experiments-in-tracking-canons-across-the-mecelle/)
- Kemal Gözler, 'Yorum İlkeleri', in Anayasa Hukukunda Yorum ve Norm Somutlaşması (Türkiye Barolar Birliği Yayınları 2013) 19; Sevtap Metin, Hukuk Normunun Yorumu (Unpublished PhD Thesis 2002) 286.
- Gözler (n 50) 28.
- Kasım Kopuz, Reproduction of The Ottoman Legal Knowledge: The Case Of Ibrahim Al-Halabi's Multaqa Al-Abhur and Defining The Concept of Baghy in Commentarial Writings on It (16th to 18th Centuries) (Unpublished PhD Thesis 2019) IV.
- For this perspective on commentaries, see William Smyth, 'Controversy in a Tradition of Commentary: The Academic Legacy of Al-Saqqaki's Miftah Al-Ulum' 112 4 (1992) Journal of the American Oriental Society 589. Eyyüp Said Kaya, 'Şerh (Fıkıh)' in 38 DİA (2010) 560 (https://islamansiklopedisi.org.tr/serh#4-fikih).
- Baktır (n 46) 56.
- Elgariani (n 48) 191.
- See Kibar Karadeniz, Mahkeme-i Şer'iyye ve Mecelle Projesi Özelinde Rusya Muslimların İslam Hukuku Faaliyetleri (1788-1918) (Emin Yayınları 2023) 185.
- Nurali, Sultan Abdülhamid'in Sarayında (Bir Tatar Müderrisin İstanbul, Bursa ve Surre Alayı ile Hac Hatıraları), Ömer Hakan Özalp (ed), (İşaret Yayınları 2021) 71, 82, 118.
- Nurali (n 72) 2.
- Nurali (n 72) 21.
- He obtained a licence in July 1904 for the printing and publication of the work. BOA, MF.MKT., nr. 790/17, 23.04.1322.
- Mustafa Nazmi, Temsīl-i Kavāid ve Zavābıt-ı İlm-i Hukuk (Şirket-i Mürettibiye Matbaası 1323/1907).
- Mustafa Nazmi (n 78) 71, 102.
- İbrahim Yağız, Mustafa Nazmi'nin Temsil-i Kavaid ve Zavabit-i İlm-i Hukuk Adlı Eseri (Unpublished Master Thesis 2019) 18 and the comparison table of Majalla and Ashbāh in Annex-1.
- Yağız (n 80) 19.
- Ferhat Koca, 'Musa Carullah Bigiyef Hakkında Bir Nice Söz' in Kavaid-i Fıkhiyye (İslam Hukukunun Genel İlkeleri) F Koca and F Karataş and A Y Küçüktiryaki (ed), (Ankara Okulu Yayınları 2018) 55.
- See Şükrü Özen, 'Osmanlı Dönemi Fetva Literatürü' 5 (2005)Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 335; on the emergence of Ottoman Turkish as a language of law from the 15th century onwards, this language's struggle for existence against Arabic, its acquisition of a public quality that could be shared by the public, and the role of fatwas in this context, see Himmet Taşkömür, '16. Yüzyıl Osmanlı Kültür ve Düşünce Hayatı Üzerine Bazı Gözlemler' A H Furat and N K Yorulmaz and O S A (ed), Sahn-ı Semân'dan Dârülfünûn'a Osmanlı'da İlim ve Fikir Dünyası Âlimler, Müesseseler ve Fikrî Eserler (XVIII. Yüzyıl) (Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları 2018) 29-36.
- Kızılkaya (n 3) 421.
- See Halil İnalcık, 'Kanunname' in 24 DİA (2001) 333 (https://islamansiklopedisi.org.tr/kanunname).
- Kanunname-i Al-i Osman, Mehmed Arif (ed.), (Ahmed İhsan ve Şürekası Matbaası 1329/1911) 27.
- Aydın (n 86) 115.
- For the discourses that can be based on the maxims and their analyses, see Mehmet Akman, Osmanlı Devleti'nde Kardeş Katli (Eren Yayınları 1997) 150-156.
- Abdurrahman Atçıl, 'Memlükler'den Osmanlılar'a Geçişte Mısır'da Adlî Teşkilat ve Hukuk (922-931/1517-1525)', 38 (2017) İslam Araştırmaları Dergisi 89.
- Yörük (n 61) 19-22.
- 101 This school can be considered as the first version of Istanbul University Faculty of Law in terms of the organisation of legal education in Istanbul. See Fethi Gedikli, 'İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ne Zaman Kuruldu?' 69 1-2 (2011) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 91.
- Vahit Cemil Urhan, 'Selânik Hukuk Mektebi (1907-1913)' in Balkan Tarihi Araştırmaları I, Bülent Akyay (ed), (Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Yayınları 2021) 349.
- Yasin Yılmaz and Mehmet Kiremitci, 'Konya Hukuk Mektebi'nde Anayasa Hukuku Dersleri' 68 (2022) Adalet Dergisi 285.
- Abdullah Cengiz, 'Bağdat Hukuk Mektebi' 34 (2023) Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 186. 106 Ayoub (n 8) 19.
- Fethi Gedikli, 'Hukuki Düşünce yahut Cumhuriyetin Hukuk Devrimi -Bedevilikten Medeniliğe Geçiş-', in Tanzimat'tan Günümüze Türk Düşüncesi (Nobel Yayınları 2015) 893..
- The most important development that broke the dominance of Arabic in the field of Islamic law was the preparation of the Majalla in Turkish. See Suraiya Faroqhi, Osmanlı Kültürü ve Gündelik Yaşam (Ortaçağdan Yirminci Yüzyıla) Elif Kılıç (trans.), (Tarih Vakfı Yurt Yayınları 2005) 32.
- Fethi Gedikli, Hukuk Dili ve Adli Yazışmalar (İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Yayınları 2019) 76.
- Edhem Eldem, Mitler, Gerçekler ve Yöntem (Osmanlı Tarihinde Aklıma Takılanlar) (Tarih Vakfı Yurt Yayınları 2018) 284.
- Avi Rubin, Ottoman Nizamiye Courts (Law and Modernity) (Palgrave Macmillan 2011) 156.
- See Ayhan Ceylan, Meşveret Düşüncesi ve Uygulaması in Türk Hukuk Tarihinde Meşveret Düşüncesi ve Uygulama (Unpublished PhD Thesis 1998) 139; Bedri Gencer, Hikmet Kavşağında Edmund Burke ile Ahmed Cevdet (Melisa Matbaacılık 2011) 141-142; İrem Diler, Ahmed Cevdet Paşa'nın Devlet, Hukuk ve Yeni Osmanlılarla Karşılaştırmalı Olarak Anayasa Görüşü (Unpublished Master's Thesis 2019) 69.
- Ahmed Cevdet, Tezākir, C Baysun (ed), (Türk Tarih Kurumu Yayınları 1991).
- Ahmed Hamdi Şirvani, Lawāmi' al-Daqā'iq fī Tarjamat Majāmi al-Haqā'iq, H Örs and S E Örs (ed) (Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı 2017).
- Akgündüz A, 'Mustafa Hulusi Güzelhisari' in Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA) 14 (1996) 331.
- Akgündüz A, Osmanlı Kanunnameleri ve Hukukî Tahlilleri (Fey Vakfı ve Osmanlı Araştırmaları Vakfı 1990-1996).
- Akiba J, 'A New School for Qadis: Education of the Sharia Judges in the Late Ottoman Empire' 35 (2003) Turcica 125.
- Akman M, Osmanlı Devleti'nde Kardeş Katli (Eren Yayınları 1997).
- Ali Suavi, Arabî Ibare Usûlü'l-Fıkh Nâm Risalenin Tercümesi (Mukhbir Office 1868).
- Amiri R S, Legal Maxims in Islamic Jurisprudence (Their History, Character and Significance) (Unpublished PhD Thesis 2003).
- Ardıç N, Islam and the Politics of Secularism: the Caliphate and Middle Eastern Modernisation in the early 20th Century (Routledge 2012).
- Atçıl A, 'Memlükler'den Osmanlılar'a Geçişte Mısır'da Adlî Teşkilat ve Hukuk (922-931/1517- 1525)
- Aydın M A, 'Mecelle-i Ahkam-ı Adliyye' in DİA 28 (2003) 231.
- Aydın M A, Osmanlı Hukuku (Devlet-i Aliyye'nin Temeli) (İSAM Yayınları 2020).
- Ayoub S, Law, Empire, and the Sultan (Ottoman Imperial Authority and Late Hanafi Jurisprudence) (Oxford University Press 2020).
- Azak N, Ebu Said el-Hadimî'nin Mecamiu'l-Hakâik Adlı Eserindeki Kavâid-i Külliye'nin İslam Hukukunun Temel Kaideleri İçindeki Yeri ve Önemi (Unpublished Master Thesis 2010).
- Azak N, 'Kavâʿid-i Fıkhıyyede Bir Literatür İncelemesi: İbn Nüceym'in el-Eşbâh ve'n-Nezâir'i ve Üzerine Yapılan Çalışmalar' 3/2 (2020) Tahkik İslami İlimler Araştırma ve Neşir Dergisi 547.
- Baktır M, İslam Hukukunda Külli Kaideler (Unpublished Post-doctoral Thesis 1988).
- Bedir M, 'Geleneğin Son Halkası: Hâdimî'nin Mecâmi'ü'l-Hakâ'ik adlı Eseri ve Usul'de Güncel Bilgi Meselesi ya da Bugün Fıkıh Usulünü Hangi Eserlerden Okumalıyız?' A H Furat and N K Yorulmaz and O S A (ed), Sahn-ı Semân'dan Dârülfünûn'a Osmanlı'da İlim ve Fikir Dünyası Âlimler, Müesseseler ve Fikrî Eserler (XVIII. Yüzyıl) (Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları 2018).
- Bigiyef M S, Kavaid-i Fıkhiye: Ahkam-ı Şer'iye Mecellesine Medhal Olmak Sıfatıyla, Ahmad al- İshaki (ed), (Örnek Matbaası 1327/1910).
- Burak G, The Second Formation of Islamic Law: The Hanafi School in the Early Modern Ottoman Empire (Cambridge University Press 2015).
- Bursalı M T, Osmanlı Müellifleri, A F Yavuz and İ Özen (ed), (Yaylacık Matbaası 1972).
- Cengiz A, 'Bağdat Hukuk Mektebi' 34 (2023) Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 186.
- Ceylan A, Meşveret Düşüncesi ve Uygulaması in Türk Hukuk Tarihinde Meşveret Düşüncesi ve Uygulama (Unpublished PhD Thesis 1998).
- Cici R, Osmanlı Dönemi İslam Hukuku Çalışmaları (Kuruluştan Fatih Devrinin Sonuna Kadar) (Arasta 2001).
- Çeker O, 'Ebû Saîd Muhammed el-Hâdimî'nin Mecâmiu'l-Hakâik Adlı Eseri' 8 (1998) Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 43.
- Çelik H, Ali Suavi ve Dönemi (İletişim Yayınları 2021).
- Diler İ, Ahmed Cevdet Paşa'nın Devlet, Hukuk ve Yeni Osmanlılarla Karşılaştırmalı Olarak Anayasa Görüşü (Unpublished Master's Thesis 2019).
- Ebussuud Efendi, 'Taqrīz', in Ibn Nujaym, al-Ashbāh wa-al-Nazāir, Süleymaniye Library (Esad Efendi) 521 (969) 3a.
- Ekinci E B, Ahmed Cevdet Paşa ve Mecelle'den Düsturlar (IQ Kültür Sanat Yayınları 2021).
- Eldem E, Mitler, Gerçekler ve Yöntem (Osmanlı Tarihinde Aklıma Takılanlar) (Tarih Vakfı Yurt Yayınları 2018).
- Elgariani F S, Al-Qawaʻid al-Fiqhiyyah (Islamic Legal Maxims): Concept, Functions, History, Classifications and Application to Contemporary Medical Issues (Unpublished PhD Thesis 2012). Erdem S, 'Ali Suavi'nin Usûl-i Fıkha Dair Bir Risalesi' 2 (1998) Divan 283.
- Erdem S, 'Türkçede Mecelle Literatürü' 3 5 (2005) Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 673.
- Erdem S, Tanzimat Sonrası Osmanlı Hukuk Düşüncesinde Fıkıh Usulü Kavramları ve Modern Yaklaşımlar (Unpublished PhD Thesis 2003).
- Faroqhi S, Osmanlı Kültürü ve Gündelik Yaşam (Ortaçağdan Yirminci Yüzyıla) Elif Kılıç (trans.), (Tarih Vakfı Yurt Yayınları 2005).
- Gedikli F, 'Hukuki Düşünce yahut Cumhuriyetin Hukuk Devrimi -Bedevilikten Medeniliğe Geçiş-', in Tanzimat'tan Günümüze Türk Düşüncesi (Nobel Yayınları 2015) 893.
- Gedikli F, 'İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ne Zaman Kuruldu?' 69 1-2 (2011) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 91.
- Gedikli F, 'Osmanlı Hukuk Tarihi Kaynağı Olarak Şer'iyye Sicilleri' 3 5 (2005) Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 187.
- Gedikli F, Hukuk Dili ve Adli Yazışmalar (İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Yayınları 2019).
- Gencer B, Hikmet Kavşağında Edmund Burke ile Ahmed Cevdet (Melisa Matbaacılık 2011).
- Gözler K, 'Yorum İlkeleri', in Anayasa Hukukunda Yorum ve Norm Somutlaşması (Türkiye Barolar Birliği Yayınları 2013) 19.
- Gözler K, 'Hukuk Kelimesi Kaç Yaşında? Etimoloji Bize Ne Söyler', www.anayasa.gen.tr/hukuk- kac-yasinda.htm (31.07.2019).
- Hallaq W, Shari'a: Theory, Practice, Transformations (Cambridge University Press 2009).
- Harries J, Law and Empire in Late Antiquity (Cambridge University Press 1999).
- Ibn al-Hāzim Farīd, Te'sisü'n-Nazar ve Ruhu'l-Fıkh (Mizanu'l-Hukuk Matbaası 1328/1912).
- İnalcık H, 'Kanunname' in 24 DİA (2001) 333.
- İpşirli M, 'Ebusaid Mehmed Efendi' in 10 DİA (1994) 281.
- Kamali M H, 'Legal Maxims and Other Genres of Literature in Islamic Jurisprudence' 20 1 (2006) Arab Law Quarterly 77.
- Kara İ, İslamcıların Siyasi Görüşleri 1 (Hilafet ve Meşrutiyet) (Dergah Yayınları 2014).
- Kara İ, İlim Bilmez Tarih Hatırlamaz: Şerh ve Haşiye Meselesine Dair Birkaç Not (Dergah Yayınları 2021).
- Karadeniz K, Mahkeme-i Şer'iyye ve Mecelle Projesi Özelinde Rusya Muslimların İslam Hukuku Faaliyetleri (1788-1918) (Emin Yayınları 2023).
- Karagöz F G, The Evolution of Kanunname Writing in the 16th and 17th Century-Ottoman Empire: A Comparison of Kanun-ı Osmanî of Beyazid and Kanunname-i Cedid (Unpublished Master's Thesis 2010).
- Kaşıkçı O, İslam ve Osmanlı Hukukunda Mecelle (Osmanlı Araştırmaları Vakfı Yayınları 1997).
- Kaya E S, 'Şerh (Fıkıh)' in 38 DİA (2010) 560.
- Kaya N, 'Karaçelebizâde Abdülaziz Efendi' in 24 DİA (2001) 381.
- Kızılkaya N, Hanefi Mezhebi Bağlamında İslam Hukukunda Küllî Kâideler (Litera Yayınları 2018).
- Koca F, 'Musa Carullah Bigiyef Hakkında Bir Nice Söz' in Kavaid-i Fıkhiyye (İslam Hukukunun Genel İlkeleri) F Koca and F Karataş and A Y Küçüktiryaki (ed), (Ankara Okulu Yayınları 2018)
- Kopus K, Reproduction of The Ottoman Legal Knowledge: The Case Of Ibrahim Al-Halabi's Multaqa Al-Abhur and Defining The Concept of Baghy in Commentarial Writings on It (16th to 18th Centuries) (Unpublished PhD Thesis 2019).
- Mardin E, Medeni Hukuk Cephesinden Ahmet Cevdet Paşa (Adalet Bakanlığı Yayınları 2021).
- Metin S, Hukuk Normunun Yorumu (Unpublished PhD Thesis 2002).
- Mustafa Haşim, Izāh al-Qawā'id (Matbaa-i Amire 1295/1878).
- Mustafa Nazmi, Temsīl-i Kavāid ve Zavābıt-ı İlm-i Hukuk (Şirket-i Mürettibiye Matbaası 1323/1907).
- Nāzirzāde M S, Tartīb al-La'ālī fī Silk al-Amālī, Khalid b. 'Abd al-'Aziz b. Suleiman (ed), (Mektebe al-Rushd 2004).
- Nurali H B, Yüz Kavaid-i Fıkhiye ve Yüz Kavaid-i Usûliye (Delâil ve Mesâilleri ile) (Matbaa-i Kerimiye 1902).
- Nurali H B, Sultan Abdülhamid'in Sarayında (Bir Tatar Müderrisin İstanbul, Bursa ve Surre Alayı ile Hac Hatıraları), Ömer Hakan Özalp (ed), (İşaret Yayınları 2021).
- Okur K H, Osmanlılarda Fıkıh Usûlü Çalışmaları: Hadimi Örneği (Mizan Yayınları 2010).
- Önder M, Büyük Alim Hz. Hadimi (Güven Matbaası 1969).
- Önder A R, 'Atasözlerinde Tüze Kuralları' 1974 Türk Folkloru Araştırmaları Yıllığı/Belleten 109.
- Özel A, Hanefi Fıkıh Alimleri (Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları 2013).
- Özen Ş, 'Osmanlı Dönemi Fetva Literatürü' 5 (2005)Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi 335.
- Rabb I A, Doubt in Islamic Law: A History of Legal Maxims, Interpretation, and Islamic Criminal Law (Cambridge University Press 2015).
- Rubin A, Ottoman Nizamiye Courts (Law and Modernity) (Palgrave Macmillan 2011).
- Saçaklızade M, Tertîbu'l-Ulûm (İlimlerin Tertibi), M R Deri and Z Pak and M A Özdoğan (ed), (Hikemiyat Yayınları 2020).
- Sarıkaya Y, Merkez ile Taşra Arasında Bir Osmanlı Âlimi Ebu Said el-Hâdimî (Kitap Yayınları 2008).
- Shefer-Mossensohn M, Osmanlı'da Bilim (Kültürel Yaratı ve Bilgi Alışverişi) Kübra Oğuz (trans.), (Türkiye İş Bankası Yayınları 2019).
- Smyth W, 'Controversy in a Tradition of Commentary: The Academic Legacy of Al-Saqqaki's Miftah Al-Ulum' 112 4 (1992) Journal of the American Oriental Society 589.
- Süleyman Sırrı, Izāh al-Ashbāh (İkdam Matbaası 1329/1911).
- Taşkömür H, '16. Yüzyıl Osmanlı Kültür ve Düşünce Hayatı Üzerine Bazı Gözlemler' A H Furat and N K Yorulmaz and O S A (ed), Sahn-ı Semân'dan Dârülfünûn'a Osmanlı'da İlim ve Fikir Dünyası Âlimler, Müesseseler ve Fikrî Eserler (XVIII. Yüzyıl) (Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları 2018).
- Uçman A, 'Ali Suavi' in 2 DİA (1989) 445.
- Urhan V C, 'Selânik Hukuk Mektebi (1907-1913)' in Balkan Tarihi Araştırmaları I, Bülent Akyay (ed), (Trakya Üniversitesi Balkan Araştırma Enstitüsü Yayınları 2021) 349.
- Ünaldı B, Sun'ullah Efendi'nin Fetâvâ'sı ve Tahlili (Unpublished Master Thesis 2018).
- Velidedeoğlu H V, 'Kanunlaştırma Hareketleri ve Tanzimat', in Tanzimat I (Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları 1999) 194.
- Yağız İ, Mustafa Nazmi'nin Temsil-i Kavaid ve Zavabit-i İlm-i Hukuk Adlı Eseri (Unpublished Master Thesis 2019).
- Yakut E, Şeyhülislamlık (Kitap Yayınları 2005).
- Yaşaroğlu M K, 'Mecâmiu'l-Hakāik' in 28 DİA (2003) 217.
- Yayla M, 'Ebû Saîd Hâdimî' in 15 DİA (1997) 24-26.
- Yılmaz Y and Kiremitci M, 'Konya Hukuk Mektebi'nde Anayasa Hukuku Dersleri' 68 (2022) Adalet Dergisi 285.
- Yörük A A, Mekteb-i Hukuk'un Kuruluşu ve Faaliyetleri (1878-1900) (Unpublished Master Thesis 2008).
- Yörük A A, Müderris ve Hukukçu Rizeli Hafız Kasım Efendi (II. Meşrutiyet Dönemi Hukuk Eğitiminde Üslup Arayışları) (Dergah Yayınları 2014).