Books by Władysław Kolasa
[Historiography of the Polish press (before 1918) : a scientometric analysis of the field in year... more [Historiography of the Polish press (before 1918) : a scientometric analysis of the field in years 1945-2009]. The topic of this work is historiography of the Polish press, a highly specialized historical field, the distinctive feature of which is its particular area of study (the press and its con¬texts). The scope of this work includes the major areas in which the discipline operates: authors, institutions, methods, and publishing houses, the last component being the main focus. The central object of study are historical publications, seen both as a carrier of know¬ledge (usage perspective) and as a paradigm (methodological perspective). The main objec¬tive of this study is to systematize and evaluate the accumulated research into the history of the Polish press. An attempt is made at establishing, as precisely as possible, 1) research areas and the main problems, 2) level of the quantitative and qualitative processing 3) corpus of authors and 4) various contexts (such as institutional and political ones, among others), which influenced the research. The study is chiefly based on scientometric and bibliometric methods. Their appli¬cation required previous research into the methodology itself, to confirm and justify the sense of using scientometrics in the humanities. The work went in two directions: first, it was aimed at tools construction and evaluation of scientometric and bibliometric theories; secondly, the theories and tools were applied to the research subject (historiography). The main research tool was a special data base (Indeks Cytowań Historiografii Mediów Polskich [ICHMP] – The Citation Index of the History of Polish Media) which records all scientific texts produced in years 1945–2009. The data base includes 24 627 documents connected in the matrix of 63 811 citations, of which 15 041 texts and 46 152 citations are related to the history of the press. The ICHMP data analysis served, in the first place, to prove that essen¬tially historiography is not different from other sciences. Further, a whole range of specific features of historical sciences was identified (e.g. the high ranking position of the book as the main form of results presentation, the dominating section of national languages, a large section of one-author works). A very important factor in representing the research advance¬ment was the special index of citation ≤ half-life. Apart from the scientometric methods, the tools used in this study were also the peer review and historical and press-specialist methods
Papers by Władysław Kolasa
Bibliografia publikacji o prasie za rok 2002 / Władysław Marek Kolasa
Rocznik Historii Prasy Polskiej, 2004
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis, Dec 28, 2021
Reforma nauki polskiej wprowadzona w lipcu 2018 roku ustawą 2.0 zapoczątkowała szereg zmian organ... more Reforma nauki polskiej wprowadzona w lipcu 2018 roku ustawą 2.0 zapoczątkowała szereg zmian organizacyjnych 1 . Jedną z pierwszych był nowy podział dyscyplin 2 , który oparto na systematyce zbliżonej do wykazu Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Zamiast dotychczasowych 8 obszarów wiedzy, 22 dziedzin oraz 102 dyscyplin wprowadzono 8 dziedzin, 44 dyscypliny naukowe i 3 artystyczne. Wskutek zmian na ministerialnym wykazie pojawiła się nowa dyscyplina, "nauki o komunikacji społecznej i mediach", która w istocie powstała z mechanicznego zespolenia trzech dyscyplin: bibliologii i informatologii, nauk o mediach oraz nauki o poznaniu i komunikacji społecznej. Fuzja dyscyplin wywołała w środowisku naukowym żywą dyskusję. W przypadku nauk o komunikacji społecznej i mediach warto odnotować cykl artykułów opublikowanych w "Studiach Medioznawczych", który zapoczątkował tekst Marka Jabłonowskiego i Tomasza Mielczarka 3 . Autorzy dokonali krytycznego przeglądu pól badawczych dyscyplin składowych, zaś w konkluzjach postawili hipotezę, że zmiana ma "charakter formalny i w żadnym stopniu nie narusza paradygmatów dyscyplin pokrewnych: bibliologii i informatologii, nauk o mediach oraz komunikacji społecznej", dodając, że utworzona "federacja ułatwi konstruowanie interdyscyplinarnych zespołów badawczych oraz spożytkowanie dla badań nad mediami i książką zróżnicowanego
The media studies heritage of Marian Gierula (bibliometric and documentation study)
Rocznik Historii Prasy Polskiej, 2020
Statystyka i geografia prasy polskiej 1832–1918
Zeszyty Prasoznawcze, Feb 19, 2016
This article contains a brief description of the development of Polish press in years 1832–1918. ... more This article contains a brief description of the development of Polish press in years 1832–1918. The main aim of the elaboration is to accurately determine its quantitative growth and territorial distribution. The research was conducted on the basis of analysis of all (including the newest) documentation sources. As a result of the research, it has been determined that in years 1832–1864 there had been 626 titles issued within the territory of Poland and the area of emigration, including 185 titles in the Russian Partition, 161 in the Austrian Partition, 130 in the Prussian district and 150 within the emigration territories. After the January Uprising, the development of Polish press became more rapid. In years 1864–1918, there had been 5886 titles printed in Polish. The highest number of titles was issued in Galicia (2323), then in the Russian Partition (2018), while the lowest number – in the Prussian province. Polish press was also issued within the lands of the occupants’ countries (371), 197 of which were in the Russian Empire, 125 in Germany and 49 in the Austro-Hungarian monarchy. Moreover, the press was released in 15 other countries (561 titles in total), the majority of which was in the United States (387), France (48), Switzerland (43), Brazil (28), and England (25).
Zeszyty Prasoznawcze, 2017
The subject of the article is the history of Polish periodicals for children and adolescents in t... more The subject of the article is the history of Polish periodicals for children and adolescents in the fi rst period of their development (1824-1830), i.e. from the date of the appearance of the fi rst title until the outbreak of the November Uprising. The genesis, the history of publishing (creators, determinants and specifi cs) and content are discussed in the paper. The four most infl uential titles of the 6 journals appearing in the study period were discussed in greater detail: Rozrywki dla Dzieci (1824-1828), Tygodnik dla Dzieci (1829), Dziennik dla Dzieci (1830) and Skarbiec dla Dzieci (1830). The literature, sources and data obtained from the content analysis were used in the research. The research proves that during the period under review the social demand for such publications was growing, their model (from author's writings, through editorial type, to periodicals of readers) and mission evolved. The peak achievement of this period was Stanisław Jachowicz's Dziennik dla Dzieci, which was edited in line with the views of progressive educators. In the years 1824-1830, the language of the articles also fl uctuated signifi cantly and there were some thematic changes. In addition to the initially popular historical and moral texts, articles on natural history and works expressing the involvement of readers (letters, actions, competitions) were printed more frequently. The weakest feature of the fi rst Polish periodicals for children was the poor use of illustrations. In most magazines they were rarely printed and used only for aesthetic purposes.
dLibra" Digital Library Frameworkplatforma do budowy bibliotek cyfrowych Wstęp Prace nad polskim ... more dLibra" Digital Library Frameworkplatforma do budowy bibliotek cyfrowych Wstęp Prace nad polskim oprogramowaniem dla bibliotek cyfrowych rozpoczęto w Poznańskim Centrum Superkomputerowo-Sieciowym już w 1996 roku. Dwa lata później powstała pierwsza wersja systemu dLibra, którą następnie rozwijano w warunkach laboratoryjnych 1 . Intensyfikacja prac nastąpiła po 2001 r., gdy dLibrę 2 włączono w ramy projektu Polski Internet Optyczny -PIONIER 3 . W październiku 2002 r. system wdrożono w nowo powołanej Wielkopolskiej Bibliotece Cyfrowej (WBC). Od tego czasu datują się intensywne prace nad rozwojem tego środowiska, które w ciągu kilku lat urosło do rangi najpopularniejszego polskiego oprogramowania -do połowy 2006 roku wdrożono je w 11 bibliotekach 4 , zaś kolejne (w tym "Cyfrowa Biblioteka Narodowa") są w fazie testów 5 . Warto dodać, że WBC, a w ślad za nią twórcy dLibry od początku korzystali z doświadczeń zagranicznych, co pozwoliło ustrzec się wielu błędów. Trafne okazało się też założenie projektantów, że nowoczesna biblioteka cyfrowa nie jest li tylko uporządkowanym zasobem, lecz także zbiorem standaryzowanych procedur. Owe -skądinąd słuszne -
Rocznik Historii Prasy Polskiej, 2014
Nakładem Towarzystwa Naukowego Płockiego ukazała się w pierwsza cześć dwutomowej syntezy dziejów ... more Nakładem Towarzystwa Naukowego Płockiego ukazała się w pierwsza cześć dwutomowej syntezy dziejów prasy płockiej. Recenzowany tom obejmuje okres 1810-1945, kolejny zaś dotyczył będzie okresu 1945-2010. Autorem opracowania jest prasoznawca i dziennikarz Wiesław Adam Koński, autor ponad 30 opracowań prasoznawczych, w większości dotyczących prasy płockiej ukazującej się w latach PRL oraz w okresie jej transformacji (po 1989 roku). Szczególnie bliski autorowi był pierwszy obszar badawczy, gdyż w 1990 roku obronił na ten temat na UW doktorat napisany pod opieką Aliny Słomkowskiej (Prasa płocka w latach 1945-1981). Zainteresowanie wcześniejszymi okresami dziejów prasy było w dorobku Końskiego śladowe, stąd niniejszą pracę należy uznać za debiut na niwie badań dawnej prasy polskiej. Refl eksje na temat książki warto poprzedzić syntetycznymi informacjami na temat badanego ośrodka. Według różnych źródeł bibliografi cznych w Płocku na przestrzeni badanego okresu funkcjonowało ok. 200 tytułów 1 . W liczbie tej 6 (lub 8 tytułów) ukazywało się przed powstaniem styczniowym; co najmniej 44 tytuły (w tym 8 gazet) -wydawano w okresie 1865-1918; ponad 100 pism (w tym 10 gazet) -w latach 1918-1939 oraz prawdopodobnie 8 (wliczając pisma okupacyjne) -wydawano podczas wojny 1939-1945. Płock już na początku XX wieku 1 Liczbę 200 pism podaje autor recenzowanego opracowania (s. 7). Prasę płocką zestawia L. G o ł ę b i e w s k a,
The bibliography includes the more significant publications on the press and media in general pub... more The bibliography includes the more significant publications on the press and media in general published in Poland in 1996. Historical and bibliographic information is discussed in great detail. The work includes not only complete publications but also articles from magazines.
Bibliography of Publications on the Press in 2002
Rocznik Historii Prasy Polskiej, 2004
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia, Apr 23, 2016
Research on the history of the Polish press during the period of the Partitions of Poland has bee... more Research on the history of the Polish press during the period of the Partitions of Poland has been quite advanced and has resulted in a number of studies; nonetheless, a statistical representation of the development of the Polish press is still poorly documented. Only the first period of the history of the Polish press (ca. 1831) has been sufficiently well studied, presented in a comprehensive work by Jerzy Łojek 2 (complemented by the works by Danuta Hombek over time 3 ). Knowledge of the numerical development of the press in subsequent years remains incomplete, which is best evidenced by the relevant chapters of Vol. 1 of "Historia prasy polskiej" ("The History of Polish Press"), edited by Łojek 4 . This situation may be in large measure explained by a lack of appropriate documentation, although an analysis of resources shows that this has not always been the main deterrent. In the case of the Polish press in the period between Uprisings, the relevant material had already been compiled by Bolesław Korczak 5 beginning as early as 1968; still, for unknown reasons, a proper analysis of these materials has never been performed. The bibliography created by Korczak, incomplete as it may be-the author neglected to include the Polish emigration press-was perfectly complemented by the pre-war work of Stanisław Zieliński 6 , from which it is
Bibliografia publikacji o prasie za rok 2001 / Władysław Marek Kolasa
Rocznik Historii Prasy Polskiej, 2003
Małopolska była historyczną kolebką ruchu ludowego. Trwałym wyrazicielem tych tradycji była chłop... more Małopolska była historyczną kolebką ruchu ludowego. Trwałym wyrazicielem tych tradycji była chłopska prasa, funkcjonująca w Krakowie od początku wieku. Już od 1913 wydawano tu "Piasta", który nie licząc wojennej przerwy dotrwał aż do 1949, kończąc żywot po zjednoczeniu ruchu ludowego. Pustka nie trwała długo i na fali popaździernikowej odnowy w 1957 powołano ludowy tygodnik "Wieści". Pismo szybko zyskało dobrą opinię, którą wyrażało określenie go "małą Polityką"; ceniono je przede wszystkim za niezależność. Tę w dużej mierze zawdzięczała dziennikarzom i lokalnym działaczom chłopskim, którzy powołując tygodniki wiązali z nim nadzieje na kształtowanie alternatywnej wobec centrali ZSL polityki rolnej -i śmiało wyrażali kontrowersyjne koncepcje. Warszawski Zarządwspomina Henryk Wiśniewski -[...] bardziej "Wieści" szanował niż lubił [...] 1 . Pismo szczególne wiele zawdzięcza założycielowi -Stanisławowi Słupkowi, który kierował jego łamami przez pierwszych dwadzieścia lat i pozyskał współpracę literatów (m. in. Juliana Kawalca i Tadeusza Nowaka) 2 . Mimo reformatorskiego oblicza "Wieści" margines swobody był niewielki, a formalnie zależność od ZSL zmuszała do wyrażania oficjalnego stanowiska własnego wydawcy i partyjnego koalicjanta. Szczególny rozkwit popularności nastąpił w połowie lat osiemdziesiątych, kiedy "Wieści" drukowano w 200 tys. egz. i kolportowano w całej Polsce południowej 3 . W tym kształcie pismo przetrwało do schyłku PRL i doświadczyło wraz z ZSL goryczy ustrojowych przemian. Już jesienią 1989 w obliczu politycznego przyspieszenia redakcja włączyła się do dyskusji nad przyszłością ludowców. Położenie satelickiego ZSL było jednak korzystniejsze niż pogrążonej w rozpamiętywaniu klęski byłej przewodniej siły. Koalicyjne usytuowanie ZSL obok OKP (w pewnej więc mierze przeciw PZPR) dawały swoistą legitymację reformatora. Pomysł przeistoczenia dojrzewał już od lata 1989 i znalazł finał na odbytym w
Prasa Krakowa w dekadzie przemian 1989-1998 : rynek, polityka, kultura
Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków eBooks, 2004
Uploads
Books by Władysław Kolasa
Papers by Władysław Kolasa