Papers by Duygu AK BAŞOĞUL

Günümüz dijital dünyasında bilgiye etkileşimli ve dinamik bir biçimde ulaşılmasını ve saklanmasın... more Günümüz dijital dünyasında bilgiye etkileşimli ve dinamik bir biçimde ulaşılmasını ve saklanmasını sağlayan köprü metinler; görseller, animasyonlar, videolar, bağlantı adresleri, sesler, grafikler, çizelgeler, çevrimiçi sözlükler gibi birbirine bağlı içeriklerden oluşmaktadır. Bu nedenle köprü metinleri okumak karmaşık bir süreçtir, dolayısıyla getirdiği bilişsel yük nedeniyle kaybolma olasılığı da yüksektir. İlgili süreci doğru ve sağlıklı bir biçimde yönetebilmek için strateji kullanımı oldukça önemlidir. Bu bağlamda araştırmada, Türkçe öğretmeni adaylarının köprü metinleri okuma sürecinde kullandıkları okuma stratejilerini belirlemek amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yoluyla 2022-2023 eğitim-öğretim yılında İstanbul'daki bir devlet üniversitesinin Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Anabilim Dalında öğrenim gören 20 gönüllü öğrenci, katılımcı olarak belirlenmiştir. Köprü metinleri okuma sürecinde sesli düşünme protokolü, gözlem ve görüşme yöntemleri uygulanmıştır. Veriler, içerik analizi yoluyla çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda katılımcıların genel okuma stratejilerinden metni anlamak için görsellerden yararlanma ve ana sayfadan yola çıkarak yeni köprüler açma; problem çözme stratejilerinden ara sıra durup ne okuduğunu düşünme, dikkatleri dağıldığında okudukları yere dönme, metnin satırlarını imleçle veya ekranı sağa sola kaydırarak izleme ve bilgileri eleştirel olarak değerlendirme; destekleme stratejilerinden de metni daha iyi anlamak için özetleme, hiper ortamlardan (medyadan) yararlanma ve kendilerine sorular sorma stratejilerini en çok kullandıkları bulgulanmıştır. Önbilgileri harekete geçirme, gerçek ile hayal olanı ayırt etme ve öğrenilen bilgiyi görselleştirme stratejilerinin ise kullanılmadığı belirlenmiştir.

Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecini değerlendirmek üzere ge... more Bu çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması sürecini değerlendirmek üzere geliştirilen uygulama öğrencisi değerlendirme formlarının 21. yüzyıl öğretmen yeterliklerini karşılama durumunun ortaya koyulmasıdır. Nitel olan çalışmanın araştırma nesneleri, Uygulama Öğrencilerinin Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Öğretim Kurumlarında Yapacakları Öğretmenlik Uygulamasına İlişkin Yönerge’deki Uygulama Öğrencisi Değerlendirme Formu ile MEBBİS Uygulama Öğrencisi Değerlendirme Modülü’nde yer alan günlük ve genel değerlendirme formlarıdır. Veriler doküman incelemesi yöntemiyle toplanmış, betimsel analiz ile çözümlenmiş ve araştırmacılar tarafından 21. yüzyıl sınıf içi ve genel öğretmen yeterliklerinin belirlendiği bir tablo oluşturulmuştur. Tabloda yer alan yeterlik maddelerinin geçerlik ve güvenirliğinin sağlanması için belirlenen sınıflamanın özellikleri açıkça çizilmiş, sınıflamalar ile maddelerin uygunluğuna dikkat edilmiştir. Hazırlanan maddeler üç araştırmacı tarafından farklı zamanlarda çözümlenerek gözden geçirilmiş ve tablolaştırılmıştır. Ayrıca hazırlanan tablo, uzman olarak Türkçe eğitimi alanından 1 öğretim elemanı ve 2 farklı branştan (İngilizce, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık) öğretmene gönderilerek görüşleri alınmıştır. Tabloda yer alan maddeler ile araştırma nesneleri karşılaştırmalı olarak incelenmiş ve bulgular; açık, nesnel, ayrıntılı bir biçimde betimlenip ortaya konarak anlamlı bir bütün oluşturmaya çalışılmıştır. Çalışma sonucunda adı geçen formların 21. yüzyıl öğretmen yeterliklerini karşılamada yetersiz olduğu görülmüştür. Çalışmanın çıkış noktasını da oluşturan bu sonuca yönelik araştırmacılar tarafından hazırlanan yeterlik maddelerinin ise değerlendirme formu geliştirme ve/veya güncelleme çalışmaları için bir öneri niteliği taşıdığı düşünülmektedir.

III. ULUSLARLARASI TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİ SEMPOZYUMU TAM METİN BİLDİRİ KİTABI, 2023
Özür, selamlaşma, teşekkür, kabul, red, istek gibi dilsel ve sosyal kullanımları işaretleyen söz ... more Özür, selamlaşma, teşekkür, kabul, red, istek gibi dilsel ve sosyal kullanımları işaretleyen söz edimleri, birçok disiplinde olduğu gibi dil öğretiminde de kendisine önemli bir yer edinmiştir. Söz edimlerinin öğretimi, dil öğretimi bağlamında temel başvuru kaynağı olan Avrupa Ortak Öneriler Çerçevesinde de (2020) geniş bir kapsama sahiptir. Yani dil öğretimi sürecinde söz edimlerinin öğretimine yer verilmesi dil öğrenicisinin hedef dili kullanımsal bağlamda öğrenmesi, hedef dilde üretim gerçekleştirmesi bakımından oldukça önemlidir. Çerçeve metinde (2020) düzeylere göre sunulan iletişimsel işlevlerde özellikle istek söz ediminin farklı dilsel ve toplumsal bağlamlarda sınıflandırıldığı görülmektedir. Bu gerekçeyle çalışmada istek söz edimi odağa alınmıştır. Son zamanlarda Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi için alanyazında gerçekleştirilen çalışmalara bakıldığında söz edimlerinin öğretimine yönelik araştırmaların arttığı görülmektedir. Bu durum alan açısından oldukça önemli bir gelişmedir. Yanı sıra yöntem kitaplarını ve dil öğreticilerini destekleyici söz edimleri ders malzemelerine de gereksinim vardır. Söz konusu gerekçeyle bu araştırmada Çerçeve Metin (2020) ve Cohen'in (1996) söz edimlerinin açık öğretimi teknikleri temel alınarak dil öğrenicilerinin konuşma becerilerini geliştirmeye yönelik istek söz edimi görevleri tasarlanmıştır. Alanyazında bu konuyla ilgili neredeyse hiç çalışmanın bulunmaması nedeniyle istek söz edimi görevlerinin web tabanlı olması öncelenmiştir. Böylece, Wizer.me, Padlet, Zoom, Canva, YouTube vb. web 2.0 araçları aracılığıyla uzaktan ve teknoloji destekli olarak dil öğrenicilerinin iletişimsel becerilerinin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Tasarlanan görevler A1 ve A2 düzeylerinde olup yiyecek-içecek bir şey isteme (samimi ve resmi) ile bilgi almak isteme bağlamındadır ve videolar, afişler, reklamlar, görseller, diyaloglar gibi gerçek yaşam durumlarını yansıtan ürünleri içermektedir. Yanı sıra istek söz edimi gerçekleştirme biçimleri, istek söz edimi takımları, rica stratejilerine yönelik görevler tasarlanarak dil kullanımı bağlamında çeşitlenme sağlanması amaçlanmıştır. Çalışmanın bu yönleriyle hem dil öğrenicileri hem de dil öğreticileri için destekleyici olacağı düşünülmektedir. Anahtar sözcükler: Yabancılara Türkçe konuşma öğretimi, söz edimleri, istek söz edimi, web tabanlı görevler, web 2.0 araçları.

International Journal of Progressive Education, 2023
In this study, it was aimed to develop a rubric for evaluation of text-based reading tasks and to... more In this study, it was aimed to develop a rubric for evaluation of text-based reading tasks and to provide proofs of validity and reliability. In the study, data were collected from the participants who studied at the undergraduate and graduate level in the field of Turkish education. In the development of the rubric, a literature review was conducted, and dimensions (text structure activities, task-based activities) and sub-dimensions (small-scale structure, large-scale structure and superstructure; general tasks and text-oriented reading tasks) were determined. A draft rubric was created by determining 5point Likert-type score levels for these criteria. The draft rubric was rearranged by taking the opinions of 4 text structure language teaching, 4 task-based language teaching and 2 assessment-evaluation experts. The designed rubric was applied to the participants by using three text types (story, poem and article). Reading activities collected from the study group were scored by 6 raters within the framework of the rubric prepared. Validity (Lawshe, exploratory factor analysis) and reliability (consensus reliability analysis, Cronbach Alpha, correlation coefficient) analyses were performed on the collected data. As a result of Lawshe analysis, the content validity rate was between 0.80-1.00, and the content validity index was found to be 0.98. The KMO value for three types was found to be 0.898, and it was determined that the data were suitable for factor analysis. The Cronbach Alpha coefficient is 0.919. The correlation coefficient varied between 0.501 and 0.836 and it was determined that there was a significant, positive and strong correlation at the level of 0.01 among the items. It was concluded that the developed rubric is a valid and reliable measurement tool.

Girdiler dil öğrenicisine yazılı, sözlü veya görsel olarak sunulan dilsel verilerdir. Çoğu çalışm... more Girdiler dil öğrenicisine yazılı, sözlü veya görsel olarak sunulan dilsel verilerdir. Çoğu çalışmaya göre girdi, yabancı/ikinci dil öğretiminin temel taşıdır. Bu durum, kuralların kullanımını edindirmeyi hedefleyen dil bilgisi öğretimi için de geçerlidir. Öğrenicilerin, çıktı tabanlı ürünler ortaya koyabilmeleri için girdinin, alındıya dönüşmesi yani işlemlenmiş olması oldukça önemlidir. Bu amaçla dil öğrenicisi, gerçek yaşam durumlarını yansıtan zengin, ilgi çekici, anlam odaklı, söylemsel düzeydeki yapılandırılmış girdi görevlerine maruz kalmalıdır. Yabancılara Türkçe dil bilgisi öğretimine yönelik çalışmalara bakıldığında yöntem kitaplarının hedef dilbilgisel yapıların farklı anlam ve kullanımlarına yönelik söylemsel düzeyde girdi görevleri içermediği görülmektedir. Oldukça yoğun dilbilgisel içerikle karşı karşıya olan dil öğreticileri, bu bağlamda desteklenmelidir. Bu gerekçeyle çalışmada, söylemsel düzeyde yapılandırılmış girdi odaklı dil bilgisi görevleri tasarlanmıştır. Hedef dil bilgisi konusu, gelecek zaman kipinin hikâyesidir (-(y)AcAktI). Bu tip girdiler sayesinde dil öğrenicisi, sunulan bağlamlar üzerinden bilişsel süreçler işleterek biçim-anlam eşleştirmesi yapar ve hedef dilbilgisel yapının biçim, anlam ve kullanımlarına yönelik yorumlarda bulunup farkındalık kazanır. Anahtar Sözcükler: Yabancılara Türkçe dil bilgisi öğretimi, girdi odaklı dil bilgisi görevleri, söylem, ders malzemesi geliştirme, gelecek zaman kipinin hikâyesi/-(y)AcAktI.

RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 2021
Kişiler, iletişim sürecinde karşılıklı konuşma sırasında birçok farklı nedenden dolayı çeşitli an... more Kişiler, iletişim sürecinde karşılıklı konuşma sırasında birçok farklı nedenden dolayı çeşitli anlaşmazlıklar, uyuşmazlıklar yaşayıp çatışabilirler. Bu çatışma, kişilerarası çatışma olarak adlandırılır. Kurguya dayalı metin ya da anlatılarda da türün özelliği gereği olay örgüsü, çatışmalar üzerinden yürütülür. Yani çatışması olmayan nitelikli bir kurgusal metin düşünülemez. Dolayısıyla bu tip metinlerde çatışma içerikli konuşmalara sık rastlanması olağandır. Benzer türde oluşturulmuş çocuk yazını ürünlerinde de kişilerarası çatışmalara ve diyaloglarına sıklıkla yer verilir. Çocuk okur bu konuşmalar üzerinden öykü, roman vb. karakterleriyle özdeşim kurarak çatışmayı ve çözüm yollarını izler. Bu noktada barış eğitimi kapsamında çatışmanın yapıcı yollarla çözümlenmesi önemsenir; fakat yanı sıra çocuğun günlük yaşamda sağlıklı iletişim kurabilen bir birey olarak yetişebilmesi için çatışma söyleminin de farkında olması gerekir. Bu nedenle Türkçe derslerinde çatışmanın başlangıç, sürdürülüş ve sonlandırılışına yönelik söylemsel görünümleri göstermeyi hedefleyen okuma ve çözümlemelerin gerçekleştirilmesi önem taşımaktadır. Söz konusu gerekçeyle araştırmada Dursun Ege Göçmen'e ait Alacağınız Olsun adlı öykü kitabında yer alan çatışma içerikli karşılıklı konuşmaların söylem çözümlemesi yapılmıştır. Çözümleme sayesinde çocuk kitaplarında çatışma söyleminin hangi kişisel adımlar, dilbilimsel araç-gereçler/açıklamalar ve stratejiler kullanılarak kurulup sürdürüldüğü iletişim ilkeleri de temel alınarak belirlenmiştir. Çocuk-çocuk, çocuk-yetişkin, yetişkin-yetişkin çatışmalarını içeren yapıtta, çatışmaların ağırlıklı olarak iddia/suçlama-itiraz/inkâr-karşı saldırı/savunma-karşı iddia/suçlama biçiminde saldırı-savunma veya saldırı-karşı saldırı döngüsü içerisinde tırmandırılarak sürdürüldüğü, genellikle taraflardan birinin (yetişkin) ya da üçüncü tarafın (yetişkin) yeniden düzenleme yani müdahalesiyle sonlandırıldığı sonucuna ulaşılmıştır.
Akademik Amaçlar İçin Türkçe Öğretimi -Kuram ve Uygulama, 2020

The aim of this study is to develop speech and interaction based speech materials in order to con... more The aim of this study is to develop speech and interaction based speech materials in order to contribute to the development of speech skills of language learners in teaching Turkish as a foreign language. The tasks are prepared for the A1-A2 levels, which are the levels where the pronunciation teaching process is carried out intensively. The sounds to be studied which are often the problems of language learners, are the vowels of e, ı, i, o, ö, u, ü; ğ grapheme and the consonants of ç, c, s, ş. Task-based approach, which adopts principles such as associating with other language skills, intelligibility, providing efficient support to language teachers, is based on cognitive process and prioritizes communicative language. The course materials developed by the authors who have experience in teaching Turkish as a foreign language were presented to the evaluation of 4 field experts and 2 peers. In line with the feedback received, the course materials were finalized and suggestions were made to the language teachers for the implementation of the tasks. ÖZET Bu çalışmanın amacı; Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde dil öğrenicilerinin konuşma becerilerinin gelişimine katkı sunmak amacıyla sesletim ve etkileşim odaklı konuşma görevlerini içeren ders malzemeleri geliştirmektir. Söz konusu konuşma görevleri, sesletim öğretimi sürecinin yoğun olarak gerçekleştiği ve pekiştirildiği düzeyler olan A1-A2 düzeyleri için hazırlanmıştır. Üzerine çalışılacak sesler ise dil öğrenicilerinin sıklıkla sorun yaşamakta olduğu e, ı, i, o, ö, u, ü ünlü sesleri, ğ yazıbirimi ve ç, c, s, ş ünsüz sesleridir. Bilişsel sürece dayalı olup iletişimsel dili önceleyen, diğer dil becerileriyle ilişkilendirilme, anlaşılabilirlik, dil öğreticilerine etkili bir destek sunma gibi ilkeleri benimseyen işe/göreve dayalı yaklaşım, ders malzemeleri hazırlanırken temel alınan yaklaşımdır. Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde de deneyimi bulunan araştırmanın yazarları tarafından geliştirilen ders malzemelerinin son hâli 4 alan uzmanı ve 2 akran (meslektaş) değerlendirmesine tabi tutulmuştur. Alınan dönütler doğrultusunda ders malzemeleri 3 ne son biçimi verilmiş, ardından görevlerin uygulanışına yönelik dil öğreticilerine önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi, sesletim, görev odaklı yaklaşım, konuşma becerisi.
This paper seeks to determine the challenges faced by master-level graduate students, studying Tu... more This paper seeks to determine the challenges faced by master-level graduate students, studying Turkish Education and Turkish as a Foreign Language. The study is a qualitative research, and the research group of the study, where criterion sampling from purposive sampling methods is applied, is composed of 15 postgraduate students from Istanbul University, Institute of Educational Science, Department of Turkish Education master's program and Institute of Social Sciences, Department of Turkish as a Foreign Language master's program. A semi-structured interview is applied while collecting data, and content analysis is performed in the data analysis step. Findings and results are categorized for each of the interview questions. This paper is expected to be a guide to students who are recently doing so or who will be in writing a thesis in related departments.

Özet Günümüz dil ve edebiyat öğretiminde klasik yapıtların okunmasına yönelik olumsuz bir bakış o... more Özet Günümüz dil ve edebiyat öğretiminde klasik yapıtların okunmasına yönelik olumsuz bir bakış olduğu bilinmektedir. Öğrencilerin bu tür yapıtları daha yeni ve heyecan verici bir biçimde okuyabil-mesi için sınıf ortamında farklı teknolojik uygulamalar ile yeniden üretme ya da uyarlama çalışma-larından yararlanılabilir. Parodi de bu çalışmalardan biridir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, özgün yapıtla (Aşk ve Gurur) karşılaştırmalı olarak Aşk ve Gurur ve Zombiler romanı ile filminin parodik söylemsel görünümlerinin belirlenerek parodinin dil ve edebiyat öğretiminde kullanılabilirliğine ilişkin değerlendirmelerde bulunmaktır. Çalışma nitel bir araştırmadır. Araştırma deseni ve veri analiz yöntemi olarak Fairclough'un eleştirel söylem çözümlemesi (metin, söylemsel eylem ve toplumsal eylem) modeli kullanılmıştır. Araştırma kapsamına özgün yapıt, yazılı parodik yapıt ve görsel-işitsel parodik yapıt olmak üzere üç farklı metnin alınması nedeniyle maksimum çeşitlilik örneklemesi seçilmiştir. Çalışmanın öznellikten arındırılması amacıyla çözümlemeler, iki farklı araştırmacı tarafından farklı zamanlarda gerçekleştirilmiş ve araştırmacılar arasındaki ortaklık/benzerlikler temelinde yorumlamalara gidil-miştir. Bununla birlikte söylemler, bağlamları dikkate alınarak doğrudan alıntılanmış, dilbilimsel incelemeler ayrıntılı olarak gösterilmiştir. Çalışmada parodinin, metin türü ve/veya teknik olarak dil ve edebiyat öğretiminde öğretmenler tarafından kullanılabilecek bir seçenek olarak değerlendirilebileceği sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar Sözcükler: Dil ve edebiyat öğretimi, parodi, Aşk ve Gurur ve Zombiler, eleştirel söylem çözümlemesi. Abstract It is known that there is a negative view towards reading classics in today's language and literature teaching. In order to enable students to read classics in a new and exciting way, it is possible to benefit from the reproduction or adaptation works and different technological applications in the classroom. Parody is one of these studies. In this context, the aim of the study is to determine the parodic discursive aspects of Pride and Prejudice and Zombies novel and film in comparison with the original work (Pride and Prejudice) and to evaluate the usability of parody in language and literature teaching. The study is a qualitative research. Fairclough's critical discourse analysis (text, discursive and social practice) model was used as the research design and data analysis method. Maximum diversity sampling was chosen because three different texts were taken as the original work, written parodic work and audiovisual parodic work. In order to remove the subjectivity of the study, the analyzes were carried out by two different researchers at different times and comments were made on the basis of the associations/similarities between the researchers. However, discourses are directly quoted considering their contexts and linguistic structures and markers are shown in detail. In this study, it is concluded that parody can be considered as an option that can be used by teachers in language and literature teaching in terms of text type and/or technique.

Öz Türkçe öğretiminde öğrencilerin yetkin bir okur olabilmeleri, metin türüne uygun okuma yöntem-... more Öz Türkçe öğretiminde öğrencilerin yetkin bir okur olabilmeleri, metin türüne uygun okuma yöntem-tekniklerini kullanarak metin türünün gerektirdiği üstbilişsel okuma stratejilerini içselleştirmeleriyle olanaklıdır. Türkçe öğretiminin bu açıdan değerlendirildiği bir çalışmaya rastlanmamıştır. Araştırmanın amacı, metin türü bağlamında okuma yöntem-teknikleriyle üstbilişsel okuma stratejilerini ilişkilendirmektir. Çalışmada öncelikle alanyazın taranarak okuma yöntem-teknikleri ile üstbilişsel okuma stratejileri belirlenmiştir. Daha sonra Türkçe Dersi Öğretim Programı"nda (2018) yer alan metin türleri, okuma yöntem-teknikleri ve üstbilişsel okuma stratejileri ile ilişkilendirilmiştir. Oluşturulan çizelge, okuma becerisi konusunda çalışmaları bulunan dört alan uzmanına gönderilerek yapılan öneriler dâhilinde yeniden düzenlenmiştir. Bu araştırmanın Türkçe öğretiminde metin türüne uygun okuma etkinlikleri hazırlamaya ve metin türüne uygun okuma yöntem-tekniklerini işleterek üstbilişsel okuma stratejileri kullanımı bağlamında okuma becerisini geliştirmeye dayanak sağlayacağı düşünülmektedir. Anahtar Sözcükler: Türkçe öğretimi, metin türü, okuma yöntem-teknikleri, okuma stratejileri.

Öz: Okuma; geçmişten günümüze seslendirme, anlama, kavrama ve yapılandırma ile ilişkilendirilerek... more Öz: Okuma; geçmişten günümüze seslendirme, anlama, kavrama ve yapılandırma ile ilişkilendirilerek tanımlanmıştır. Günümüzde ise okuma, üstbilişsel bir süreç olarak nitelendirilmekte ve bu süreci denetlemeyi temel almaktadır. Yetkin bir okurdan beklenen, belirli bir okuma amacıyla metne yaklaşıp okuma eylemi süresince artalan bilgilerini işe koşarak metne özgü yapıları anlamlandırabilmesidir. Bu yetkinlikler de metin türüne özgü üstbilişsel okuma stratejilerini işletmeyi gerektirir. Farklı üstbilişsel okuma stratejileri farklı okuma yöntem-teknikleriyle uygulanabilir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, metin türlerine uygun üstbilişsel okuma sırası stratejileri ve okuma yöntem-tekniklerini ilişkilendirip etkinlik önerileri sunarak okuma eğitimi için ders araç-gereci gelişimine katkıda bulunmaktır. Yazınsal ve bilgilendirici metinlerin özelliklerini yansıtmaları ve ders kitaplarında sıklıkla kullanılmaları nedeniyle araştırmada, amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme bağlamında öykü, şiir ve makale türleri ele alınmıştır. Betimsel bir araştırma olan çalışmada Dilidüzgün, Çetinkaya-Edizer, Ak-Başoğul, Karagöz ve Yücelşen (2018) tarafından hazırlanan metin türü bağlamında üstbilişsel okuma sırası stratejileri ile okuma yöntem-tekniklerinin ilişkilendirildiği çizelge kılavuz olarak seçilmiştir. Çalışma sonucunda araştırma kapsamına alınan üç metin türünün, okunma amacı doğrultusunda üstbilişsel okuma sırası stratejileri ile okuma yöntem-tekniklerinin kullanımı bağlamında ortaklıklar ve farklılaşmalar taşıdığı bulgulanmıştır. Bu ortaklık ve farklılaşmalar doğrultusunda belirtke tabloları hazırlanmış, etkinlikler belirtke tablolarından yola çıkılarak oluşturulmuştur. Oluşturulan bu etkinlikler, öneri niteliğinde olup uygulamalı çalışmalarla genellenebilirliğinin artırılacağı düşünülmektedir. Anahtar Sözcükler: Türkçe öğretimi, okuma eğitimi, metin türü, üstbilişsel okuma stratejileri, okuma yöntem-teknikleri Abstract: Reading; from past to present, is defined associated with the vocalisation, understanding, comprehension, and configuration. Today, reading is qualified as a metacognitive process and it is based on controlling this process. What is expected of a competent reader is that he/she can approach the text for a specific reading purpose and make sense of the text-specific structures by running background information during the reading action. These competencies also require the operation of metacognitive reading strategies specific to the text type. Different metacognitive reading strategies can be applied with different reading method-techniques. In this context, the aim of the study is to contribute to the development of materials for reading education presenting sample activities by linking metacognitive while reading strategies and reading method-techniques to the text types. Because of reflecting the characteristics of the literary and informative texts and being used frequently in the textbooks, the story, poem and article text types were taken in the context of criterion sampling from the purposive sampling methods. In this study, which is a descriptive research, a table relating metacognitive while reading strategies and reading method-techniques to the text type prepared by Dilidüzgün, Çetinkaya-Edizer, Ak-Dilidüzgün, Çetinkaya Edizer, Ak Başoğul ve Karagöz 166 Başoğul, Karagöz and Yücelşen (2018) were selected as a guide. As a result of the study, it was found that the three text types within the scope of the research carried out similarities and differentiations in the context of the use of metacognitive while reading strategies and reading method-techniques in the direction of the purpose of reading. In accordance with these similarities and differentiations, tables of specification have been prepared and activities have been formed based on these tables of specification. These activities are considered as suggestions and it is thought that generalizability will be increased by applied studies.

In this study, the aim is to raise the awareness of learners of Turkish as a foreign/second langu... more In this study, the aim is to raise the awareness of learners of Turkish as a foreign/second language by using reflective thinking stages (recalling experiences, researching causes, trying to change and improve experiences) and to improve their experiences by presenting solutions to the phonetic errors they frequently made in their pronunciation. The research is a qualitative study, and it is based on Bartlett's reflective teaching stages (mapping, informing, contesting, appraising and acting). The implementation stage lasted 8 class hours (400 minutes), consisting of two hours per week, at A2 level at the TÖMER İzmir branch of Ankara University. Following each implementation, reflections on the teaching process were obtained thanks to the diaries kept by both the learners and the researcher who carried out the implementation and created course reports, course records were formed and peer evaluations were obtained and, when needed, rearrangements were made. At the end of the implementation phase, the data obtained through the interviews with teachers and learners about the process, the findings of the new teaching process on the usefulness of work and the level of awareness for pronunciation were shared with the instructors and learners. It was concluded that the implementation led to a positive development in learners and that they acquired communicative skills by finding the opportunity to do speaking practice, through the reflective practices performed. Keywords: Turkish as a foreign language, reflective pronunciation teaching, speaking Yabancı Dil Olarak Türkçe Sesletim Öğreniminde Yansıtıcı Uygulamalar Öz Bu çalışmada, yabancı/ikinci dil olarak Türkçe öğrenenlerin öğrenim süreçlerinde sıkça yaptıkları sesletim hataları ile ilgili, yansıtıcı düşünme aşamaları (deneyimleri hatırlama, nedenleri araştırma, deneyimleri değiştirmeye ve geliştirmeye çalışma) kullanılarak farkındalık oluşturmak ve sesletim problemlerine çözüm yolları sunarak deneyimlerini geliştirmek amaçlanmıştır. Araştırma, nitel bir çalışmadır ve Bartlett'in yansıtıcı öğretim aşamaları (inceleme, bilgilendirme, bilgileri karşılaştırma, değerlendirme ve eyleme geçirme) temelinde şekillenmiştir. Uygulama aşaması, Ankara Üniversitesi TÖMER İzmir Şubesinde, A2 düzeyinde öğrenim gören öğrenicilere, haftada ikişer saat olmak üzere toplam 8 saattir. Her uygulama ardından hem öğreniciler hem de Reflective Practices in Learning Turkish Pronunciation as a Foreign Language 1113 uygulamayı yapan araştırmacı tarafından doldurulan günlükler, oluşturulan ders raporları ve ders kayıtları ile akran (meslektaş) değerlendirmeleri sayesinde öğretim sürecinin yansımaları neticesinde varsa yeniden düzenlemelere gidilmiştir. Uygulamanın bitiminde öğretmen ve öğrenicilerden sürece yönelik görüşme yoluyla veriler elde edilmiş, yeni öğretim sürecinin işe yararlığı ve sesletime yönelik farkındalık düzeyleri üzerine elde edilen bulgular –içerik çözümlemesi yoluyla-karşılaştırmalı olarak, öğretmen ve öğrenici düzleminde paylaşılmıştır. Gerçekleştirilen yansıtıcı uygulamalar sayesinde öğrenicilerin konuşma pratiği yapma fırsatı bularak olumlu bir gelişim gösterdiği ve iletişimsel beceriler edindikleri sonucuna ulaşılmıştır. Anahtar kelimeler: Yabancı dil olarak Türkçe, yansıtıcı sesletim öğretimi, konuşma

Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2018
Okuma eğitiminin temel amacı, okumayı bir süreç olarak kabul edip yöneten, bu süreçte okuduğu met... more Okuma eğitiminin temel amacı, okumayı bir süreç olarak kabul edip yöneten, bu süreçte okuduğu metnin yapısal ve içerik özelliklerinin farkında olan etkin ve eleştirel okurlar yetiştirmektir. Her metin türü yapısal ve içerik özellikleri bağlamında ayrı okuma yöntemi gerektirir. Bunun için öğrencilerin, metin türüne göre düzenlenmiş üstbilişsel okuma stratejileri ve okuma yöntem-tekniklerini kullanabilecekleri etkinliklerle ihtiyaçları vardır. Araştırmada 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan okuma etkinliklerinin metin türüne uygun üstbilişsel okuma stratejileri ile okuma yöntem-teknikleri bağlamında değerlendirilmesi amaçlanmıştır. MEB ve Dörtel Yayınevlerinin öğretmen kılavuz kitaplarındaki okuma etkinlikleri incelenmiş ve söz konusu kitaplarda yer alan okuma etkinlikleri betimsel analiz yoluyla çözümlenmiştir. Çalışmada her metin türünde aynı okuma stratejilerinin kullanıldığı kullanıldığı, metin türüne özgü okuma yöntem-teknikleri ile üstbilişsel okuma stratejilerinin işletilmediği sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Metin türü, üstbilişsel okuma stratejileri, okuma yöntem-teknikleri, Türkçe ders kitapları.

Lesson plan is defined as a plan that indicates one or several lesson's purpose, base lines, rela... more Lesson plan is defined as a plan that indicates one or several lesson's purpose, base lines, related experiments, discussion questions, assignments, application studies, class equipments, evaluation ways and it is prepared by the teacher or teachers (Oğuzkan, 1981: 50). Lesson plan preparation skill is stated in teacher competencies that are published by the Ministry of National Education and Turkish Teaching Undergraduate Programs' course content in "Teaching Principles and Methods" and "Schools Teaching Practice" prepared by Council of Higher Education YÖK, 2007). In this context, the purpose of this study was to evaluate and determine the consistency between the form and content of the lesson plans which were prepared by pre-service teachers. The sample of the study was senior students studying at Istanbul University, Hasan Ali Yucel Education Faculty, Department of Turkish Teaching within the 2015-2016 and 2016-2017 educational years. In the study, 277 lesson plans were analyzed by using content analysis method. The results indicated that the teaching plans did not have significant lacks in terms of form. Even though the students had some problems in designing the content, they were able to maintain a consistency between form and content parts of the lesson plans. Keywords: Lesson plan, pre-service teacher of Turkish, teacher training.

Özet: Yabancılara Türkçe öğretimine ilişkin alanyazın tarandığında dilbilgisi kapsamında yer alan... more Özet: Yabancılara Türkçe öğretimine ilişkin alanyazın tarandığında dilbilgisi kapsamında yer alan yapıların öğretiminde öğreticilerin güçlüklerle karşılaştıkları sıkça belirtilmiştir. Buradan hareketle araştırmada-(I/A)r biçimbiriminin alışkanlık işlevinin öğretimine yönelik A2 düzeyinde işe dayalı ders malzemelerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. İşe dayalı öğrenme ve sunum-uygulama-üretim modellerine göre hazırlanan ders malzemesi ve etkinlikler sunum, uygulama ve üretim olmak üzere üç aşamada sunulacaktır. Sunum bölümünde örtük öğrenmenin gerçekleşmesi amacıyla doğrudan anlatım yapılmadan girdi oluşturulacaktır. Uygulama bölümünde açık öğrenmeyi gerçekleştirmek için sunum bölümünde yapılan sezdirimden hareketle, alanyazından-(I/A)r biçimbiriminin alışkanlık işlevine yönelik elde edilen veriler doğrultusunda dilbilgisi kartları kullanılacaktır. Ardından bilinçlendirme etkinliklerine yer verilip üretim bölümünde de çıktı olarak öğreniciler tarafından hazırlanan ders malzemeleri sunulacaktır. Anahtar Kelimeler:-(I/A)r Biçimbirimi, Alışkanlık İşlevi, İşe Dayalı Ders Malzemeleri. Abstract: When scanned literature related to Turkish language teaching to foreigners it was stated that instructives meet with difficulties about teaching of grammatical

Ara tırmada Söylem Dilbilgisi Yakla ımı çerçevesinde yarı planlanmı Türkçe sözlü söylemde var ola... more Ara tırmada Söylem Dilbilgisi Yakla ımı çerçevesinde yarı planlanmı Türkçe sözlü söylemde var olan kesin, kesinlikle ve mutlakakiplik belirteçlerinin ba lam içi dilbilgisel sıklık ve kullanımlarının belirlenmesi amaçlanmı tır. Bu amaç do rultusunda ulusal kanallardaki sa lık, politik, güncel sohbet ve kültür-sanat konulu yayınlardan kaydedilen 15 saatlik veriler yazıya aktarılarak bir bütünce olu turulmu tur. Çalı ma verileri bütünce temelli söylem çözümlemesi yöntemiyle, "Ba lam çinde Anahtar Sözcük Arama" (B AS-TR) programı kullanılarak çözümlenmi , çözümleme sonucunda belirteçlerin kullanıldı ı ba lamlar ara tırmanın örneklemi olarak seçilmi tir. Çalı manın bulgular bölümünde ise söz konusu belirteçlerin di er dilbilgisel yapılarla kullanım sıklı ı ve anlamları belirlenerek tablola tırılmı , ayrıca bu anlam ve kullanımlar belirlenirken ana dili konu urlarının söylemlerinde; söylem çerçeveleri (ba lam, yer, zaman, katılımcıların özellikleri ve ileti im konusu) dikkate alınmı ve bu belirlemelerin nasıl yapıldı ına dair örneklere yer verilmi tir. Ara tırmada daha önceki çalı malardan farklı olarak kesin, kesinlikle ve mutlakakiplik belirteçlerinin sık kullanıldı ı biçimler ve bu biçimlerle bildirdikleri anlamlar, tümce tabanlı de il; ba lamları içinde açıklanmı , tablolardaki dilbilgisel veriler bu biçimde elde edilmi tir. Tartı ma ve sonuç bölümlerinde ise ula ılan sonuçlar, alanyazında hedef belirteçlere yönelik yapılmı olan ara tırmalarla kıyaslanmı tır. Ara tırmanın Türkçenin hem ana dili olarak hem de yabancı dil olarak ö retimine katkı sa layaca ı dü ünülmektedir.

The aim of the study is to investigate the novel "Kapiland'ın Kobayları" written by Miyase Sertba... more The aim of the study is to investigate the novel "Kapiland'ın Kobayları" written by Miyase Sertbarut by using critical discourse analysis which is one of the qualitative research method. This method can be defined as an approach that determine power factors/relationship within discursive structure, how to create force/power by using discourse and their effects to group(s) applied pressure/power. The based model on analysis is Vienna School (Wodak, de Cillia, Matouschek, Januschiek ve Liebhart)'s approach. Depending on this model, the novel were analyzed in terms of contents, strategies and means and forms of realisation. Also was made socio-psychological descriptions. Finally, the findings of the study were presented, evaluated and recommendations were made accordingly. Reading texts play an important role in improving critical thinking skill. Hence it is expected that the research will contribute to teaching Turkish in the step of deep structure made clear.
Uploads
Papers by Duygu AK BAŞOĞUL
Anahtar Kelimeler: Metin türü, üstbilişsel okuma stratejileri, okuma yöntem-teknikleri, Türkçe ders kitapları.