Papers by Piotr Morciniec
Dialog jest najwłaściwszą formą kompleksowego i kompetentnego poznawania rzeczywistości. Im bardz... more Dialog jest najwłaściwszą formą kompleksowego i kompetentnego poznawania rzeczywistości. Im bardziej złożona rzeczywistość zostaje poddana badaniu, tym większy nacisk należy położyć na niezakłóconą komunikację między partnerami tego przedsięwzięcia. Jak to już wielokrotnie doszło do głosu w naszym czasopiśmie, instytucja rodziny należy niewątpliwie do fenomenów o najwyższym stopniu złożoności. Nic więc dziwnego, że zarówno sam przedmiot badań, jak i dyscyplina naukowa stawiająca sobie za zadanie integralne badanie rodziny (nauki o rodzinie), a Rocznik "Family Forum" świadomie identyfikuje się z rzeczoną dyscypliną, zobowiązują do konsekwentnego dialogu wszystkich zainteresowanych podmiotów (dyscyplin) badawczych. Wymownym wyrazem takiego podejścia jest niniejszy tom czasopisma, który stanowi próbę interdyscyplinarnego ujęcia rodziny w całej jej złożoności. Z satysfakcją oddajemy do krytycznej lektury kolejny tom Rocznika "Family Forum", mając nadzieję, że założony cel badawczy -dopuszczenie do głosu wieloaspektowego bogactwa rodziny, wymagającego dużego stopnia interdyscyplinarności w podejściu -udało się, przynajmniej w jakieś mierze, zrealizować. Zakładając, że -poza samymi naukami o rodzinie -problematykę małżeństwa i rodziny badają zwłaszcza: filozofia i teologia w obszarze nauk humanistycznych, pedagogika, psychologia i socjologia z dziedziny nauk społecznych, a ponadto nauki prawne i, a ze specyficznej perspektywy, także nauki medyczne, zestawiono w niniejszym tomie przyczynki ze wszystkich wymienionych wyżej dziedzin i dyscyplin naukowych. Według klucza kolejnych dziedzin nauki uporządkowano prezentowane teksty, a powstała mozaika ujęć i sposobów podejścia dobrze ilustruje bogactwo merytoryczne tematyki rodzinnej oraz niezbędność dopełniania się fragmentarycznych ujęć poszczególnych nauk w celu uzyskania integralnego oglądu badanej rzeczywistości. Bogaty obraz spojrzeń na rodzinę uzupełniamy tradycyjnie recenzjami oraz sprawozdaniami z merytorycznie ważnych konferencji naukowych, dotyczących tematyki rodziny. Powodem szczególnej radości jest włączenie się w tworzenie tomu doktorantów Uniwersytetu Opolskiego. Tym samym czasopismo staje się także płaszczyzną wymiany myśli między wybitnymi specjalistami z różnych dzie-
Zur medizinisch-ethischen Diskussion in Polen
Zeitschrift für medizinische Ethik
Chrześcijanie wobec wojny
Kościół i świat
Ta monografia jest spuścizną wysiłku międzynarodowego grona teologów i teolożek, którzy podjęli t... more Ta monografia jest spuścizną wysiłku międzynarodowego grona teologów i teolożek, którzy podjęli trud zgłębiania relacji Kościoła i świata z różnych perspektyw badawczych. Wiele wspólnych obszarów Kościoła i świata wymusiło u badaczy w pierwszych analizach swoiste zbliżenie tych dwóch podmiotów, jednakże głębsze analizy każą widzieć ich odmienność i jednostkowość.
Zjawisko mniejszości seksualnych, którego istnienia nikt już nie kwestionuje, jest z dużą intensy... more Zjawisko mniejszości seksualnych, którego istnienia nikt już nie kwestionuje, jest z dużą intensywnością poddawane badaniom naukowym, wieloaspektowo analizowane, systematyzowane i wartościowane. Wśród tych mniejszości przez dłuższy czas stosunkowo mniej uwagi, jak się wydaje, poświęcano osobom transseksualnym. Potoczne opinie na temat samego zjawiska, jak i osób nim dotkniętych są wyraźnie uproszczone, żeby nie powiedzieć prymitywne. Nie dziwi więc, że konieczne stało się pogłębione spojrzenie na zjawisko transseksualizmu, a sięgając do jego korzenia, także na problem tożsamości płciowej, której zaburzenie skutkuje niekompatybilnością postrzegania siebie z biologiczno-seksualnym wyposażeniem osoby. Próbując podsumować bieżący rok z perspektywy zainteresowania transseksualizmem, można rzec, iż jest to rok wyjątkowy. Wystarczy wskazać, że od listopada 2015 do końca 2016 w najbliższym sąsiedztwie, tj. w Polsce i Niemczech, miały miejsce trzy ważne wydarzenia merytorycznie skoncentrowane na problemie transseksualizmu. Najpierw w okresie 4 miesięcy odbyły się dwie międzynarodowe konferencje naukowe poświęcone temu zagadnieniu. Pierwsza zatytułowana "Tożsamość płciowa i transseksualizm: fakty i kontrowersje. Perspektywa interdyscyplinarna" zorganizowana została w listopadzie 2015 w Opolu przez wydający niniejsze czasopismo Instytut Nauk o Rodzinie na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego we współpracy ze Stowarzyszeniem Bioetyków Europy Środkowej (BCE) i z Europejskim Stowarzyszeniem Teologów (ESCT). Druga zorganizowana została na Uniwersytecie we Frankfurcie nad Menem w lutym 2016 roku i nosiła tytuł: "Transseksualizm. Wyzwanie społeczne w rozmowie między teologią i neuronaukami. Konferencja międzynarodowa i interdyscyplinarna" (Transsexualität. Eine gesellschaftliche Herausforderung im Gespräch zwischen Theologie und Neurowissenschaften. Internationale, interdisziplinäre Konferenz; https://www.evangelisch.de/inhalte/131266/01-02-2016/konferenz-ueber-theologie-und-transsexualitaet-der-uni-frankfurt). Trzecim wydarzeniem jest poświęcenie tegorocznego dnia praw człowieka (grudzień 2016) właśnie kwestii transseksualizmu. Hasło dnia sformułowano następująco: "Tutaj jest nie męż
Family Forum, 2020
The research context: Childhood vaccinations are a boon to the health of individuals and the epid... more The research context: Childhood vaccinations are a boon to the health of individuals and the epidemic protection of a society. The observed rapidly-growing phenomenon of parents avoiding vaccinating their children requires an in-depth research in terms of their moral responsibility for non-action. The research objective: To verify the research hypothesis: A significant influence of the factor modifying parents' approach towards protective vaccinations for children may diminish their moral responsibility for failure to accept mandatory vaccination. The research method: Desk research was used in the research, i.e. the analysis of existing data, taking into account the available documents, research and publications, and their confrontation with the criteria of evaluating human acts, especially in the field of current obstacles. Results achieved: The analysis confirmed that the appropriate intensity of obstacles (especially insuperable ignorance and fear), often due to deliberate disinformation of anti-vaccination movements, significantly reduces the parents' moral responsibility for refusing to vaccinate their children. Conclusions: The most effective mechanism for preventing vaccine rejection is a targeted and holistic education of parents and society in the field of vaccinating and vaccines.
Ius Matrimoniale
Nieosiągalny wcześniej rozkwit badań genetycznych, zwłaszcza po finali- zacji Projektu Sekwenc... more Nieosiągalny wcześniej rozkwit badań genetycznych, zwłaszcza po finali- zacji Projektu Sekwencjonowania Genomu Ludzkiego, stawia współczesną naukę, ale i społeczeństwo przed nowymi wyzwaniami. Jednym z istotnych jest określenie statusu uzyskiwanych w ramach tych badań informacji genetycznych. Niniejsze badania do- tyczą formułowanego coraz częściej nakazu wymogu odpowiedzialności genetycznej w kontekście zadań rodzicielskich. Celem badań było wskazanie płaszczyzn takiej od- powiedzialności i konsekwencji wprowadzania jej w życie. W badaniach zastosowano metodę naukową desk research, a więc analizę danych zastanych, z uwzględnieniem dostępnych dokumentów, badań i publikacji, oraz ich konfrontację z normami bioe- tyki personalistycznej. Osiągnięte wyniki potwierdzają zarówno zmianę paradygmatu w podejściu do zdrowia, jak i poważne konsekwencje stosowania norm określanych jako odpowiedzialność genetyczna, jeśli zostaną one zaaplikowane do funkcjon...
The Brain and Morality. Introductory Remarks - Das moralische Gehirn. Zur Einführung
Neurowissenschaften in der Diskussion: Anregungen zum Weiterdenken - The Moral Brain: Stimuli for Further Reflection
The Moral Brain. Editors‘ Preface - Das moralische Gehirn. Ein Vorwort
Neurowissenschaften in der Diskussion: Anregungen zum Weiterdenken - The Moral Brain: Stimuli for Further Reflection
Sexualpädagogik: Notwendigkeit und Herausforderung. Eine theologisch-ethische Perspektive - Sexuality Education: A Necessity And A Challenge. A Theological-Ethical Approach
Warum ist Pränataldiagnostik in der Diskussion? Eine Einführung
Family Forum, Jan 13, 2021
Dziesiąty rok ukazywania się czasopisma to jeszcze nie okazja do świętowania jubileuszu, ale na p... more Dziesiąty rok ukazywania się czasopisma to jeszcze nie okazja do świętowania jubileuszu, ale na pewno podstawa do spojrzenia wstecz i w przyszłość. W kolejnych numerach "Family Forum" Autorzy podejmowali aktualne problemy małżeństwa i rodziny, związków partnerskich, starając się je przedstawiać w ujęciu interdyscyplinarnym, analizując również zagadnienia z zakresu metodologii badań nad rodziną. Nie zabrakło podejmowania problemów osób starszych i dzieci w rodzinie, tożsamości seksualnej i transseksualizmu, dramatu przemocy rodzinnej. W aktualnym tomie rocznika przedmiotem badań są procesy społeczne i globalne, które mają istotny wpływ na jakość i funkcjonowanie rodziny. Tom dziesiąty ukazuje się w czasie globalnej pandemii COVID-19, która odciśnie niezatarte piętno zarówno na samych rodzinach, jak i w badaniach nad interakcjami rodzinnymi w obliczu śmiertelnego zagrożenia. Wśród artykułów, które oddajemy do rąk Czytelników, nie znalazła się jeszcze naukowa analiza "rodziny (po)covidowej", co prawdopodobnie wynika ze zbyt krótkiego czasu funkcjonowania "w dobie zarazy". Nie ulega jednak wątpliwości, że obok tego dynamicznego zjawiska stawiającego pod znakiem zapytania wiele oczywistych faktów przeżywanych w rodzinie, jak wolność poruszania się i kontaktów, poszukiwanie bliskości i jej okazywanie, wspólne świętowanie i przeżywanie trudnych wydarzeń, jak choćby pogrzeby, odwiedzanie seniorów rodziny, nie da się przejść obojętnie. Pompatycznie brzmiący zwrot "nic już nie będzie jak dawniej" zyskuje w czasach pandemii nowe, nie do końca znane znaczenie. Zakładamy więc, że w którymś z kolejnych roczników rodzina po doświadczeniu pandemii stanie się przedmiotem badań. Mam jednak nadzieję, że przyszłość ma nie tylko pandemiczne oblicze, lecz postawi nas wobec wielu starych i nowych wyzwań, z którymi nie do końca potrafimy sobie poradzić. Jednym z nich jest realizowane w codzienności wyzwanie godzenie życia zawodowego i rodzinnego (compatibility of work and family life). Już dziś jako Redakcja zapraszamy do podjęcia tego kompleksu zagadnień w swoich badaniach i podzielenia się wynikami swoich naukowych poszukiwań. Zatrzymując się na chwilę przy bieżących tekstach naukowych, warto zauważyć, że malują one swoistą mapę procesów i zjawisk, które znacząco
Moralna odpowiedzialność rodziców za szczepienie dzieci
Kontekst badań: Szczepienia ochronne dzieci są dobrodziejstwem dla zdrowia indywidualnych osób i ... more Kontekst badań: Szczepienia ochronne dzieci są dobrodziejstwem dla zdrowia indywidualnych osób i epidemicznej ochrony społeczeństwa. Obserwowane narastające lawinowo zjawisko uchylania się przez rodziców od szczepień dzieci wymaga pogłębionych badań pod kątem ich odpowiedzialności moralnej za zaniechanie działania. Cel badań: zweryfikowanie hipotezy badawcze, która brzmiała: Odpowiednio silny wpływ czynnika modyfikującego postawy rodziców wobec szczepień ochronnych dzieci może zmniejszyć odpowiedzialność moralną rodziców za niepodjęcie obowiązku szczepiennego. Metoda badawcza: w badaniach zastosowano desk research, a więc analizę danych zastanych, z uwzględnieniem dostępnych dokumentów, badań i publikacji, i ich konfrontacja z kryteriami wartościowania czynów ludzkich, szczególnie w zakresie przeszkód aktualnych. Osiągnięte wyniki: analizy potwierdziły, że odpowiednie nasilenie przeszkód (zwł. niewiedzy niepokonalnej i strachu), często na skutek celowej dezinformacji (disinformation...
Ocalić (obraz) człowieka. Istota dyskusji o komórkach macierzystych
Zum Umgang mit Menschen mit Demenz. Eine Hinführung - Dealing and Interacting with People with Dementia. An introduction
Etyczne granice transplantacji / Piotr Morciniec
Pränataldiagnostik/Prenatal Diagnosis
Family Forum
Obecne stulecie przedstawiane jest często jako wiek starzenia się. Nieproporcjonalne zwiększanie ... more Obecne stulecie przedstawiane jest często jako wiek starzenia się. Nieproporcjonalne zwiększanie się grupy ludzi starych, do prawie jednej czwartej społeczeństwa niesie ze sobą nie tylko dumę z osiągnięć medycyny przedłużającej życie, lecz także negatywne trendy społeczne. Postępujące procesy, które zostały już określone jako „desolidaryzacja międzygeneracyjna”, znajdują swój wyraz także w bardzo negatywnych zjawiskach, wśród których na znaczenia nabiera dyskryminacja osób starszych. Bazujące na stereotypach i uprzedzeniach negatywne nastawienie do najstarszej części społeczeństwa budzi niepokój i domaga się poszukiwania dróg wyjścia. W niniejszym opracowaniu na podstawie analizy polskojęzycznej literatury fachowej starano się uporządkować przyczyny i konteksty takich negatywnych odniesień do seniorów, wskazano najistotniejsze obszary dyskryminacyjne, aby na koniec zapytać o możliwe wyjścia z sytuacji nierówności społecznej, której doświadczają ludzie starzy. Przesłanie tekstu pozos...
Bioethik in der Diskussion - Bioethics in Discussion
Bioethik in der Diskussion - Bioethics in Discussion
Uploads
Papers by Piotr Morciniec