Papers by Varduhi Baloyan
Translation studies: theory and practice, Mar 29, 2024
This article is dedicated to the study of intermediary translations of children's literature into... more This article is dedicated to the study of intermediary translations of children's literature into Eastern Armenian in the 19 th and the beginning of the 20 th centuries. Juvenile Periodicals such as Aghbyur and Hasker were prominent publications during the late 19 th century and the beginning of the 20 th century and featured a wide range of literary works, including translations of foreign literature. This study is focused on the translations of English literature, however, other languages are also considered. These periodicals, along with others, were important sources of literature and education for Armenian children. They contributed to the development of Armenian children's literature, fostered a love for reading, and played a vital role in preserving Armenian cultural identity. Additionally, Armenian authors and educators adapted and retold European children's stories to make them more accessible and relatable to Armenian audiences. This practice allowed for the cultural exchange of ideas and the incorporation of foreign literature into the Armenian literary landscape.
Armenian Periodical “Bazmavep”: a Bridge of Literary and Cultural Exchange between Armenians and Europeans
Gitakan ashkhatut'yunner, Dec 5, 2023
LANGUAGE POLICY AND TRANSLATION TRENDS IN THE 19TH CENTURY ARMENIAN PERIODICALS
Journal of Armenian Studies, 2023
In the article, we discussed the language policy of the Armenian-language periodicals of the 19th... more In the article, we discussed the language policy of the Armenian-language periodicals of the 19th century, which was characterized by the influence of translation trends and principles formed in different language environments and reflected in literary translations. Some positive cultural and educational changes were ensured in the Armenian communities previously suffering in harsh geopolitical situations. Thanks to those changes a number of Armenian schools and printing houses were opened, and periodical press contributed to the development of translated secular literature, especially for children and young readers. Along with creating original literature, Armenians having long history of translations, turned to the translation of valuable pieces of world literature. The study of literature provided an opportunity to validate the course of the literary-historical development of the Armenian language in the context of the 19th century.
The period was marked first by the transition from Classical Armenian to Modern Armenian, then the development of the Eastern and Western Armenian branches, which was directly reflected in the language of the translated literature. These processes took place in the absence of a unified independent state, and the language policy had different interpretations by the editors, writers and translators of periodicals.
In this study, the literary and historical method was used, with the help of which the historical-political and social-pedagogical factors described in various articles and studies were considered.
We came to the conclusion that the development of periodical printing and translation literature determined the development of the Armenian language in the 19th century.
Armenian Periodical “Bazmavep”: a Bridge of Literary and Cultural Exchange between Armenians and Europeans
Գիտական աշխատություններ, 2023
This article is focused on the study of translated English literature published in the Armenian p... more This article is focused on the study of translated English literature published in the Armenian periodical Bazmavep, between the 19th and early 20th centuries. Bazmavep, one of the oldest continuous Armenian periodicals, was initiated in 1843 by the Armenian Fathers of the Mechitarist Congregation on the Island of San Lazaro in Venice, Italy. Methods and Materials: Our primary objective is to perform a comprehensive analysis of the translated English literature featured in Bazmavep. We particularly focus on identifying the literary works that underwent translation, understanding the identities of the translators, and elucidating the methods employed for these translations, whether direct or indirect.
Translations of English Children’s Literature in the Armenian Periodicals in India
Translation studies: theory and practice, Dec 20, 2022
Հայ֊իտալական մանկական գրականության առնչությունները Ամիչիսի ստեղծագործությունների միջոցով սկսվել ... more Հայ֊իտալական մանկական գրականության առնչությունները Ամիչիսի ստեղծագործությունների միջոցով սկսվել են դեռևս 1880֊ական թվականներին և ուրույն տեղ են զբաղեցնում հայկական թարգմանական մանկագրության էջերում, մասնավորապես, «Բազմավէպում», «Հասկեր» ամսագրի «Նուէր Մանուկներին» մատենաշարում, «Մշակում», «Աղբիւրում», «Աղբիւր֊Տարազի» հավելվածներում, առանձին հրատարակություններում։
«Սիրտը» վեպի հայալեզու վաղ հրատարակված թարգմանություններից մեզ հայտնի են տասնյակ գործեր։ Վեպը հայ մընթերցողին է հասել ինչպես բնագրային, այնպես էլ միջնորդավորված թարգմանություններով, թե՛ արեւելահայերենով, թե՛ արեւմտահայերենով։ Սույն հոդվածում ուսումնասիրելու ենք թարգմանական փոխակերպումները միջնորդավորված եւ բնագրային թարգմանությունների համատեքստում։
Էդմոնդո դե Ամիչիսի գործերի թարգմանությունը հնարավորություն է տալիս ուսումնասիրել իտալերենից հայերեն գրական թարգմանությունների սկզբունքները, փորձը, զարգացումը, միտումները, նպատակները, ինչպես նաև դիտարկել աշխարհաբար հայերենի զարգացումը ժամանակի մեջ։
Voske Divan, Journal of fairy tale studies, 2010
The article is based on the analysis of opening formulas in Armenian and British folk-tales. The ... more The article is based on the analysis of opening formulas in Armenian and British folk-tales. The formulas are considered in four groups as follows; formulas fixing the existence of heroes and/or events; formulas of time
and space; formulas of modality and of mixed type. The most common formula which introduces the reader and/or listener to the world of fantasy is there was, there was not in Armenian openings and there was once/
once upon a time in the openings of the British folk-tales. Less common in Armenian folk-tales, time and space formulas are regular in British folk and fairy tales.
Folklore from around the world and folk-tales in particular have been translated into Eastern and... more Folklore from around the world and folk-tales in particular have been translated into Eastern and Western Armenian both through direct translation and mediated renderings. Many folk and fairy tales are translated from Eastern Armenian into Western Armenian and vice versa. Presently, publishing folk-tales in Western Armenian is of great importance for the preservation of Western Armenian as a Diasporic language․
Translation Studies: Theory and Practice, Dec 20, 2022
The article aims to examine the role of periodicals in the formation of translated children's lit... more The article aims to examine the role of periodicals in the formation of translated children's literature in the late 18 th-19 th centuries in the Armenian communities of India. A brief historical account of the Armenian press in India is also provided. English-Armenian literary relations in the 18 th century originated in Armenian communities when the British East India Company strengthened commercial relations with Armenian trading networks. This period was marked by socio-political change and created conditions for the development of new Armenian literature. The periodical literature for children evolved into a significant tool for influencing Armenian children's attitudes, values, and behavior in Indian communities. Translations had a significant role in the establishment of literary and cultural ties between the Armenian community and the British colonists. Editors of periodicals and translators were concerned about how to introduce modernity and enlightenment-era European concepts, on the one hand, and how to foster a sense of national identity and belonging on the other. Translating children's literature was the most effective vehicle for achieving these goals.
Voske Divan, 2019
This article discusses the translation experiment of Toumanian’s “The Kid Goat” into classical Ar... more This article discusses the translation experiment of Toumanian’s “The Kid Goat” into classical Armenian with an aim to demonstrate the degree of mutual intelligibility of the same tale in different varieties of the Armenian language. It has long been proven that knowledge of Classical Armenian is the most powerful key to ‘unlock’ the treasures of Armenian civilization. Classical Armenian is the bearer of Armenian spiritual awareness, which indexes linguistic and cultural unity of the nation. Our experience has revealed that Classical Armenian is not limited within the boundaries of the past; it is mutually intelligible by the native speakers of both Western and Eastern Armenian. Through the presentation of the tale in Classical Armenian we will bridge the lost heritage of Armenian eternity.
Drafts by Varduhi Baloyan
Voske Divan, 2023
Յաւդուածի նպատակն է ուսումնասիրել, թե1 ինչպիսի թարգմանական գրականութիւն է տպագրուել հնդկահայ համա... more Յաւդուածի նպատակն է ուսումնասիրել, թե1 ինչպիսի թարգմանական գրականութիւն է տպագրուել հնդկահայ համայնքի հայալեզու պարբերականներում 18-19-րդ դարերում։ Ուսումնասիրութեան հիմնական նիւթն անգլալեզու աղբեւրների թարգմանութիւններն են։ Ներկայացուում է նաեւ Հնդկաստանի հայկական մամուլի համառաւտ պատմական ակնարկ։ Հայ֊անգլիական գրական յարաբերութիւնները ծագել են 18-րդ դարում, հիմնականում Հնդկաստանի հայկական համայնքներում, երբ Արեւելահնդկական ընկերութիւնը ամրապնդեց առեւտրային կապերը հայկական առեւտրային ցանցերի հետ: Այս շրջանը նշանաւորուեց հասարակական քաղաքական փոփոխութիւններով եւ պայմաններ ստեղծեց հայ նոր գրականութեան ձեւաւորման համար։ Մանկական գրականութիւնը դիտարկուում է որպէս կարեւոր գործիք հնդկահայ համայնքում հայ երեխաների աշխարհայեացքի, արժէքային համակարգի եւ վարքագծի վրայ ազդելու համար:
Պարբերականների խմբագիրներին եւ թարգմանիչներին մտահոգում էր, մի կողմից, թե ինչպէս լուսաւորութեան դարաշրջանի եւրոպական հայեցակարգերի միջոցով ներմուծել արդիականութիւնն ու զարգացումը, եւ մեւս կողմից, թե ինչպէս խթանել ազգային ինքնութեան եւ պատկանելութեան զգացումը: Այս նպատակին հասնելու ամենաարդիւնաւէտ միջոցը մանկական գրականութեան թարգմանութիւնն էր: Մանկագրութեան միջոցով գաղափարական խնդիրներ լուծելու աւանդոյթը նոյն ժամանակաշրջանում լայնաւրէն կիրառուել է նաեւ այլ մշակոյթներում, ինչպէս, աւրինակ, իտալական, չինական գրականութեան միջոցով։
Էդիթ Նեսբիթի «Երկաթուղային կայարանի երեխաները»
վեպում սննդի տեսակները եւ խոհանոցը կարեւոր տեղ են
... more Էդիթ Նեսբիթի «Երկաթուղային կայարանի երեխաները»
վեպում սննդի տեսակները եւ խոհանոցը կարեւոր տեղ են
զբաղեցնում երեխաների կյանքի տարբեր դրվագները եւ
փոփոխությունները ներկայացնելու կամ որոշակի հոգեվիճակ
պատկերելու նպատակով։
«Երբեւէ մտե՞լ եք գյուղական խոհանոց հաց թխելու օրը եւ
տեսել բուխարու մոտ դրված խմորը: Եթե տեսել եք եւ եթե այդ
ժամանակ դեռ բավական երիտասարդ եւ հետաքրքրասեր եք
եղել ձեր տեսածի հանդեպ, ապա կհիշեք, որ միանգամայն
անկարող եք եղել դիմակայել գայթակղությանը եւ մատը
չմխրճել կլորիկ փափուկ խմորի մեջ։ Եւ դուք անշուշտ կհիշեք ձեր
մատի թողած հետքը, որ դանդաղ, բայց վստահ անհետանում
է, եւ խմորը կրկին նույն տեսքն է ստանում, ինչ նախքան ձեր
դիպչելը»։ (Նեսբիթ, 1905, 41) Այս համեմատությամբ Նեսբիթը
մատնանշում է երեխաների կյանքի եւ կենցաղի փոփոխությունը
հոր բացակայության պայմաններում։
Վեպում նաեւ բավականին առատ են տարբեր կերակ-
րատեսակները եւ վերաբերմունքը կերակուրների նկատմամբ
հաճախ հումորային ձեւակերպումներով է ներկայացվում,
հատկապես երեխաների սերը կարկանդակների նկատմամբ։
Uploads
Papers by Varduhi Baloyan
The period was marked first by the transition from Classical Armenian to Modern Armenian, then the development of the Eastern and Western Armenian branches, which was directly reflected in the language of the translated literature. These processes took place in the absence of a unified independent state, and the language policy had different interpretations by the editors, writers and translators of periodicals.
In this study, the literary and historical method was used, with the help of which the historical-political and social-pedagogical factors described in various articles and studies were considered.
We came to the conclusion that the development of periodical printing and translation literature determined the development of the Armenian language in the 19th century.
«Սիրտը» վեպի հայալեզու վաղ հրատարակված թարգմանություններից մեզ հայտնի են տասնյակ գործեր։ Վեպը հայ մընթերցողին է հասել ինչպես բնագրային, այնպես էլ միջնորդավորված թարգմանություններով, թե՛ արեւելահայերենով, թե՛ արեւմտահայերենով։ Սույն հոդվածում ուսումնասիրելու ենք թարգմանական փոխակերպումները միջնորդավորված եւ բնագրային թարգմանությունների համատեքստում։
Էդմոնդո դե Ամիչիսի գործերի թարգմանությունը հնարավորություն է տալիս ուսումնասիրել իտալերենից հայերեն գրական թարգմանությունների սկզբունքները, փորձը, զարգացումը, միտումները, նպատակները, ինչպես նաև դիտարկել աշխարհաբար հայերենի զարգացումը ժամանակի մեջ։
and space; formulas of modality and of mixed type. The most common formula which introduces the reader and/or listener to the world of fantasy is there was, there was not in Armenian openings and there was once/
once upon a time in the openings of the British folk-tales. Less common in Armenian folk-tales, time and space formulas are regular in British folk and fairy tales.
Drafts by Varduhi Baloyan
Պարբերականների խմբագիրներին եւ թարգմանիչներին մտահոգում էր, մի կողմից, թե ինչպէս լուսաւորութեան դարաշրջանի եւրոպական հայեցակարգերի միջոցով ներմուծել արդիականութիւնն ու զարգացումը, եւ մեւս կողմից, թե ինչպէս խթանել ազգային ինքնութեան եւ պատկանելութեան զգացումը: Այս նպատակին հասնելու ամենաարդիւնաւէտ միջոցը մանկական գրականութեան թարգմանութիւնն էր: Մանկագրութեան միջոցով գաղափարական խնդիրներ լուծելու աւանդոյթը նոյն ժամանակաշրջանում լայնաւրէն կիրառուել է նաեւ այլ մշակոյթներում, ինչպէս, աւրինակ, իտալական, չինական գրականութեան միջոցով։
վեպում սննդի տեսակները եւ խոհանոցը կարեւոր տեղ են
զբաղեցնում երեխաների կյանքի տարբեր դրվագները եւ
փոփոխությունները ներկայացնելու կամ որոշակի հոգեվիճակ
պատկերելու նպատակով։
«Երբեւէ մտե՞լ եք գյուղական խոհանոց հաց թխելու օրը եւ
տեսել բուխարու մոտ դրված խմորը: Եթե տեսել եք եւ եթե այդ
ժամանակ դեռ բավական երիտասարդ եւ հետաքրքրասեր եք
եղել ձեր տեսածի հանդեպ, ապա կհիշեք, որ միանգամայն
անկարող եք եղել դիմակայել գայթակղությանը եւ մատը
չմխրճել կլորիկ փափուկ խմորի մեջ։ Եւ դուք անշուշտ կհիշեք ձեր
մատի թողած հետքը, որ դանդաղ, բայց վստահ անհետանում
է, եւ խմորը կրկին նույն տեսքն է ստանում, ինչ նախքան ձեր
դիպչելը»։ (Նեսբիթ, 1905, 41) Այս համեմատությամբ Նեսբիթը
մատնանշում է երեխաների կյանքի եւ կենցաղի փոփոխությունը
հոր բացակայության պայմաններում։
Վեպում նաեւ բավականին առատ են տարբեր կերակ-
րատեսակները եւ վերաբերմունքը կերակուրների նկատմամբ
հաճախ հումորային ձեւակերպումներով է ներկայացվում,
հատկապես երեխաների սերը կարկանդակների նկատմամբ։