Myopia. Part II – prevention and treatment of the latest guidelines

Klinika Oczna, 2021

RETINOPATIA CUKRZYCOWA-EPIDEMIOLOGIA Retinopatia cukrzycowa (diabetic retinopathy-DR) pozostaje najczęstszą przyczyną utraty wzroku w populacji osób aktywnych zawodowo [1]. Liczba chorych na cukrzycę wzrasta lawinowo, a Światowa Organizacja Zdrowia uznała tę chorobę za epidemię XXI wieku. Obecnie szacunkowo 415 mln ludzi (8,8% populacji) cierpi na to zaburzenie metaboliczne, czyli co jedenasta dorosła osoba. W Polsce, według raportu NFZ z 2019 roku, z cukrzycą żyje blisko 3 mln osób (9,1% populacji) [2]. Średnio u co trzeciego chorego dojdzie do rozwoju retinopatii cukrzycowej. Częstość jej występowania zwiększa się wraz z czasem trwania choroby podstawowej. Czynnikami zwiększającymi ryzyko rozwoju DR są: brak wyrównania metabolicznego choroby podstawowej, nieprawidłowy profil lipidowy, a także nadciśnienie tętnicze. Niestety, u części chorych na cukrzycę, pomimo prawidłowych parametrów wymienionych badań, dojdzie do rozwoju mikroan

2009

STRESZCZENIE W ciągu ostatnich kilkunastu lat osiągnięto znaczący postęp w leczeniu mięsaków tkanek miękkich -nie tylko ogniska pierwotnego, ale również wznów miejscowych i przerzutów. Podstawową metodą jest leczenie chirurgiczne, a wprowadzenie zasady skojarzonego postępowania, czyli standardowego łączenia chirurgii z radioterapią i niekiedy chemioterapią oraz rehabilitacji w wyspecjalizowanych ośrodkach znamiennie zwiększyło szansę na ograniczenie zasięgu operacji, całkowite wyleczenie chorego lub uzyskanie długoletniego przeżycia. Współczesne leczenie skojarzone oraz stosowanie metod rekonstrukcyjnych pozwala u większości chorych na mięsaki tkanek miękkich o lokalizacji kończynowych na oszczędzenie kończyny. W porównaniu z latami 60.-70., kiedy amputację wykonywano u około 50% chorych, obecnie w ośrodkach referencyjnych odsetek ten nie przekracza 10%. Ogólnie obserwuje się powolny, ale stały wzrost odsetka chorych na mięsaki tkanek miękkich z wieloletnimi przeżyciami. Wskaźnik 5-letnich przeżyć całkowitych chorych na mięsaki tkanek miękkich zlokalizowane w obrębie kończyn wynosi obecnie 55-78%. W przypadku rozpoznania przerzutów długość okresu przeżycia jest jednak nadal zła i wynosi średnio około 1 roku. Korzystnych wyników miejscowych leczenia mięsaków można spodziewać się tylko w przypadku planowego (tzn. po wcześniejszej biopsji) całkowitego wycięcia mięsaka w mikroskopowo wolnych od nowotworu granicach (tzw. resekcja R0). Po przeprowadzeniu prawidłowego postępowania diagnostycznego u większości chorych poddawanych radykalnej operacji konieczne jest zastosowanie uzupełniającej radioterapii, wielotygodniowej rehabilitacji i kontynuowanie badań kontrolnych w tym samym ośrodku przez minimum 5 lat. Postęp wiąże się z wprowadzeniem do praktyki klinicznej leków o celowanym działaniu związanym z molekularnymi lub genetycznymi zaburzeniami w komórkach, które uczestniczą w etiopatogenezie tych nowotworów. Ze względu na rzadkie występowanie mięsaków oraz konieczność skojarzonego postępowania najważniejsze jest prowadzenie diagnostyki i terapii już od początku w ramach wielodyscyplinarnego zespołu w ośrodku onkologicznym o odpowiednim doświadczeniu i zapleczu diagnostycznym.

Epidemiologia stwardnienia rozsianego Stwardnienie rozsiane (SM, sclerosis multiplex) jest przewlekłą zapalno-demielinizacyjną chorobą ośrodkowego układu nerwowego (OUN), będącą najczęstszą przyczyną niepełnosprawności młodych dorosłych. Ponieważ SM rozpoczyna się najczęściej między 20. a 40. rokiem życia, to wpływa na wszystkie aspekty zawodowego, społecznego i rodzinnego życia chorych. Liczba chorych na SM na całym świecie przekracza 2,5 mln, przy czym prawie 940 tys. mieszka w Europie. Częstość występowania SM w Polsce wynosi 45-95 przypadków/100 tys. mieszkańców [1-3]. Zakładając, że choroba ma charakter postępujący i trwa całe życie, szacunkowo ponad 20 tys. osób z powodu inwalidztwa nie jest zdolnych do wykonywania podstawowych czynności życiowych i samodzielnej egzystencji, w związku z czym wymaga pełnej opieki (EMSO 2011) [1-2]. Objawy stwardnienia rozsianego a jakość życia Obecność rozsianych zmian demielinizacyjnych w obrębie praktycznie całego OUN warunkuje niezwykle bogatą symptomatologię SM: niedowład upośledzający samodzielne poruszanie się, zaburzenia czucia, zaburzenia widzenia, drżenie i ataksję, spastyczność, zaburzenia zwieraczy, ból, depresję, zaburzenia poznawcze, zawroty głowy, zaburzenia równowagi i zmęczenie. Spośród tych objawów największy wpływ na jakość życia mają upośledzone samodzielne poruszanie się, zmęczenie, ból, depresja oraz spastyczność [4, 5]. Ben-Zacharia [6] dzieli objawy, które występują u chorego na SM, na trzy kategorie. Za objawy pierwszego stopnia uznaje się: zaburzenia poruszania się, zmęczenie i znużenie, spastyczność, zaburzenia widzenia, dysfunkcje zwieraczy, ból, zaburzenia poznawcze i seksualne, problemy z mową i połykaniem. Do objawów drugiego stopnia zalicza się: zakażenia układu moczowego, uszkodzenia skóry (odparzenia, odleżyny), uszkodzenia układu kostno-stawowego (złamania, zwichnięcia stawów), nadmierną senność, infekcje układu oddechowego, upośledzenie codziennej aktywności. Do objawów trzeciego stopnia należą: depresja, zaburzenia psychiczne (myśli i próby samobójcze), izolacja społeczna, problemy finansowe, problemy rodzinne (trudności w zajściu w ciążę, trudności w sprawowaniu opieki nad dziećmi, rozwody) [6]. Samodzielne poruszanie się jest upośledzone u 90% chorych na SM. Spośród czynników wpływających na jakość życia 65-70% pacjentów za najważniejszy czynnik uznaje zaburzenia w samodzielnym poruszaniu się [4, 7]. Problem zmęczenia może dotyczyć 75-95% pacjentów cierpiących na SM. Prawie 69% pacjentów uważa zmęczenie za jeden z najważniejszych czynników upośledzających jakość życia [8]. Zmęczenie jest pierwotną determinantą obniżonej jakości życia u chorych na SM zarówno w aspekcie fizycznym, jak i psychicznym, niezależnie od stopnia niepełnosprawności [4]. Ból zgłasza około 86% pacjentów z SM. Doznania bólowe wykazują silną, dodatnią korelację z lę-brought to you by CORE View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk provided by Via Medica Journals

Niepełnosprawność, 2019

Niepe³nosprawnooeae wzroku nabyta w póŸnej doros³ooeci a aktywnooeae fizyczna seniorów Populacja osób z niepe³nosprawnooeci¹ wzroku stale wzrasta w zwi¹zku z coraz wiêksz¹ liczb¹ przypadków utraty wzroku w biegu ¿ycia, zw³aszcza w wieku senioralnym. Nabycie niepe³nosprawnooeci wzroku w póŸnej doros³ooeci stanowi czynnik ryzyka wyst¹pienia dodatkowych problemów w zakresie zdrowia fizycznego i psychicznego, skutkuj¹cych znacz¹cym pogorszeniem jakooeci ¿ycia. Negatywne konsekwencje utraty wzroku przejawiaj¹ siê m.in. w obni¿eniu ilooeci i stopnia intensywnooeci aktywnooeci fizycznej. Tworzenie efektywnych programów promuj¹cych aktywnooeae fizyczn¹ woeród trac¹cych wzrok seniorów warunkowane jest trafn¹ identyfikacj¹ zarówno dooewiadczanych w tej sferze barier, jak i czynników motywuj¹cych i zasobów dostêpnych dla tej grupy spo³ecznej. Z uwagi na prognozowany wzrost globalnej populacji starszych osób z niepe³nosprawnooeci¹ wzroku oraz liczne korzyoeci (fizjologiczne, emocjonalno-spo³eczne, funkcjonalne) regularnej aktywnooeci fizycznej konieczne jest podejmowanie badañ naukowych pooewiêconych tym zagadnieniom. S³owa kluczowe: aktywnooeae fizyczna, niepe³nosprawnooeae wzroku, utrata wzroku, póŸna doros³ooeae Visual impairment acquired in late adulthood and physical activity The population of persons with visual impairment is increasing due to the increasing number of cases of vision loss in the course of life, particularly in late adulthood. Acquiring vision loss in late adulthood is a risk factor for occurrence of additional problems in the area of physical and mental health which result in significant deterioration of the quality of life. One of the negative effects of adventitious vision loss is decreased physical activity. Developing effective programs which promote physical activity among seniors with acquired vision loss is determined by proper identification of barriers experienced in that area, as well as of motivating factors and of resources available for that social group. Taking into consideration the increasing global population of persons with visual impairment and numerous advantages (physiological, emotional-social, functional) of regular physical activity, it is necessary to undertake research investigating those issues.

Dermatology Review, 2016

Pemfigoid (ang. bullous pemphigoid -BP) jest autoimmunizacyjną podnaskórkową dermatozą pęcherzową, która dotyczy w głównej mierze osób w wieku starszym. Rozpoczyna się zwykle po 65. roku życia, a główną grupę tworzą osoby powyżej 80. roku życia. W ostatnich 15 latach zachorowalność na BP ze względu na starzenie się społeczeństw w całej Europie stale wzrasta. Podstawą laboratoryjnego rozpoznania BP jest badanie immunopatologiczne wycinka skórnego, w którym stwierdza się związane in vivo IgG/C3 o układzie linijnym wzdłuż granicy skórno-naskórkowej. W celu ustalenia charakterystyki antygenu lub antygenów rozpoznawanych przez autoprzeciwciała wykonuje się badania techniką ELISA z rekombinowanym antygenem NC16a lub test BIOCHIP. Leczenie BP ma na celu zahamowanie wysiewów nowych zmian skórnych, wygojenie zmian wcześniejszych i opanowanie świądu. Obecnie najskuteczniejszym i najbezpieczniejszym leczeniem BP jest klobetazol w kremie stosowany jako monoterapia na całe ciało. Do alternatywnych metod terapii BP należą metotreksat, połączenie tetracykliny z witaminą PP, natomiast prednizon, zwłaszcza w dużych dawkach (> 0,5 mg/kg m.c.) jest przeciwwskazany u osób starszych z obciążeniami internistycznymi. Leczenie trwa zwykle około 12 miesięcy i po tym czasie należy rozważyć jego zakończenie, gdy remisja zmian skórnych trwa dłużej niż 6 miesięcy, a kontrolne badanie metodą bezpośredniej immunofluorescencji jest negatywne oraz nie wykrywa się krążących autoprzeciwciał w teście ELISA. O nawrocie choroby mogą świadczyć: świąd, wydrapania oraz nowe zmiany rumieniowe i pęcherze.

Kosmos

Jednym z najważniejszych elementów społecznego trybu życia są zachowania prospołeczne, czyli działania, z których korzyści odnoszą inne osobniki. Do najbardziej interesujących podkategorii ryzykownych zachowań prospołecznych należą zachowania ratunkowe, czyli spieszenie z pomocą osobnikom, które znalazły się w niebezpiecznej sytuacji. W świecie zwierząt zachowania ratunkowe zostały po raz pierwszy opisane u mrówek legionistek z gatunku Eciton hamatum, a następnie badano je również u mrówek z wielu innych gatunków należących do podrodzin Formicinae, Myrmicinae, Ponerinae i Dolichoderinae. Badania te były prowadzone zarówno w terenie, jak i w warunkach laboratoryjnych i stosowano w nich szeroką gamę testów behawioralnych, podczas których potencjalne ratowniczki konfrontowano bądź z osobnikami o ograniczonej mobilności (unieruchomionymi w wyniku zasypania lub też uwięzionymi w sztucznym sidle), bądź też z mrówkami zaatakowanymi przez wrogów naturalnych, takich jak larwy mrówkolwa, pają...

OphthaTherapy, 2021

Zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD, age-related macular degeneration) to obecnie główna przyczyna obniżenia ostrości wzroku, a nawet ślepoty w populacji osób powyżej 45. r.ż. Postępowanie lecznicze w wysiękowej postaci AMD polega na jak najszybszym włączeniu terapii anty-VEGF w postaci iniekcji doszklistkowych. Od 2015 r. w Polsce jest dostępny program lekowy dla pacjentów z wysiękową postacią AMD. W ramach programu zatwierdzono preparaty ranibizumab oraz aflibercept. Celem badań była ocena skuteczności stosowania programu lekowego wśród pacjentów z wysiękową postacią AMD. Z zastosowaniem badań diagnostycznych oraz sondażu diagnostycznego przebadano 98 pacjentów biorących udział w programie lekowym.

Polski Przegląd Neurologiczny, 2005

2014

W życiu człowieka często występują stany zaburzeń fi zykalnych oraz psychicznych. We wszystkich schorzeniach konieczne jest więc przeprowadzenie właściwego rozpoznania, a potem wdrożenie należytego leczenia. Szczególnie ważne jest zorganizowanie w środowisku przez pracowników ochrony zdrowia i opieki społecznej działań opiekuńczych i profi laktycznych. Opieka jest potrzebna wszystkim, zarówno dzieciom, jak i dorosłym, a w sposób szczególny osobom starszym, w tym terminalnie chorym. Prezentowane w niniejszej monografi i teksty uwzględniają właśnie tę wieloczynnikową aktywność opiekuńczą. Autorami poszczególnych rozdziałów są pracownicy naukowi zaangażowani w proces edukacyjny w zakresie nauk o zdrowiu, pracujący w Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, ale także studenci PWSZ w Tarnowie. W różnorodnym zakresie przedstawili i omówili oni główne tezy monografi i. Redagujący mają nadzieję, że czytelnicy znajdą interesujące treści. Będziemy równocześnie wdzięczni za wszelkie słowa twórczej krytyki. Zapraszamy do lektury. prof. dr hab. med. Jerzy Jaśkiewicz dr Grażyna Dębska dr Anna Goździalska

Acta haematologica Polonica, 2012

a c t a h a e m a t o l o g i c a p o l o n i c a 4 6 ( 2 0 1 5 ) 1 5 9 -2 1 1