Türklerde Hi̇tabet: Orhun Yazitlari, Di̇vanu Lugat-İt Türk Ve Nutuk
international journal of turkish literature culture education, 2021
Hitabet, tarihin eski dönemlerinden bu zamana toplumları etkisi altına alan ve onları istenilen y... more Hitabet, tarihin eski dönemlerinden bu zamana toplumları etkisi altına alan ve onları istenilen yöne sevk eden bir edebî tür olmuştur. Türk tarihine de bakıldığında kültüre ait ilk yazılı metinlerden bu yana hitabet; toplumsal yapılanma, dayanışma, dikkat çekme, uyarma, bilgilendirme gibi amaçlarla tercih edilmiştir. Buradan yola çıkarak çalışmanın amacı Orhun Yazıtları, Divanu Lugat-it Türk ve Nutuk adlı eserleri hitabet özellikleri açısından karşılaştırıp değerlendirmektir. Araştırmada betimsel yöntem izlenmiş olup tarama tekniğine başvurulmuştur. Hitabet tekniğinin özellikleri çeşitli kaynaklardan yararlanılarak, üç alan uzmanının da görüşü alınıp oluşturulmuştur. Veri toplamada Orhun Yazıtları, Divanu Lugat-it Türk ve Nutuk adlı eserler kaynaklık etmiştir. Hitabetin sahip olması gereken altı özellik adı geçen üç eserde taranmış, elde edilen bulgular karşılaştırmalı olarak yorumlanmıştır. Orhun Yazıtları ve Nutuk'un birer hitabet türü eser olduğu, Divanu Lugat-it Türk'ün de hitabet özellikleri taşıdığı sonucuna ulaşılmıştır.
Uploads
Papers by ŞÜKRÜ ÖZEN
Oğuz Kağan’ın doğumundan ölümüne kadar gösterdiği kahramanlıklarla yaptığı mücadelelerin anlatıldığı destanın üç varyantı bulunmaktadır. Bu çalışmada üç metin arasından daha çok yaygın olarak bilinen ve Türkçe ders kitaplarında yer bulan Uygur metni üzerinden inceleme gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. İncelemede 2019 Türkçe öğretim programında yer alan on kök değerin (adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverlik) işlenişi destan içerisindeki örnekleriyle verilmiştir. Çalışmada betimsel yöntem benimsenmiş, veri toplamada tarama tekniğine başvurulmuştur. Evren üç varyantıyla birlikte Oğuz Kağan Destanıdır. Örneklem olarak Uygur metni seçilmiştir. İnceleme sonucunda Oğuz Kağan Destanının 2019 Türkçe öğretim programında yer alan on kök değerin destanda farklı yönleriyle işlendiği görülmüş bu sebeple özellikle ilköğretim ikinci kademenin (5. 6. 7. ve 8. sınıflar) tümündeki Türkçe ders kitaplarında her eğitim öğretim yılı metin olarak yer alması gerektiği düşünülmektedir.